Eskiler gidiyor yeniler geliyor

Güncelleme Tarihi:

Eskiler gidiyor yeniler geliyor
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 22, 1997 00:00

Haberin Devamı

Avrupa eski uçaklara iniş-kalkışı yasaklıyor

Havayolları, aralarındaki rekabetin artmasıyla birlikte, yolcuların tercih etmedikleri yorgun-ihtiyar uçakları filolarından çıkartıyorlar.

Flight International dergisinin yaptığı araştırmaya göre şu anda dünyada 15 yaş üzerinde yaklaşık 11 bin yolcu uçağı bulunuyor. Havacılık endüstrisini izlemeye başlayan yolcular artık eski uçaklara binmek istemiyor. Ayrıca bu uçakların motorları da yeni nesil motorlara göre, çok fazla yakıt harcıyor. Son yıllarda artış trendine giren uçak yakıt fiyatları havayolu şirketlerini eski tip uçakları hızla elden çıkarmaya zorluyor.

B727 emekli oluyor

Emekli edilen uçakların başında B727'ler geliyor. Dünyanın en çok satan üç motorlu yolcu uçağı B727'lerin üretimine Boeing 1984 yılında son vermişti. Şu anda yaklaşık 1500'den fazla B727 çeşitli havayollarında uçuyor. B727'den önce imal edilen dört motorlu ilk jet yolcu uçağı B707'lerin bile bazı havayolları tarafından hala kullanıldığı biliniyor.

B727 uçaklarının özellikle Avrupa'da bazı havalimanlarına iniş ve kalkışları artık yasaklanmış durumda. Nedeni ise; sahip olduğu üç adet JT-8 motorunun gürültü limitlerini aşması. Gürültünün önlenmesini sağlayan ‘hush kit'lerin (susturucuların) neredeyse uçakların bugünkü fiyatına yakın olması, B727'lerin elden çıkartılmasına neden oluyor. Bazı havayolları da B727'lerin kabinini modifiye ederek kargo uçağı olarak kullanıyor. İki yıl önce THY, elindeki 7 adet B727 uçağının dördünü sattı.

Kalan üç uçak ise, modifiye edilerek kargo modeli haline getirildi. Air Alfa da filosundaki B727'lerini satarak yerine A321 aldı. İstanbul Havayolları ise, elindeki iki B727'yi gelecek yıl teslim alacağı B737-400'lerle değiştirecek. B727 kullanan diğer havayolu şirketlerinden Top Service ve KTHY de gelecek yıllardan itibaren bu uçaklarını emekli ederek, yerlerine yeni uçaklar alacaklar.

THY'nin ilk jet uçağı DC-9'lar, Douglas şirketinin tarihindeki en çok satan kısa-orta menzilli uçağı oldu. İlk olarak 1960'lı yıllarda üretilmeye başlanan uçakların satış başarısı üzerine Douglas MD80 serisiyle geliştirilmiş DC-9 üretimine devam etti. THY'de aralıksız 26 yıl uçan DC-9'lardan kalan 9 tanesi 1994 yılında Amerikan Valuejet'e satıldı. Artık anıları kalan ve toplam 976 adet üretilen, bunlardan yaklaşık 800'ü hizmette olan DC-9'lar yerlerini daha gelişmiş yeni nesil B737 ve A320'lere bırakıyor.

Avrupa'da emekli olan uçaklardan biri de Hollandalı Fokker şirketinin yapımı, toplam 241 adet üretilen F28. Geçen yıl faaliyetlerine son veren Fokker şirketi, 1970'lerde iç hat uçuşlarında kullanılmak üzere yaptığı F28 uçaklarıyla büyük bir sükse yapmıştı. THY'nin de içinde bulunduğu bir çok havayolu şirketi bu uçaklardan satın aldı. Ancak, F28'lerin çoğu düştü, bir kısmı da emekli edildi. Şu anda 140 adet F28 aktif olarak uçuyor. Avrupa'da pek çok F28, yerlerini RJ serisi İngiliz yapımı dört motorlu bölgesel jetlere bıraktı.

Son günlerini yaşıyorlar

Üç motorlu geniş gövdeli DC-10'lar ilk olarak piyasaya çıktıklarında, pek çok havayolu firması bu uçaklara büyük ilgi göstermişti. THY de bu uçaklardan aldı. 1974 yılında ilk DC-10 kazası yaşandı. İmalat hatası nedeniyle kargo kapağı patlayan uçak, havada dağıldı. 345 yolcu öldü. Paris'teki kazadan sonra DC-10 satışları düştü. Ancak, daha sonra DC10-30 modeli ile satışlar yeniden yükseldi. Lockheed şirketi de DC-10'ların yakaladığı ticari başarı üzerine benzer yapıda üç motorlu L-1011 Tristar uçaklarını üretmişti. Ancak her iki uçak da şu anda yolcu modeli olarak son günlerini yaşıyorlar. Yerlerini B777/767, A330 gibi uçaklara bırakan DC10 ve L1011'leri artık daha çok kargo uçağına çevrilmiş olarak görebilmek mümkün.

Gün gelecek şu anda kullanılmakta olan modern yolcu uçakları da demode olacaklar. Şanslı olanları ömürlerini havacılık müzelerinde tamamlarken, şansız olanlar ise metal parçalarından yararlanılmak üzere eritilmeyi ya da bir uçak mezarlığında çürüyüp yok olacakları günleri bekleyecekler.



Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!