Korkuluk

1970'li yılların modadan sanata, yaşam tarzından inançlarına yeniden mercek altına alındığı günümüzde, 70'ler Amerikan bağımsız sinemasının en önemli adlarından biri olan ve dönemin ruhunu anlatan, yalın filmleriyle dikkat çeken Jerry Schatzberg kuşkusuz çok yerinde bir seçim.

Festival boyunca, ruhsal bir çöküntü içindeki kapak kızının yaşamından bir kesit sunduğu ilk filmi ‘‘Şöhretin Bedeli’nden (Puzzle of A Downfall Child-1970), 1988 yılında çektiği ve 1933 yılı Almanya'sında biri Yahudi diğeri Nazi iki genç arasındaki dostluğu ve ihaneti anlatan ‘‘Buluşma’’ya (Reunion-1988) beş filmini izleyeceğimiz Schatzberg, hayatı boyunca Hollywood'a gitmeyi reddetmiş ve Amerikan sinemasında, bağımsız sinemanın merkezi olarak bilinen New York'ta kalıp, filmlerini burada üretmeyi seçmiş bir isim.

1960'lı yıllarda Vogue, McCall's gibi gözde moda dergilerinde fotoğrafçı olarak çalışan Jerry Schatzberg, 1970'de sinemaya adım attığında da ilk olarak yakından tanıdığı bu dünyayı anlatmayı seçmişti. Unutmadan, Schatzberg'in filmleriyle birlikte fotoğraflarından seçmelerin yer aldığı bir sergi de Festival boyunca Pamukbank Sanat Galerisi'nde izlenebilecek.

Schatzberg'in bütün filmlerinde iki ortak nokta şöyle özetlenebilir: Hollywood'un ısrarla görmeyi reddettiği öteki Amerika'yı anlatmak. Nitekim Festival'de izleyeceğimiz filmlerinden ‘‘Esrar Bitti’’de (The Panic in Needle Park-1971), New York'ta Central Park'ı mesken tutmuş eroin bağımlısı gençlere; ‘‘Korkuluk’’ta (Scarecrow-1973) tutunamayanlara ve Joe Tynan'ın Baştan Çıkışı'nda da (The Seduction of Joe Tynan-1979) bu kokuşmuş toplumu yaratan politik sistemin bir üyesine çevirir kamerasını yönetmen.

Herhangi bir akıma dahil olmayan, hep tek başına uçmayı seçen Schatzberg sinemasının en belirgin özelliği, yalın hikayelemesi, kusursuz görüntüleri ve herhangi bir mesaj kaygısıyla hareket etmemesidir. Bu nitelikleriyle Schatzberg filmlerinin, ülkesi Amerika'dan çok Avrupa'da yankı bulduğunu söylemek yanlış olmaz. Nitekim belki de en karakteristik ve en iyi filmlerinden ‘‘Korkuluk’’ Amerika'da çok da fazla ses getirmezken, 1973 yılında Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ile ödüllendirilmişti.

Bugün 18.30'da Moda Sineması'nda gösterilecek Korkuluk, iki tutunamayanın hikáyesini anlatıyor. California'da hapisten çıkmış, burada biriktirdiği parayla Detroit'e giderek bir araba yıkama servisi açmak isteyen Max (Gene Hackman) ile denizlerde uzun yıllar geçirdikten sonra Pittsburg'da bıraktığı karısını ve hiç görmediği çocuğunu bulmak için geri dönmüş olan Lionel (Al Pacino) otostop yaparken tanışırlar. Sert ve kaba bir adam olan Max'le, güçsüz ama eğlenceli bir tip olan Lionel, bir ikili oluşturarak Doğu'ya doğru yolculuk etmeye başlarlar. Kentlerden geçerler, polislerle başları derde girer, iki kadınla tanışırlar...

Oyuncularını özgür bırakmasıyla tanınan ve sinemaya Faye Dunaway, Al Pacino, Merly Streep ve Gene Hackman gibi isimler armağan eden Jerry Schatzberg'in filmlerini kaçırmayın.