Hava trafiği arapsaçı

Avrupa'da havayoluyla seyahat, otomobille yağmur altındaki İstanbul sokaklarında gezmeye benzedi. Her gün Avrupa kentlerine inmek üzere havalanan uçakların sayısı artarken, esas sorunun hava kontrol mekanizmalarının yetersizliğinden kaynaklandığı ve hava trafiğinin yakında içinden çıkılmaz bir hale geleceği belirtildi.

İngiliz The European gazetesinin araştırmasına göre, modern teknolojinin katkılarıyla uçaklar büyük bir hızla yenilenip daha yeterli bir hal aldıkça bir kentten ötekine uçmak daha uzun süre alır oldu. Havayolu şirketleri müşterilerine karşı mahçup olmamak için tarifelerle oynamaya başladılar. Yani eskiden 40 dakika tutan bir uçuşu 50-60 dakikaya çıkardılar. Bunun yanı sıra uçak beklerken geçirilen zaman uçuş sırasında uçakta geçirilenden daha uzun olmaya başladı.

Yetkililerin açıklamasına göre, Avrupa semaları tıka basa dolu. Oysa gökyüzüne bakıldığında böyle bir durum görülmüyor. Uçak sayısı öyle çok fazla değil.

Gerçek şu ki; Avrupa havayolları iyi yönetilmiyor ve bürokratik engellerle arap saçına dönmüş durumda. Milli korumacılık, sorun çıkarmaya meraklı sendikalar, yetersiz kontrol kuleleri Avrupa havayollarının istenilen düzeyde işlevsel olmasını engelliyor. Sonuç, para ve zaman kaybı ile çevresel sorunlar.

Hava trafiğinin tıkanması Avrupa'ya yılda 5 milyar dolara (1 katrilyon 75 trilyon lira) mal oluyor. Üstelik uçuş güvenliği riske giriyor. Örneğin iki dişli rakip British Airways ile Virgin Havayolları'na ait iki uçak geçtiğimiz Kasım ayında neredeyse kafa kafaya çarpışıyordu.

Garip uçuş rotaları çiziliyor. Örneğin geçen yaz Brüksel'den Afrika'ya yapılan uçuşlar, doğrudan güneye yöneleceğine trafik sıkışıklığına yol açmamak bahanesiyle önce kuzeye İngiltere'ye doğru, ardından da İspanya'ya yönelerek yapıldı. Böylece akıl almaz bir şekilde yakıt ve zaman kaybedildi. Avrupa'daki uçuşların yüzde 20'si böyle rötarlarla ve uçuş süresinin boşuna uzamasıyla sonuçlanıyor.

Hava kontrol mekanizması son derece çağ dışı. 31 Avrupa ülkesinde 49 hava trafik kontrol merkezi var ancak bunlar günün ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzaktalar. Havaalanlarının sığır otlaklarını andırdığı bir dönemde oluşturulan kontrol merkezleri şimdi günde 24 bin uçuşla başa çıkmaya çabalıyor.

AB Ulaştırma Komiseri Neil Kinnock Avrupa havayollarını en son teknoloji ürünü uyduları devreye sokarak modernleştirmek için proje geliştirdi. Uydu sistemi aynı mekanizmaya iki misli daha fazla sayıda uçuş sığdırabilir ama yolcuların kurtuluş için bu kadar beklemeye tahammülü yok.