İşte yeni sınav sistemi

Üniversite sınav sistemi sil baştan değişiyor. 1999 yılında uygulamaya konacak yeni sınav sistemiyle ilgili çalışmanın son metni, 30 Temmuz'daki YÖK Genel Kurulu'nun görüş ve onayına sunulacak. Yeni sisteme karşı çıktığı için istifasını veren Fethi Toker, ÖSYM Başkanlığı'na yeniden döndü. Toker başkanlığında bakanlık, YÖK ve ÖSYM uzmanlarının yürütüp tamamladığı çalışmaya göre, yeni sistem şöyle işleyecek:

TEK SINAV

Halen ‘ÖSS’ ve ‘ÖYS’ olarak iki aşamada uygulanan sınav sistemi değişti. Bilgi ağırlıklı soruların yer aldığı ÖYS (ikinci basamak) tümüyle kaldırılırken, üniversiteye girişte yalnız ÖSS (birinci basamak) etkili olacak. Adayların üniversiteli olma şansı 3 saat sürecek tek sınavla belirlenecek. 2000'den itibaren yine okullar kapanmadan Nisan ayında yapılacak sınav, 1999'da seçim nedeniyle 2 Mayıs Pazar günü tek oturumda gerçekleştirilecek.

YETENEK ÖLÇÜLECEK

ÖSS'de adaylara yine Türkçe'yi kullanma güçlerinin yanısıra, Sosyal ve Fen Bilimlerinde, temel kavram ve ilkelerle düşünme becerileri ile Matematiksel ilişkilerden yararlanma güçlerini yoklayan yaklaşık 180 soru yöneltilecek. Ortaöğretimdeki bilgi birikiminin karşılığı ise Ortaöğretim Başarı Puanı (OÖBP) olarak üniversite puanına eklenecek.

BÜYÜK AVANTAJ

Halen ÖSS'de uygulanan üç puan türü hesaplamasının devamını öngören yeni sisteme göre, öğrenciler için yine Fen puanını gösterecek ‘Sayısal’, Sosyal puanı temsil edecek ‘Sözel’ ve Türkçe-Matematik puanı anlamına gelen ‘Eşit Ağırlıklı’ puan türleri hesaplanacak. Üniversitede, lisede okuduğu alanla ilgili yükseköğretim kurumlarını tercih edenlere büyük avantajlar sağlanacak.

BAŞARI PUANI

Yükseköğretim programı seçiminde hangi tür okulda okursa okusun hiçbir öğrenciye kısıtlama getirilmeyecek. Ancak, adayların OÖBP'ndan yararlanma sistemi değişecek. Tüm öğrenciler, okulun genel başarısına göre herkes için ayrı hesaplanan OÖBP'nın yalnız yüzde 35'inden yararlanabilecekler. Her adayın OÖBP'nın yüzde 35'i ÖSS puanına katılacak.

YÜZDE 100 KOŞULU

OÖBP'nın geri kalan yüzde 65'lik diliminden yararlanmak için ise ‘alan koşulu’ geçerli olacak. Buna göre, ancak lisede okuduğu alanla ilgili yükseköğretim programlarını tercih edenlere, OÖBP'nın yüzde 100'ü, yani tamamı verilecek. Böylece, öğrencilerin lisede okudukları alanın eğitimi üniversiteye girişte önemli ölçüde etkili olacak.

ÖSS ORTALAMASI

OÖBP'nın hesaplanmasında liselerin ÖSS'de gösterdiği başarıya ağırlıklandırma yapılacak. YÖK'ün 1999'dan itibaren geçerli olduğunu duyurduğu ‘Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı’ (AOÖBP) uygulaması geçerli olacak. AOÖBP'ler, okulun ÖSS puan ortalaması baz alınıp her öğrenci için ayrı hesaplanacak. ÖSS ortalaması, okullarda, öğrencilerin başarılarının şişirilmesini de engelleyecek.

