Gizli dinleme usulüne göre yapılacak

Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu'nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayınlandı. Yönetmelik ile 4422 sayılı Yasa'nın ikinci maddesindeki ''iletişimin dinlenmesi veya tespiti'' ile 10. maddesindeki ''gizliliğin ihlali yetkililerin sorumluluğu ve cezalandırılması''na ilişkin kararların alınması ve bunların uygulanmasında uyulacak esas ve usuller belirlendi.

Buna göre, iletişimin dinlenmesi veya tespiti talep ve kararlarında, ''iletişimi dinlenecek veya tespit edilecek kişinin eğer biliniyorsa kimliği, iletişim araçların ait tür, numara, frekans gibi bilgiler, kararın hangi suçun soruşturulması için istendiği ve bu suça ilişkin kuvvetli belirtilerin neler olduğu, dinleme veya tespit süresi, gerekli hallerde iletişim aracına ait ve iletişimin içeriği dışında kalan kayıtların da tespit edilebileceği, gerekli hallerde iletişim aracının bulunduğu yerin tespiti ve başka bir tedbir ile failin belirlenmesi, ele geçirilmesi veya suç delillerinin elde edilmesinin mümkün olmadığı hakkındaki açıklama'' hususları yer alacak.

Dinleme yurtdışını da kapsayabilir

Yönetmeliğe göre, alınacak tedbirin kapsamı ise şöyle belirlendi: ''Dinlenme veya tespite belirli kişi bakımından karar verilir. Dinlenmesine veya tespitine karar verilecek iletişimin karar verilen kişinin adına, kayıtlı araçlar hakkında gerçekleştirilmesi şart olmayıp araçlar kime ait olursa olsun birinci fıkranın kapsamı içindedir. Karar kişilerin kullandıkları tüm iletişim araçlarının dinlenmesini veya tesbitini de kapsayabilir. İletişimin dinlenmesi veya tesbiti kararı kişilerin yurtiçi ve yurtdışı tüm iletişimini kapsayabilir.''

Dinlenme, iletişimin kayda alınması suretiyle yapılacak ve gizlilik kuralların tam olarak uyulacak. Dinlenmeye son verildiğinde bir tutanakla dinlenme ve tesbitin sonuçlandığı belirtilecek.

Özel hayatın gizliliği korunur

Dinlenmede kullanılan büyük veri taşıyıcısın kişinin özel hayatını ilgilendiren kısımları hariç, suça ve suçluya ilişkin kısımlarının ayrı bir veri taşıyıcısına nakledilecek veya içeriği bir tutanağa geçirilecek. Esas veri taşıyıcısındaki kayıtlar dava kesin hükmü bağlanıncaya kadar kolluk tarafından muhafaza edilecek.

Kanunda öngörülen suçun veya suçların izlenen kişi tarafından işlendiğine ilişkin şüphenin ortadan kalktığı hallerde tedbirin uygulanması sonucu elde edilen veriler, Cumhuriyet savcısının denetimi altında ve en çok 10 gün içinde kolluk tarafından yokedilecek.

'Gizli görevli' gerekirse örgüte sızar

Gizli izlemeye ilişkin talep ve kararlarda ise gizli izlenecek kişinin eğer biliniyorsa kimliği, kararın hangi suçun soruşturması için istendiği, bu suça ilişkin kuvvetli belirtilerin neler olduğu, gizli izleme süresi ve başka bir tedbir ile failin belirlenmesi, ele geçirilmesi veya suç delillerinin elde edilmesinin mümkün olmadığı gibi hususlar bulunacak.

Gizli izlenen kişinin her türlü faaliyeti teknik araçlarla gizli olarak gözetlenecek, izlenecek, ses ve görüntü kaydı alınabilecek. Ses ve görüntü kayıtları bir zarfa konup mühürlenerek cumhuriyet savcısına teslim edilecek.

Gizli görevli kullanılması talebi kanunda öngörülen diğer tedbirlerin yeterli olmadığının anlaşılması halinde kolluk tarafından Cumhuriyet savcısına iletilecek. Gizli görevlinin kimliği hiçbir şekilde açıklanmayacak. Gizli görevli kullanılmasına karar verilmesi üzerine gizli görevli, gerektiğinde örgüte sızarak, gözetlemek, izlemek, örgüte ilişkin her türlü araştırmada bulunmak ve suçlarla ilgili diğer delil, iz, eser ve emareleri toplamakla yükümlü olacak.

Tanık ve muhbire koruma programı

Yönetmeliğin bu bölümünde ise tanığın kimliğinin veya meskenin veya ikametgahının veya işyerinin bilinmesi kendisi veya başkaları için ciddi bir tehlike olasılığını ortaya çıkarırsa, tanık için her türlü önlem alınacak. Tanık hakkında koruma kararı verilirse, bu görev koruma birimi tarafından gizlilik içerisinde yerine getirilecek.

Muhbirler de tanıklara tanınan haklardan yararlanacak. Yasa çerçevesinde çalıştırılacak kolluk elemanlarının kimlik bilgileri ile görevine ve özel hayatına ilişkin bilgiler hiçbir şekilde açıklanamayacak. Yönetmelik kapsamındaki suçların işlendiği dair kuvvetli şüphe bulunan kişilerin, bu suçlardan elde ettikleri her türlü taşınır ve taşınmaz mallara tedbir konulabilecek, bu kapsamda suç işleyenler veya şüphelileri, yerine göre geçici olarak yurtdışına çıkma yasağı uygulanabilecek.

Bu yönetmeliğe göre, yürütülen işlemler ve hazırlık soruşturması sırasında alınan tüm kararlar gizli olacak. İşlemlerin yöntemi ve kararların içeriğine ilişkin hiçbir suretle bilgi verilemeyecek.