Kömürlerde yüksek oranda arsenik var
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 30, 2009 10:59
TBMM Çevre Komisyonu Başkanvekili ve AK Parti Hatay Milletvekili Mustafa Öztürk, “Ankara'da dağıtılan kömürlerde yüksek oranda arsenik bulunduğu” iddialarına ilişkin, “Bu tip analizler tek başına hiçbir şey ifade etmiyor. Önemli olan kömür yakıldığı zaman bacadan çıkan arsenik konsantrasyonudur. Bunun da mutlaka tespit edilmesi gerekiyordu” dedi.
Öztürk, son günlerde bazı basın yayın organlarında yer alan, “Ankara'da dağıtılan kömürlerdeki arsenik oranının çok yüksek olduğuna” dair iddiaları değerlendirdi.
Kömürün içinde bu tip maddeler bulunabileceğini vurgulayan Öztürk, “Bu tip analizler tek başına hiçbir ifade etmiyor. Önemli olan kömür yakıldığı zaman bacadan çıkan arsenik konsantrasyonudur. Bunun da mutlaka tespit edilmesi gerekiyordu. Bu yapılmadan bir kaç kömürle analiz yapıp, bunu değerlendirmek doğru değil. Kaç numune, nereden alınmış, hangi bölgenin kömürleri? Bunların da açıklanması gerekiyordu” diye konuştu.
Kömürün kullanıldığı bölgenin havasındaki arsenik konsantrasyonun da önemli olduğunu vurgulayan Öztürk, şöyle devam etti:
“Özellikle, arsenik konsantrasyonuyla ilgili bir ölçüm yapılması gerekiyor. Bununla ilgili Dünya Sağlık Örgütü'nün, ABD'nin ve AB'nin sınır değerleri var. Sonucun bu değerlerle mukayese edilmesi gerekiyordu. Bizim ülkemizde bununla ilgili sınır değeri yok. 'Kömürün içinde bu kadar arsenik var ve Ankara zehirleniyor' demek eksik ve yanlış. İnsanları bu noktada paniğe itmenin anlamı yok. Özellikle kömürün içindeki arsenik miktarı yüksek olabilir. Ama kömür içindeki kül ve bunun içindeki kalsiyum oksit miktarı yüksekse yanma sırasında arsenik, kalsiyum ile reaksiyona girer ve kalsiyum sülfat haline dönüşerek küle karışır. Yani, bacadan çevreye yayılmaz. Arseniğin bacadaki konsantrasyonunu etkileyen değerlerden biri de kalsiyum miktarıdır. Kalsiyum arseniği emer.
Bu deneyler, soba ve kazanda gerçek usulde yapılmalıydı. Bizim sobalarımızda sıcaklık, maksimum 600-700 santigrat derecedir. Arsenik ise 900 santigrat derecenin üzerinde serbest hale, gaz fazına geçer. Gerçekçi bir şekilde, sadece laboratuvar ortamında değil, uygulama yapıp bacadaki emisyonla beraber yorumlanmalıydı.”
İnsanların bu konuda kafasının karıştırılmasını doğru bulmadığını anlatan Öztürk, “Kömürlerde arsenik miktarı sınır değerlerin üzerinde değil. Bununla ilgili bir yönetmelik dünyanın hiçbir ülkesinde yok. Hiçbir yönetmelikte, 'yakıtta şu kadar arsenik olacak; denmiyor. Arsenik gerçekten çok tehlikeli bir madde. Bununla ilgili bir şeyler söylerken daha dikkatli olunması lazım” dedi.
Bunun yalnızca kendisinin görüşü olmadığını belirten Öztürk, konuyu 7-8 bilim adamıyla daha görüştüğünü, onların da aynı görüşü paylaştıklarını ifade etti.