LİSELİ DAHA ŞANSLI

ÖYS'nin kaldırılıp, yerleştirmenin ÖSS puanına göre yapılması, genel lise mezunlarının üniversiteli olma şansını artıracak. YÖK'ün yaptığı bir çalışma sonuçlarına göre, fen ve Anadolu lisesi mezunlarının kazanma şansı da yükselecek. Örneğin geçen yıl sınava giren 1560 fen liseliden 940'ı yerleşirken, ÖSS puanıyla 960'ının kazanacağı hesaplandı.

ÖĞRENCİYE DEZAVANTAJ

Daha önceki yıllarda yükseköğretim kurumuna yerleştirilmiş ve okuyan öğrenciler, yeniden sınava girerlerse OÖBP'ları yarıya inecek. Üniversite mezunu olup sınava girenler ya da daha önce girip kazanamayanların sınav katılmaları durumunda ise farklı uygulama olmayacak. Bu durumdaki adaylar alanlarıyla ilgili yükseköğretim kurumlarını tercih ederlerse OÖBP'ları yüzde 100 etki edecek.

Hukuk'a TM puanı ile girilecek

YÖK, hangi puan türünün hangi yükseköğretim programı için geçerli olduğunu da tespit etti. Buna göre, örneğin, halen Sosyal (S) puanı ile öğrenci alan Hukuk Fakültesi'ne girişte, Matematik bilgisi önemli olacak. 1999'dan itibaren Hukuk Fakültesi ile Kamu Yönetimi gibi bölümlere Eşit Ağırlıklı puanla yani, TM ile öğrenci yerleştirilecek.

Yabancı dil sınavı ayrı yapılacak

Yabancı dil testi ayrı bir günde, ayrı bir sınav ile uygulanacak. Üniversitelerin yabancı dil ağırlıklı programlarında okumak isteyenler için ayrıca ‘Yabancı Dil Sınavı’ yapılacak. ÖSS'den sonra 16 Mayıs 1999 günü yapılacak sınava, yabancı dil ağırlıklı yükseköğretim programlarında okumak isteyenlar girecek. Önünde hazırlık sınıfı bulunan programları tercih eden öğrencilerin de, muafiyet için bu sınava alınması gündemde.

105 ve 120 barajına devam

Tek basamaklı üniversite sınavında ÖSS'deki ‘baraj puan’ uygulaması devam edecek ve 105 ile 120 baraj puanları geçerli olacak. Sınavda 105 puanı aşamayanların tercih yapma hakkı olmayacak. Puanı 105 ile 120 arasında kalanlar yalnız 2 yıllık programları, puanı 120'nin üstüne çıkanlar da 4 yıllık programları tercih edebilecekler. Beden, müzik, grafik gibi ÖSS puanına göre, ön kayıt ve özel yetenek sınavıyla öğrenci alan yükseköğretim programları uygulamalarını sürdürecek.

Tercihler sınav sonrası

Üniversiteye yerleştirmede kullanılacak puan, öğrencinin ÖSS'den alacağı puan ile Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı'na (AOÖBP) göre, sınavdan sonra hesaplanacak. Bu nedenle tercihler de sınavdan sonra, liselerdeki ortalama sınavları bitiminden itibaren alınacak. Sınava giren adaylara puanları ile birlikte tercih formu gönderilecek.

Yerleştirme merkezi

Tercih formunda yükseköğretim kurumlarının puan türleri ve kontenjanları yer alacak. Adaylar, tıpkı mevcut uygulamada olduğu gibi sınavdan sonra puan türleri ve büyüklüğüne göre yükseköğretim programlarını tercih edecekler. Yerleştirme işlemini de yine ÖSYM, merkezi yapacak. Öğrencilerin, okul kapılarına giderek kayıt yaptırmaları söz konusu olmayacak.

Meslek okulu için ek puan

Özellikle mesleki-teknik okul mezunlarına büyük avantajlar sağlanacak. Bunlar, Mesleki-Teknik Eğitim Fakülteleri'nin öğretmenlik bölümleri başta olmak üzere, mezun oldukları alanın devamı niteliğindeki yükseköğretim programlarını tercih ederlerse, OÖBP'nın yüzde 100'ünden yararlanacaklar. Bu öğrenciler, meslek yüksekokları tercihinde de ayrıca ‘ek puan’ alacaklar.