İngiliz tarihçinin soykırım isyanı

ABD Temsilciler Meclisi alt komitesinde kabul edilen sözde ‘‘Ermeni soykırımı’’ tasarısını değerlendiren İngiliz tarihçi Andrew Mango, iki ülkenin ilişkilerinin zarar göreceğini söyledi.

İngiliz tarihçi Mango, ‘soykırım’a da isyan ederek, ‘‘Girit'e, Yunanistan'a Bosna'ya soykırım diyen yok’’ diye konuştu. Mango, laik Türkiye'ye siyasi dayatmaları da ‘‘aptalca’’ olarak yorumladı.

İNGİLİZ tarihçi Andrew Mango, ABD Temsilciler Meclisi alt komitesinde kabul edilen sözde ‘‘Ermeni soykırımı’’ tasarısının, ABD'deki seçim dönemiyle bağlantılı ortaya çıkan olumsuz bir durum olduğunu belirterek, tasarının Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'ndan geçmesi halinde, Türk ve Amerikan hükümetleri istemediği halde ilişkilerin zarar göreceğini söyledi.

Washington'da Atatürk Society of America (ASA) kuruluşunun düzenlediği Atatürk konulu bir konferans veren Mango, ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'nda perşembe günü oylanması öngörülen sözde ‘‘Ermeni soykırımı’’ tasarısının, genel kuruldan geçme aşamasına gelmeden önce durdurulmasını diledi.

Mango, Yunanistan'ın bağımsızlığını kazandığında Türklerden bölgeyi terketmesini istediğini, Macaristan'daki Müslümanların Bosna'ya kaçmak zorunda kaldığını, Girit'te Türklere katliam yapıldığını belirterek, bu olaylardan hiçkimsenin ‘‘soykırım’’ olarak bahsetmediğini ifade etti.

Atatürk'ün kurduğu laik ve yüzü Batı'ya dönük Türkiye'nin, Avrupa ile bütünleşmesi konusundaki bir soruya yanıt veren Mango, ‘‘Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesi için politik konularda dayatmalarda bulunmak, hem çok aptalca, hem de çok tehlikeli’’ dedi.

Mango, Atatürk'ün pozitif, bilimsel bilgiyi tek rehber olarak aldığını ve günümüzün bilgiye dayalı toplumları çerçevesinde, ileri görüşlülüğünün kanıtlandığını da kaydetti. Mango, Atatürk'ün, geçmiş husumetleri bir yana bırakarak ileriye bakan bir yapısı olduğunu belirtti.

Toplantıya, Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Baki İlkin, ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Richard Barkley ve Aydınlık Türkiye Partisi Genel Başkanı Tuğrul Türkeş de katıldı.

Toplantıyı düzenleyen ASA, tarihçi Mango'ya bir plaket takdim etti. Mango, konferansın ardından, ‘‘Atatürk’’ adlı kitabını katılımcılar için imzaladı.

ABD'deki Türkler: Biz uyarmıştık

ABD'deki Türk-Amerikan kuruluşlarının yetkilileri, Temsilciler Meclisi'ndeki sözde Ermeni soykırımı tasarısı konusunda Ankara'yı defalarca uyardıklarını, ancak ‘ciddiye alınmadıkları için’ bu noktalara gelindiğini belirttiler.

Hürriyet'e konuşan kaynaklar, Türkiye'de, Cumhurbaşkanı'na, Başbakan'a, Dışişleri Bakanı'na ve bazı devlet bakanlarına son olarak geçen mayıs ayında, Ermenilerin ABD'deki kazanımları ve atılması gerekli acil adımlar konusunda dosya sunduklarını kaydettiler.

Bir yetkili, ‘ABD’de durumumuz zayıflıyor, kötüye gidiyor diye anlattık. Kimse aldırmadı ve son 10-15 yılda buralara dek geldik. Planlama ve strateji Ankara'dan çıkmak zorunda. Bunun başka yolu yok' dedi. Aynı yetkili, konuyla ilgili bir strateji kurulu oluşturulmasını, Türk üniversitelerinde sözde Ermeni soykırımı meselesine öncelik veren kürsü ve enstitü tipi yapılaşmalara gidilmesini, ihalelere yurtdışında tanıtım faaliyetleri için az da olsa bir pay konulmasını ve özel sektörün tanıtım filmleri yapması gibi öneriler sunduklarını kaydetti.

Aynı yetkili, ‘Askerler dahil herkese brifing verdik dosyalar sunduk. Kimsenin umurunda olmadı’ dedi. Türk kuruluşlarının yetkilileri, ABD'de Ermeniler ve Rum-Yunan toplumunun ‘ortak payda’ ile hareket edebildiğini, ancak Türklerin bunu başaramadığını ifade ettiler.

Yetkililer, perşembe günü Temsilciler Meclisi Uluslararası İlişkiler Komitesi'nde ele alınacak Ermeni tasarısı konusunda ‘umutsuz’ olduklarını da gizlemediler. Türk-Amerikan kuruluşları, Komite'nin 49 üyesi ile temas kurdu . Ayrıca, Amerikan vatandaşı olan bütün Türkler kendi bölgelerini temsil eden Kongre üyelerini faks yağmuruna tuttu.

Sözde Ermeni soykırımı karar tasarısını Genel Kurul'un gündemine getireceğine söz veren Temsilciler Meclisi Başkanı Dennis Hastert, Türklerin itirazı üzerine ‘tasarı konusunda millet karar versin’ dedi.

Refahyol, dış politikası şaka gibiydi

İNGİLİZ tarihçi Mango, bir soru üzerine Refahyol döneminde, dış politikanın ‘‘şaka gibi’’ bir hal aldığını, pek çok sorunun baş gösterdiğini, yönetimin imkansız hale geldiğini, siyasilerin oy için dini istismar ettiğini söyledi.

Memur KHK'sı Almanya'da bile var

Kamu personeliyle ilgili kanun hükmündeki kararnameyi değerlendiren Mango, benzer önlemlerin Batı ülkelerinde, örneğin Almanya'da da alındığını söyledi.

Mango, her ülkenin kendine özel iç dinamikleri bulunduğunu ifade ederek, bazı reformların zaman aldığını, bunların hızla gerçekleştirilmesinin sakıncaları bulunduğunu kaydetti.

Darbeler rejim için

Türkiye'de geçen onyıllarda meydana gelen askeri müdahalelere değinen Mango, bu müdahalelerin, silahlı kuvvetlerin siyasi güç sahibi olma isteğinden değil, rejimi çökmekten kurtarmak için yapıldığını ifade etti. Örnekler veren Mango, 1960 müdahalesinin anayasal ve siyasal reformlarla, 1980 müdahalesinin de ekonomik refomlarla sonuçlandığını anlattı. Mango, rejimin çökmekten kurtarılmasının ardından yönetimin, silahlı kuvvetler tarafından her defasında hemen sivillere bırakıldığını belirtti.