Mustafa Öztürk, “Ankara'da kömürün çok daha fazla kullanıldığı 1990'lı yıllarda yapılan bir araştırma var. Açıklamayı yapan ODTÜ'teki öğretim üyesi arkadaş bu araştırmayı bilir. Bu araştırmada, havadaki arsenik miktarının sıkıntı yaratmayacak düzeyde olduğu vurgulanıyor. Ne oldu da doğalgaz bu kadar yaygınlaştıktan sonra bile arsenik miktarı tehlikeli düzeylere geldi?” diye konuştu.
Kömürün içinde bu tip maddeler bulunabileceğini vurgulayan Öztürk, “Bu tip analizler tek başına hiçbir ifade etmiyor. Önemli olan kömür yakıldığı zaman bacadan çıkan arsenik konsantrasyonudur. Bunun da mutlaka tespit edilmesi gerekiyordu. Bu yapılmadan bir kaç kömürle analiz yapıp, bunu değerlendirmek doğru değil. Kaç numune, nereden alınmış, hangi bölgenin kömürleri? Bunların da açıklanması gerekiyordu” diye konuştu.
Kömürün kullanıldığı bölgenin havasındaki arsenik konsantrasyonun da önemli olduğunu vurgulayan Öztürk, şöyle devam etti:
“Özellikle, arsenik konsantrasyonuyla ilgili bir ölçüm yapılması gerekiyor. Bununla ilgili Dünya Sağlık Örgütü'nün, ABD'nin ve AB'nin sınır değerleri var. Sonucun bu değerlerle mukayese edilmesi gerekiyordu. Bizim ülkemizde bununla ilgili sınır değeri yok. 'Kömürün içinde bu kadar arsenik var ve Ankara zehirleniyor' demek eksik ve yanlış. İnsanları bu noktada paniğe itmenin anlamı yok. Özellikle kömürün içindeki arsenik miktarı yüksek olabilir. Ama kömür içindeki kül ve bunun içindeki kalsiyum oksit miktarı yüksekse yanma sırasında arsenik, kalsiyum ile reaksiyona girer ve kalsiyum sülfat haline dönüşerek küle karışır. Yani, bacadan çevreye yayılmaz. Arseniğin bacadaki konsantrasyonunu etkileyen değerlerden biri de kalsiyum miktarıdır. Kalsiyum arseniği emer.
Bu deneyler, soba ve kazanda gerçek usulde yapılmalıydı. Bizim sobalarımızda sıcaklık, maksimum 600-700 santigrat derecedir. Arsenik ise 900 santigrat derecenin üzerinde serbest hale, gaz fazına geçer. Gerçekçi bir şekilde, sadece laboratuvar ortamında değil, uygulama yapıp bacadaki emisyonla beraber yorumlanmalıydı.”
İnsanların bu konuda kafasının karıştırılmasını doğru bulmadığını anlatan Öztürk, “Kömürlerde arsenik miktarı sınır değerlerin üzerinde değil. Bununla ilgili bir yönetmelik dünyanın hiçbir ülkesinde yok. Hiçbir yönetmelikte, 'yakıtta şu kadar arsenik olacak; denmiyor. Arsenik gerçekten çok tehlikeli bir madde. Bununla ilgili bir şeyler söylerken daha dikkatli olunması lazım” dedi.
Bunun yalnızca kendisinin görüşü olmadığını belirten Öztürk, konuyu 7-8 bilim adamıyla daha görüştüğünü, onların da aynı görüşü paylaştıklarını ifade etti.
Mustafa Öztürk, “Ankara'da kömürün çok daha fazla kullanıldığı 1990'lı yıllarda yapılan bir araştırma var. Açıklamayı yapan ODTÜ'teki öğretim üyesi arkadaş bu araştırmayı bilir. Bu araştırmada, havadaki arsenik miktarının sıkıntı yaratmayacak düzeyde olduğu vurgulanıyor. Ne oldu da doğalgaz bu kadar yaygınlaştıktan sonra bile arsenik miktarı tehlikeli düzeylere geldi?” diye konuştu.