FP: Görev bizim

Ankara, çeşitli hükümet formülleriyle çalkalanıyor. FP, ‘‘En büyük parti’’ sıfatıyla görevin kendisine verilmesini istedi. ANAP destek çıktı. CHP, DSP ve DYP ise ‘‘Çankaya Hükümeti’’nden yana tavır koydu. ANAP ikinci bir alternatif olarak DYP'li bir hükümete sıcak baktığı sinyalini de verdi.

Partiler, Korkmaz Yiğit kasetinin ortaya çıkmasıyla birlikte, hükümetin düşürülmesi olasılığının artması üzerine, yeni hükümet formülleri üretmeye başladılar. FP hükümeti kurma görevinin kendisine verilmesini savunurken, ANAP'lılar da Anayasa gereği bunun zorunlu olduğunu ileri sürdüler. DSP, CHP ve DYP ise ‘Çankaya hükümeti’ formülüne sıcak yaklaştılar. FP Genel Başkan Yardımcısı Abdülkadir Aksu dün Meclis'te gazetecilere, ‘‘Bu parlamento, Çankaya değil, normal hükümet çıkartır’’ dedi. Aksu, demokratik teamüller gereği hükümet kurma görevinin FP'ye verilmesi gerektiğini kaydetti. ANAP'lılar da bu formülü destekledi. ANAP Grup Başkanvekili Uğur Aksöz, Demirel'in öncelikle liderleri toplayarak onların görüşlerini alması gerektiğini söyledi. Aksöz, Anayasa gereği Demirel'in partilere en büyük olandan başlayarak hükümet kurma görevi vermesi gerektiğini hatırlattı. Demirel'in doğrudan seçim hükümeti ya da Çankaya hükümeti formülünü uygulamaya koyma imkanı olmadığını belirten Aksöz, şu görüşü savundu: ‘‘Anayasa kendisine doğrudan Çankaya hükümeti kurma yekisi vermemiş. Seçim hükümetinin veya Anayasa'da yeraldığı gibi geçici bakanlar kurulunun oluşturulması için, önce Meclis'in hükümet çıkarma umudunun kalmaması gerekir. Bunun için de 45 gün boyunca hükümet kurma sürecinin yaşanması zorunludur. Çankaya hükümeti daha sonra söz konusu olur.’’

DYP'Lİ FORMÜL

ANAP Başkanlık Divanı ise dünkü toplantısında, bundan sonra ortaya çıkacak hükümet formüllerini masaya yatırdı. Başkanlık Divanı üyelerinin bazıları ANAP, DSP ve DYP ortaklığında hükümet formülünü ortaya attılar. ANAP uzun süreden beri ilk kez DYP'yle hükümet ortaklığını gündeme getirmiş oldu. Üyeler, bu formüller içinde en akla yatkınının ANAP, DSP ve DYP'nin koalisyon hükümeti kurması olduğunu ya da ANAP ile DSP'nin kuracağı hükümete FP'nin dışardan destek vermesi olduğunu savundu. Önerilerde CHP ve DTP yeralmadı.

DEMİREL'E PAS

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, yeni hükümetin kuruluşu konusunda inisiyatifi büyük ölçüde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e bıraktı. Baykal dün TBMM'de düzenlediği basın toplantısında, atanacak başbakanın ‘Tarafsız ya da bağımsız’ olması gerektiğini belirterek, Demirel'e kısıtlama koymanın doğru olmayacağını söyledi. Baykal, ‘‘Cumhurbaşkanı uygun gördüğü biçimde bir başbakan ataması yapacaktır’’ dedi ve şunları söyledi: ‘‘Cumhurbaşkanı bir başbakan atayacak ve Cumhurbaşkanı'nın ilan edeceği bu başbakanın uygun göreceği hükümeti Parlamento oluşturacak. Bunu hangi partilerin oluşturacağı, hükümetin nasıl şekilleneceği, Cumhurbaşkanı'nın yapacağı atama ve tercihle şekillenecek. Cumhurbaşkanı'nın atayacağı başbakana hepimiz yardımcı olmalıyız.’’ Baykal, Cumhurbaşkanı'nın FP lideri Recai Kutan'a hükümeti kurma görevi vermesi durumunda CHP'nin nasıl tavır alacağının sorulması üzerine de, ‘‘Sayın Cumhurbaşkanı ne yapması gerektiğini, Türkiye'nin içinde bulunduğu şartları çok iyi bilir’’ yanıtını verdi.

ECEVİT: ÇANKAYA

Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit ise Sofya'da yaptığı açıklamada, mevcut hükümetin yıkılması halinde yeni bir koalisyon yapısının Meclis'ten çıkamayacağını belirterek, ‘‘Cumhurbaşkanı hükümeti kurulur’’ dedi. Ecevit, bu hükümetin görevine devam etmesi gerektiğini de vurguladı. Ecevit, Başbakan Mesut Yılmaz ile görüşmeden, herhangi bir açıklamada bulunmayacağını söyledi. Gazetecilerin, ısrarı üzerine de, ‘‘Bugün benden bir şey alamazsınız’’ esprisi yaptı.

DYP: KAPRİS YOK

DYP Grup Başkanvekili Saffet Arıkan Bedük de, partisinin çetelerle mücadele edebilecek ve 18 Nisan'da seçimi gerçekleştirecek iradeye sahip olmak kaydıyla, oluşturulacak hükümetlere engel çıkarmama kararı aldıklarını bildirdi, ‘‘Bu süreçte kapris veya dayatma yapmayacağız. Son derece yapıcı bir yaklaşımda bulunacağız’’ dedi. DYP Grup Başkanvekili Mehmet Gözlükaya ise Cumhurbaşkanı'nın atayacağı bir başbakanın önderliğinde, tüm siyasi partilerinden alınacak üyelerden oluşacak bir hükümetin kurulabileceğini bildirdi.

Neler olabilir

ANASOL-D Azınlık Hükümeti'nin gensoru ile düşürülmesi halinde sözkonusu hükümet senaryoları özetle şöyle:

Cumhurbaşkanı en büyük partinin liderinden başlamak üzere tüm siyasal parti liderlerini hükümeti kurmakla görevlendirebilir.

Anayasa'nın 114. maddesine göre ise 116. maddesince (Hükümetin güvensizlik oyuyla düşürülmesi halinde) seçimlerin yenilenmesine karar verildiğinde Bakanlar Kurulu çekilir ve Cumhurbaşkanı geçici Bakanlar Kurulunu kurmak üzere bir başbakan atar. Geçici Bakanlar Kurulu'na Adalet, İçişleri ve Ulaştırma Bakanları, TBMM'deki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasi parti gruplarından, oranlarına göre üye alınır. Siyasi parti gruplarından alınacak üye sayısını TBMM Başkanı tespit ederek Başbakana bildirir. Teklif edilen bakanlığı kabul etmeyen veya sonradan çekilen partililer yerine TBMM içinden veya dışarıdan bağımsızlar atanır. Geçici Bakanlar Kurulu, yenilenme kararının Resmi Gazete'de iulanından itibaren beş gün içinde kurulur. Geçici Bakanlar Kurulu için güvenoyuna başvurulmaz. Geçici Bakanlar Kurulu seçim süresince ve yeni Meclis toplanıncaya kadar vazife görür.