Gizlenen rapor

Toplu Konut İdaresi tarafından yabancı uzmanlara hazırlatılan, başta İstanbul ve İzmir olmak üzere çok sayıda ilimiz hakkında ciddi uyarılar taşıyan deprem raporu hasıraltı edildi. Rapora göre bir depremde eksik malzeme ile yapılan kamu binaları çökecek, İstanbul yerlebir olacak.

Sağlıksız ve çürük yapılanma sebebiyle, İstanbul ilk depreme teslim olacak. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yabancı uzmanlara yaptırılan fakat kamuoyuna açıklanamaya araştırma sonuçlarına göre İstanbul'da meydana gelecek 6.5 şiddetinde bir depremde, başta okul ve hastane gibi kamu binaları yıkılacak. İnsanların toplu olarak bulunduğu kamu binaların yıkılması ise ölüm oranlarını arttıracak. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından Dünya Bankası kredisi ile yaptırılan araştırma sonuçları kamuoyuna açıklanamıyor. Hürriyet'in edindiği bilgilere göre, Adana'da meydana gelen 6.3 şiddetindeki bir depremin İstanbul'da olması halinde bir çok kamu binası, inşaat kalitesinin düşük olması nedeniyle yerle bir olacak. Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde bulunan ve 1793 ve 1893 yıllarında yüz yıllık periodlar halinde 7 şiddetinde depremlerde yıkılan İstanbul'da son yüzyıllık dönem de 1993 yılında tamamlandı. Geçen süre içinde yer altında biriken ve depreme neden olan enerji miktarında da artış gözleniyor.

ÇELİK KULLANILSIN

Raporda, müteahit firmalar tarafından ucuza mal edilebilmek için malzemeden çalınarak yapılan okul ve hastane gibi insanların yoğun olarak bulunduğu kamu binalarının depremlere karşı dayanıksız olduğu ve bu binaların mutlaka yeniden depreme dayanıklı hale getirilmesi gerektiği açık şekilde belirtiliyor. Ayrıca, inşaat tekniği olarak, depremde büyük can kaybına sebep olan betonarme yerine çelik konstrüksiyon kullanılması gereği de vurgulanıyor.

YENİDEN İNŞA

Rapor, özellikle büyük şehirlerdeki birçok kamu binasının yıkılarak, yeniden yapılması gerektiğini, diğerlerinin de bazı ek tedbirlerle depreme karşı daha dayanıklı hale getirilebileceğini belirtiyor. Ancak, bu raporun, kamu yöneticilerinin sorumluluklarını ortaya koyacağı ve halkı korkutacağı için siyasi açıdan sakıncalı bulunarak hasır altı edildiği tahmin ediliyor.

YÖNETİMLER DUYARSIZ

İstanbul başta olmak üzere, deprem kuşağında olan illerde önlem alınmadığı takdirde büyük facialar yaşanabilir. Buna rağmen yerel yöneticiler bu konuda duyarsız. Bu konuda kimi yetkililerin girişimleri de hasır altı ediliyor.

CEVAP BİLE YOK

Türkiye'nin Tokyo eski Büyükelçisi Gündüz Aktan zamanında Kuzey Anadolu Fay hattı üzerinde bulunan ve deprem riski taşıyan şehirlerin vali ve belediye başkanlıklarına gönderilen, ‘Depremden korunma ve depreme dayanıklı bina yapımı konusunda Japonya ile işbirliği yapılabilmesi’ ile ilgili mektuba hiçbir yerel yönetim cevap vermedi. Tokyo Büyükelçiliği tarafından İstanbul, İzmir, İzmit, Adapazarı, Bursa, Eşkişehir, Ankara, Zonguldak, Çankırı, Kastamonu, Sinop, Çorum, Yozgat, Amasya, Tokat, Sıvas, Erzincan, Tunceli, Gümüşhane, Erzurum, Kars ve Ağrı valilikleri ile belediye başkanlıklarına gönderilen mektupta Japonya'da yapılan incelemeler, bazı binaların çok küçük masraflarla depreme dayanıklı hale getirilebileceğinin, hatta evlerde bulunan dolapların sabitleştirilmesi, lamba, haavagazı ocağı, soba gibi malzemelerin kullanımına ilişkin küçük gibi görünen ama çok önemli olan uzman görüşlerinine de yer verildi.

DANIŞMANLIK HİZMETİ

Dünyanın nüfus yoğunluğu en yüksek ülkelerinden biri olan ve son derece riskli bir deprem bölgesinde bulunan Japonya'da deprem bir uzmanlık konusu. Deprem uzmanları, talep eden vatandaşların konutunu inceleyerek deprem riskini, hangi şiddetteki depremde konutta ne gibi hasarlar meydana gelebileceğini belirliyor. Buna göre, vatandaşlara ne gibi tedbirler alabilecekleri konusunda da tavsiyelerde bulunuyor. Sanayi kuruluşları, oteller, büyük siteler gibi daha büyük binalar için de, aynı hizmeti veren resmi enstitüler ve özel şirketler bulunuyor. Aynı uzmanlar, Türkiye'de kamu ve özel sektöre ve vatandaşlara da deprem danışmanlığı vermeye hazır olduklarını, Türkiye'de büro açmaya hazır olduklarını bildirdiklerini, ancak Türkiye'den herhangi bir talep gelmediğini açıkladılar.