Mozart'ı Salieri zehirlememiş

Arsenik değil dondurma ikram etti

İtalyanlar, müzik tarihine 'Mozart'ı zehirleyen cani' olarak geçen Salieri'yi aklama çabasında. Müzik dehası Mozart'ın en büyük rakibi olan Salieri hakkındaki olumsuz yargıları değiştirmek amacıyla, doğduğu Legnano kentinde bir festival düzenleniyor. Festivali, Mozart Vakfı da destekliyor.

MÜZİK dünyasının en kötü şöhretli bestecisi Antonio Salieri'nin adını temize çıkarmak için kampanya başlatıldı. Eserlerinden çok, Wolfgang Amadeus Mozart'ı zehirleyerek öldürdüğü suçlamasıyla ün salan Salieri'nin doğum yeri olan İtalya'nın Legnago kenti, Salieri'yi aklamak amacıyla bir festivale ev sahipliği yapıyor. Festivalin sloganı ise şöyle: ‘‘Salieri rakiplerine arsenik değil, dondurma ikram ederdi.’’

13 Mayıs'a kadar devam edecek bu festival çerçevesinde tarihçiler ve müzik otoriteleri Salieri'nin eserlerini tartışacak ve Mozart'ı zehirlediği iddiasını çürütmeye çalışacaklar. Salieri'nin bir müzik dehası olarak ele alınacağı konferanslarda sanatçının katil olmadığını gösteren deliller de kamuoyuna sunulacak.

Ölümsüzleşen dedikodu

Salieri'nin masum olduğunu savunanlar, besteciye, 200 yıldır silinmeyen cani lekesini süren kişinin opera sanatçısı Callisto Bassi olduğunu öne sürüyorlar. Müziğin en büyük dehası Mozart'ın 1791'de henüz 35 yaşındayken bilinmeyen bir nedenle ölümünün ardından ortaya atılan cinayet iddiası birçok sanat eserine de konu oldu. Rus yazar Puşkin yazdığı oyunla bu dedikoduyu ölümsüzleştirdi. Daha sonra 1898 yılında Rus besteci Rimski Korsakov'un Mozart ve Salieri operasıyla cinayet iddiası iyice perçinlendi. Peter Schaffer'in senaryosunu yazdığı Milos Forman'ın yönettiği 1984 yapımı Amadeus filmi de aynı konuyu işleyerek Oscar kazandı.

Mozart Vakfı destekliyor

1750 doğumlu ve sekiz çocuklu olan Salieri 45 opera bestelemiş ve 1788'de Viyana'da saray bestecisi olarak tayin edilmişti. Dönemin en büyük bestecilerinden biri olarak yüceltilip Avrupa çapında başarı kazanan Salieri, Habsburg ailesinin de gözdesiydi.

Ancak harika çocuk Mozart'ın ortaya çıkışından sonra iki besteci arasında yaşanan kıyasıya rekabet ve Mozart'ın genç yaşta ölümü Salieri'yi zan altında bıraktı. Bununla birlikte müzik otoriteleri, 1786 yılında ilk kez saray halkı huzuruna çıkan iki sanatçıdan Salieri'nin beğenildiğini, bu nedenle de cinayet işlemek için nedeni bulunmadığını söylüyorlar.

Salzburg'daki Mozart Vakfı'nın Direktörü Rudolph Angermuller de Salieri'nin Mozart'ı öldürmediği görüşünü destekliyor. Angermuller, ‘‘Salieri çok hırslıydı, ancak rakiplerine de çok cömert davranırdı. Özellikle dondurmaya zaafı vardı ve Schubert'e sürekli dondurma ikram ederdi’’ diyor. Ayrıca Mozart'ın dul eşinin, oğlu Franz Xaver Wolfgang'ı ders alması için Salieri'ye gönderdiğini belirterek, ‘‘Hangi anne evladının, kocasının katiliyle çalışmasına göz yumabilir?’’ diyor.

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Mozart'ın muhtemel ölüm nedenleri

MÜZİĞİN büyük dehası Mozart'ın erken yaşta ölümüyle ilgili birçok ihtimal ileri sürülüyor. Yüksek ateş, verem, böbrek yetmezliği üzerinde duruluyor. Doktorların ateşini düşürmeye çalışırken sanatçıyı yanlışlıkla zehirlemiş olabileceği de düşünülüyor. Bir başka teoriye göre de sanatçı aşırı alkollüyken düştü ve beyninde meydana gelen hasar sonucu öldü. Uzmanlar ölümünden önce Mozart'ta görülen mide bulantısı, baş ağrısı, halsizlik ve kısmi felç gibi belirtilerin zehirlenmeden çok beyin hasarıyla ilgili semptomlar olduğu görüşündeler.