K.Irak'ta Kürtler özerk yönetimden yana

The Washington Post gazetesi, Kuzey Irak'ta Iraklı Kürtler'in merkezi bir hükümeti tercih etmeyerek "özerk" yönetimden yana olduklarını yazdı.Gazete, Iraklı Kürtler'in, Kuzey Irak'ta "özerk' yönetimden vazgeçmek istemeyiÅŸinin, Irak'ta iki hükümet ihtimalini getirdiÄŸini kaydetti. Gazetenin Robin Wright ve Alan Sipress imzalı haberinde, Amerikalı ve Iraklı yetkililere göre, ÅŸu ana kadar ABD'nin, Iraklı Kürtler'le, Amerikan iÅŸgali bittikten sonra siyasi gücü, Irak'ta merkezi otoriteye bırakma konusunda anlaÅŸamadıkları belirtildi.Haberde, ABD'nin Irak'taki sivil yöneticisi Paul Bremer'ın, Iraklı iki Kürt lideriyle geçen hafta iki kez biraraya geldiÄŸi, ancak Kürtler'in, mevcut özerk yönetimden vazgeçmek istemedikleri kaydedildi.Gazete, Iraklı Kürtler'in, 1991 Körfez Savaşı'ndan sonra geliÅŸtirdikleri temel siyasi, ekonomik ve güvenlik haklarını bırakmak istemediklerine iÅŸaret ederken, bir Amerikalı yetkili Washington Post'a, "Kürtler'in güçlü bir eli var ve onu oynuyorlar" dedi.Washington'ın, savaÅŸ baÅŸlamadan önce, etnik farklılıkların bulunduÄŸu Irak'ta, kendi askeri gücü olan özerk Kürt bölgesinin kurulmasını "en büyük korkulardan biri" olarak gördüğü belirtildi. Ancak Kürt liderler Celal Talabani ve Mesud Barzani'nin, güçlü bir merkezi hükümetin yeniden Iraklı Kürtler'i ezmeye kalkmasından endiÅŸe ettiÄŸi için, ABD baskılarına karşı güçlü direniÅŸ gösterdiÄŸi yazıldı.ABD tarafı, 15 Kasım'da Irak Geçici Hükümet Konseyi (GHK) ile vardığı anlaÅŸmada, yönetimi 30 Haziran 2004'te Iraklılar'a devretmeyi kabul etmiÅŸti. GHK'nın, 28 Åžubat'a kadar hazırlayacağı Geçici Yönetim Yasası, yeni anayasanın 2005 tarihinde yazılmasına kadar geçerli olacak. Iraklı Kürtler'in ısrarının, ABD'nin 30 Haziran'dan sonra ülkede geçerli olacak Geçici Yönetim Yasası dönemine geçiÅŸini zorlaÅŸtırdığı da gazetede kaydedildi.Gazete, en çok üzerinde durulan konunun, federalizm olduÄŸunu ve Iraklılar'ın genel olarak, 18 kentten oluÅŸan ve merkezi yönetime baÄŸlı federal yapıyı desteklediÄŸini yazdı. Ancak Iraklı Kürtler, merkezi yönetime baÄŸlı olmak istemedikleri için bu yapıya karşı çıkıyor.Washington Post, Türkiye'nin ve bölgedeki Arap devletlerinin de Kürt bölgesinin özerkliÄŸine karşı çıkacağını kaydetti. Gazete, Irak'taki tartışmaları, federal sisteme dayalı ABD'nin kuruluÅŸ çalışmalarına benzetti. Washington Post, 18. yüzyıl sonunda ABD'nin New York, Massachussetts ve Virginia gibi eyaletlerinin, merkezi otoriteye gücü vermek istemediÄŸini hatırlatarak, ÅŸimdi Kürtler'in pozisyonunun da buna benzediÄŸini savundu.Gazete, ABD DışiÅŸleri Bakanı Colin Powell'ın birkaç gün önce söylediÄŸi, "ABD'nin konumu, Irak krizinin başından beri, Irak'ın tek ve bütün bir ülke olarak kalmasıdır" sözlerini hatırlattı. Powell, "Kürtler'in isteÄŸi, tarihi kimliklerini korumak ve bunu bir ÅŸekilde coÄŸrafyaya da baÄŸlamak. Ancak ÅŸurası açık ki, Irak'ın o bölümü, Irak'ın bir parçası olarak kalmalıdır" dedi.ABD BaÅŸkanı George W. Bush yönetiminin, Kürtler'in endiÅŸelerine karşı "sempatik" olduÄŸu, ancak onların taleplerini karşılamada isteksiz olduÄŸu da belirtildi.ABD DışiÅŸleri Bakanlığı'nın bir yetkilisi, gazeteye açıklamasında,"Yeni merkezi hükümet, merkezi otoriteye sahip olmalı. Bu da özel milislerin dağılması, sınırların kontrolü, ulusal finansman ve dış politika, yerel kaynakların sahipliÄŸini içeriyor" dedi.Gazete, GHK içindeki birçok Arap liderin, Iraklı Kürtler'e uzlaÅŸma için baskı yapacağını yazdı. Gazeteye konuÅŸan bir Iraklı Kürt yetkili,"Bremer, etnik temele dayalı olmayan bir Irak için çalışıyor. Ancak ABD'nin ortaya koyduÄŸu çerçeve, bizim için üzerinde çalışılabilir veya pratik deÄŸil. Irak, ABD deÄŸildir. O aÅŸamaya gelmek zaman gerektirir" görüşünü aktardı.Washington Post, Åžii liderlerin de Irak'ta doÄŸrudan seçimler yapılmasına destek vermesinin ayrı bir sorun olduÄŸuna iÅŸaret etti. Gazete, "ABD için biraz iyi bir haber varsa, o da Irak'ın, yeni hükümetinde Ä°slam'ın rolüne iliÅŸkin krizden kaçınabilmiÅŸ olmasıdır" ifadesini kullandı. GHK, din ile devlet iÅŸlerini birbirinden ayırmakta anlaÅŸmıştı.Bu arada, Talabani ve Barzani'nin, Kuzey Irak'ta temelde iki ayrı Kürt bölgesi bulunmasına ve bu iki Kürt grubun geçmiÅŸte sık sık çarpışmasına karşılık, Washington'ın söylemlerinde ve Washington Post gibi gazetelerde, "Kürdistan" ifadesinin de sıklıkla dile getirilmesi ve tek bir Kürt bölgesine iÅŸaret edilmesi dikkati çekti.Â