İstanbul'da şiddet raporu

İTO'nun 32 ilçede 2 bin 150 kişi, 105 hükümlü ve 50 sokak çocuğuyla yaptırdığı “İstanbul'da Şiddet ve Şiddetin Sosyolojik Arka Planı Araştırması” sonuçları düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı.

Toplantıda konuşan Yalçıntaş, İTO'nun birinci görevinin özelde İstanbul'da, genelde ise Türkiye'de ekonominin ve ticaretin gelişmesine katkıda bulunmak olduğunu söyledi.

Yalçıntaş, ticaretin gelişmesi için en önemli şartın güvenlik olduğunu belirterek, insanların ticaret yapabilmesi için kendilerini güvende hissetmesi gerektiğini kaydetti.

İstanbul'un en büyük sorunlarından birisinin göç alması olduğunu anlatan Yalçıntaş, araştırmalara göre İstanbul'un 2020 yılında Avrupa'nın en kalabalık şehri olacağını dile getirdi.

Yalçıntaş, yaklaşık 12 milyon nüfusu bulunan İstanbul'da güvenliği sağlamanın zor olduğuna işaret ederek, “2007-2008 yıllarının ilk dört ayı kıyaslandığında genel suçlarda yüzde 21, adam öldürme, gasp ve dolandırıcılıkta yüzde 38 ve kapkaçta yüzde 59 düşüş var” dedi.

İstanbul'un güvenilir bir şehir olması için herkesin daha fazla çalışması gerektiğini ifade eden Yalçıntaş, ilde güvenlikle ilgili sorunların nedeninin göç ve buna bağlı çarpık kentleşme, gelir dağılımının düzensizliği ve görev yapan kolluk kuvvetlerinin sayısının yetersiz olması olarak sıralanabileceğini söyledi.

Yalçıntaş, araştırmada şiddetin fiziksel, psikolojik ve ekonomik olmak üzere 3 başlık altında ele alındığını belirterek, “İstanbul'da yaşayanların dörtte üçü kendini güvende hissetmiyor ve her 5 kişiden biri şiddete maruz kalmış” dedi.

Bireylerin yüzde 93,5'inin İstanbul'da şiddet olduğunu düşündüğünü aktaran Yalçıntaş, katılımcıların yüzde 29'nun eğitimsizlik, yüzde 25,3'ünün işsizlik ve yüzde 15,8'inin de psikolojik unsurları şiddetin temel nedenleri olarak gösterdiklerini kaydetti.

HÜKÜMLÜLERİN YÜZDE 60,8'İ İŞLEDİĞİ SUÇTAN PİŞMAN

Yalçıntaş, hükümlülerle yapılan görüşmelerde ortaya çıkan sonuçlar nedeniyle ceza sistemi üzerinde düşünülmesi gerektiğine dikkati çekerek, hükümlülerin yüzde 60,8'inin işlediği suçtan pişman olduğunu bildirdi.

Hükümlülerin yüzde 30,8'inin suç işlemekten başka çözüm yolu bulamadıklarını belirttiklerini aktaran Yalçıntaş, cezaları caydırıcı bulmayanların oranının da yüzde 47,6 olduğunu kaydetti.

Yalçıntaş, sokak çocuklarının neredeyse hepsinin sigara, alkol, tiner ya da esrar bağımlısı olduğunu belirterek, yarısından fazlasının da gelecekten bir beklentisi olmadığını dile getirdi.

Sokak çocuklarının yüzde 96'sının örnek aldığı birisinin olmadığını ifade eden Yalçıntaş, yüzde 36'sının da hiçbir şeyi özlemediğini aktardı.

“ŞİDDET, İSTANBUL'UN TEMEL SORUNLARI ARASINDA YER ALIYOR”

Araştırmayı gerçekleştiren GENAR şirketinin Proje Koordinatör Yardımcısı M. Teyfik Göksu da araştırmada İstanbul'da şiddet boyutunun algılanması itibariyle herkesin üzerinde düşünmesi gereken veriler ortaya çıktığını söyledi.

