Esas hazine C bölgesinde

Zeugma'da kazı yapılan B bölgesi 10 gün sonra su altında kalıyor

Hellenistik Çağ, Roma ve Bizans uygarlıklarına ait benzersiz eserleri barındıran Zeugma antik kentinin A Bölgesi, 28 Haziran’da Fırat'ın suları altında kalmıştı. Şimdi sıra B Bölgesi'ne geldi. Arkeologlar, hızla yükselen Birecik Barajı'nın sularından tarihi kurtarabilmek için var güçleriyle çalışıyorlar. Sular, 10 gün sonra 4 Ekim’de B Bölgesi'ni de kaplayacak. Arkeologlar, en önemli bulguların su altında kalmayacak olan C Bölgesi'nde olduğunu belirttiler.

Zeugma'da kazı çalışması yapılan B Bölgesi için son 10 gün. Arkeologlar, hem kazı çalışması yapıyor, hem de eşyalarını topluyorlar. 10 gün sonra A Bölgesi'yle aynı kaderi paylaşacak olan B Bölgesi'ndeki kazı çalışmaları, yeni bulunan bir teras üzerinde yoğunlaştırıldı. Belkıs Zeugma Kazıları Koordinatörü Kemal Sertok, 4 Ekim’de su seviyesinin 382 koduna ulaşacağını, son bir aydır çalışmaları yoğunlaştırdıkları terasın sadece merdivenlerinin su altında kalacağını söyledi. Sertok, su seviyesinin belirtilen koda ulaşması halinde dahi kazı çalışmalarının önümüzdeki dönemlerde kalan bölümde sürdürülebileceğini belirtti. Sertok, kentin agora, saray, belediye binası ve önemli konut alanlarının yanı sıra karargahının da C Bölgesi'nde, yani 390 kodunda olduğunun belirlendiğini bildirererk şunları söyledi:

‘‘Kazı çalışmalarında bu yıl istediğimiz hedefe ulaştık. Buradan üç önemli mozaik kaldırdık. 3 uygarlığa ışık tutacak önemli bilgi ve bulgulara ulaştık. İç ve dış ilginin de yönlendirmesiyle hızlanan kazı çalışmalarında mutlak sonuca ulaşıldığını söyleyebilirim. Ama asıl iş bundan sonra kazı yapılacak C Bölgesi'nde.’’

Hızlandırılmış kazıların yapıldığı 4 aylık sürede, kamuoyunun da baskısıyla sıkı bir çalışma yapıldığını belirten Sertok, amacın mozaik çıkarmak değil, Zeugma'nın beşiklik yaptığı Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait bilgi ve bulgulara ulaşmak olduğunu vurguladı.

Sertok, ‘‘Şu anda bölgede 100'e yakın yerli ve yabancı arkeolog ile 230 işçi çalışıyor. 4 Ekim’de bunların önemli bir bölümü gidecek. Kalan 15 kişilik bir grup ise belgeleme çalışmalarını sürdürecek. 4 Ekim’den sonra ulaşılan bilgi ve bulguları dünyanın hizmetine sunmak için çalışmalar yapılacak. Kamuoyunu ilgilendiren bilgileri web sayfalarıyla duyuracağız’’ diye konuştu.

Dünyayı ayağa kaldırdı

1992'den bu yana ağır aksak süren, ancak kamuoyu baskısıyla son dört ayda hızlanıp Türkiye'de kültür varlıklarına sahip çıkılmasının simgesi haline gelen Zeugma için yerli ve yabancı birçok kuruluş seferber oldu. Gaziantep Valiliği'nin Özel İdare Müdürlüğü kaynaklarından 60 milyar lirayla başlattığı Zeugma'yı kurtarma seferberliğine, kısa adı PHI olan Packard Humanist Enstitüsü, 5 milyon dolarlık yardımla büyük güç verdi. Zeugma bir anda yerli ve yabancı arkeologlarla dolup taşmaya başladı. GAP İdaresi Başkanlığı'nın desteklerine Zeugma Girişim Grubu da katıldı. Grubun, Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu başkanlığında gönderdiği kazı ekibi B Bölgesi'nin 8 ve 10'uncu bölgelerinde kazı çalışmalarına katıldı. Zeugma'daki 4 aylık hummalı dönemde sevindirici gelişmeler de yaşandı. 1982'de yurtdışına kaçırılan iki mozaik parçası ABD'ye giden özel bir ekip tarafından Gaziantep Müzesi'ne getirildi. TOBB, C Bölgesi'nde açık hava müzesi yapımı için, TÜSİAD ise B Bölgesi'ndeki kazılara destek sözü verdi. Birbirinden güzel üç büyük mozaik, 155 santim boyundaki bronz Savaş Tanrısı Mars heykeli Zeugma'dan çıkarılan önemli bulgular oldu. Herkes şimdi C Bölgesi'nin dünyanın en büyük açık hava müzesi ve turizm alanına dönüşeceği günü sabırsızlıkla bekliyor.