Göksu, bireylere göre İstanbul'un temel sorunları arasında trafik, işsizlik ve eğitimsizliğin yer aldığını belirterek, ancak son zamanlarda şiddetin de bunlar arasındaki yerini aldığını ifade etti.

İstanbul'da yaşayan bayanların yaklaşık yüzde 80'inin kendini güvende hissetmediğini aktaran Göksu, katılımcıların yüzde 21,8'inin şiddete maruz kaldığını bildirdi.

Göksu, fiziksel şiddet içerisinde aile için şiddetin birinci sırada geldiğini anlatarak, araştırmaya katılanların yüzde 13,5'inin de gasp, kapkaç türü şiddete maruz kaldığını dile getirdi.

Araştırmaya göre, İstanbul'da yaşayan kadınların yüzde 14'ünün tacize uğradığını aktaran Göksu, katılımcıların yüzde 75,4'ünün de töre cinayetlerinin cehaletten kaynaklandığı görüşünde olduğunu ifade etti.

Göksu, bireylerin yüzde 3'ünün de hak aramak için hukuk dışı yolların doğru olduğunu düşündüğünü kaydetti.

Eğitim seviyesi yükseldikçe suç işleme oranının düştüğüne dikkati çeken Göksu, bireysel suçlardan cezaevine girenlerin örgütlü suçlu olarak dışarıya çıktığını ileri sürdü.

Göksu, sokak çocuklarının dörtte üçünün hiç okula gitmediğini ve yüzde 18'inin sokakta bir başka kardeşi bulunduğunu belirterek, sokak çocuklarının yüzde 86'sının bir şekilde suça bulaştığını anlattı.

Şiddetin İstanbul'un bir gerçeği olduğunu ifade eden Göksu, bunun korkutucu değil, tedbir alınabilecek boyutta olduğunu söyledi.

SUÇLAR YEREL YÖNETİMLERLE ÖNLENECEK

Suç Önleme ve Denetleme Stratejileri Merkezi Başkanı Prof. Dr. Sevil Atasoy ise bir suçun işlenmesi için fail, mağdur ve bir olay yerinin olması gerektiğini söyledi.

Atasoy, suçun önlenmesi için bu üçgenin “kırılması” gerektiğini belirterek, bundan sonraki süreçte İTO ile birlikte pilot bir ilçede “Mağduriyet Anketi” çalışması yaparak, mağdur ve olay yeri profili ortaya çıkararak suçların polisle değil, yerel yönetimlerle önlenmesini sağlamayı amaçladıklarını bildirdi.

Resmi suçların hiçbir zaman gerçek rakamları yansıtmadığını savunan Atasoy, aradaki “kara sayıların” yüksek olmasının insanların polise, adalete güvenmediğinin bir işareti olduğunu öne sürdü.

İstanbul Vali Yardımcısı Fikret Kasapoğlu da güvenliğin insanların birinci derecede ihtiyaç duyduğu ögelerden olduğunu söyledi.
Kasapoğlu, ticaretin güven ortamı olmadan gelişemeyeceğini belirterek, güvenlik hizmetinin kentte yaşayan insanların asgari yaşam koşullarını sağlamak açısından ilk sırada yer aldığını kaydetti.

Son yıllarda kolluk kuvvetlerinin suç-şiddet konusunda etkin çalışmalar yaptığını, ancak bunların yeterli olmadığını anlatan Kasapoğlu, güvenliğin sadece kolluk kuvvetleri ile değil, yönetişim anlayışı ile sağlanması gerektiğini belirtti.

Kasapoğlu, AB'ye uyum sürecinde bölgesel kalkınma ajanslarının kurulduğunu, yakında İstanbul Bölgesel Kalkınma Ajansının kurulacağını belirterek, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren başkanlığında 31 Temmuzda İstanbul'da yapılacak Sosyal ve Ekonomik Konsey toplantısının bunun hazırlık toplantısı olacağını kaydetti.