Erdoğan Yargı Reformu Stratejisi Belgesi’ni açıkladı: Hızlı ve etkin adalet
Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 4. Yargı Reformu Stratejisi Belgesi’nin detaylarını açıklarken, yargı bağımsızlığını güçlendirip, hızlı bir adalet sistemi inşa edeceklerini vurguladı. Düğünde ateş açılmasından trafik magandalığına kadar cezalar ağırlaşıyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Beştepe’deki toplantıda yargı reformuna ilişkin özetle şöyle konuştu:
MAKUL SÜREDE YARGILAMA
- “Yargı Reformu Stratejimizin en önemli önceliklerinden biri, makul sürede yargılanma hakkı güvencelerinin artırılmasıdır. Bu kapsamda yargılama usullerine, teşkilat yapısına, insan kaynaklarına ve teknik altyapıya ilişkin birçok çalışma alanı tespit ettik.
- Geçtiğimiz dönemlerde adil yargılanma hakkının etkin bir şekilde korunması noktasında önemli reformları devreye almıştık. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru ve bilgi edinme hakkı gibi yenilikleri mevzuatımıza eklemiştik. Kamu Denetçiliği Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu gibi yeni birimler ihdas etmiştik. 4’üncü Yargı Reformu Strateji Belgesi ile de hak arama yollarını daha da güçlendirmeyi hedefliyoruz.
MAĞDUR ODAKLI POLİTİKA
- Adalete güvenin tam olarak tesis edilmesi için ceza adaleti sisteminde mağdur odaklı yeni politikaları uygulamaya alıyoruz.
- Dava öncesi alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin kapsamının genişletilmesini öncelikli politika olarak belirledik.
- Hukukun üstünlüğünü esas alan, gecikmeyen ve öngörülebilir bir adalet sistemi vizyonu ile hazırladığımız Yeni Strateji Belgesi’yle, etkin ve hızlı işleyen bir adalet sistemi inşa edeceğiz.
YENİ ANAYASA ÇALIŞMALARI
- 4’üncü Yargı Reformu Strateji Belgemizin ilk amacı; kurumsal yapının güçlendirilmesi ve süreçlerin yeniden yapılandırılmasıdır. Uzlaştırıcı, birleştirici, özgürlükçü, toplumun tüm kesimlerini kuşatan yeni ve sivil bir anayasa çalışmalarımıza hız vereceğiz.
- İnsan Hakları Eylem Planı ile hak ve özgürlüklerin daha etkin korunmasını sağlayacağız.
İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
- İfade ve basın özgürlüğü ile kişi hürriyeti ve güvenliğine ilişkin standartları yükseltecek; yeni hak arama yollarını çeşitli tedbir ve uygulamalarla tahkim edeceğiz. Makul sürede yargılanma hakkının temini için mahkemeler teşkilatının yapısını tekrar tanzim edeceğiz.
- Ceza mahkemelerinin görev alanlarını yeniden düzenleyecek, ihtiyaç duyulan yerlerde yeni adliyeler kuracak, mahkeme sayılarını artıracak ve tek hâkimli bazı mahkemelerin heyet halinde çalışmalarını temin edeceğiz.
TEMYİZDE 6 AY SINIRI
- Temyiz kanun yolunun etkinliğine yönelik yeni düzenlemelerle temyiz incelemelerinin 6 ay içerisinde sonuçlandırılmasını hedefliyoruz. Temyiz gibi istinaf incelemelerinin de 6 ayda neticelendirilmesine yönelik düzenlemeler yapacağız. İstinaf mahkemelerindeki daire ve hâkim sayılarını iş yüküne uygun ve uzmanlaşmayı sağlayacak şekilde artıracağız.
- İlk derece mahkemelerinde uzun süren davalar istinaf mahkemelerinde öncelikle incelenecek.
- Önümüzdeki dönemde hâkimlerimiz meslek hayatları boyunca hukuk ve ceza hâkimi olarak sınıflandırılacak; çevre, sağlık, sigorta, trafik ve iş kazalarından kaynaklanan dava türleri için ihtisas mahkemeleri kurulacaktır.
- Avukatlık Kanunu’nu güncellemeyi ve savunma kurumunu daha da güçlendirmeyi hedefliyoruz.”
TRAFİKTE ARAÇTAN İNEN ‘SALDIRGAN’
- “Strateji Belgemizin üçüncü amacı, ceza adaleti sisteminin etkinliğinin artırılmasıdır. Ceza adaleti sistemini hürriyeti bağlayıcı cezaya alternatif yeni yaptırım türleri ile zenginleştireceğiz.
-Bu doğrultuda psikolojik rahatsızlığı olanların ve madde bağımlılarının rehabilite olmadan toplumsal hayata katılmalarını engelleyecek tedbirler alacağız. Trafikte işlenen suçların yanı sıra, trafik güvenliğini tehlikeye atan kişilere yönelik de caydırıcı önlemler alacağız.
- Saldırı amacıyla araçlarından inen sürücüleri, ehliyetlerine el konulması da dâhil, müstakil yaptırımlara tâbi tutacağız.
KAZADAN SONRA KAÇANLAR
-Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçu ile vücut dokunulmazlığına, hürriyete ve çevreye karşı işlenen suçların cezalarını artırıyoruz. Ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında zaruret dışında olay yerinin terk edilmesini de ayrı bir suç olarak düzenleyeceğiz.
-Nişan, düğün, asker uğurlaması gibi, kişilerin toplu olarak bulunduğu etkinliklerde silahla ateş edilmesi vakalarına dönük cezaları önemli ölçüde ağırlaştırıyoruz.”
DURUŞMALAR 2 AYDAN FAZLA ERTELENMEYECEK
-“Yargılamaların daha kısa sürede tamamlanması için ilk derece ceza ve hukuk yargılamalarında hedef süreler kısaltılacak; istinaf kanun yolu aşamasındaki hedef süreleri de yeniden belirlenecektir.
-Keza yeni düzenlemelerle duruşmaların iki aydan fazla ertelenmemesini ve bazı uyuşmazlıkların da duruşma yapılmaksızın çözülmesini sağlayacağız. Bozma kararı verilen dosyaların öncelikle ve ivedilikle görülmesi ise bir diğer hedefimizdir.
YAPAY ZEKÂ DEVREDE
-Diğer taraftan, yargı bilişim sistemimizi güncel teknolojiler doğrultusunda geliştirmekte kararlıyız. Dijital çözüm platformları, çevrim içi uyuşmazlık ve elektronik çözüm yöntemlerini devreye alacak; adalet hizmetlerinde yapay zekâ uygulamalarından istifade edeceğiz.
HÂKİM-SAVCI TERFİLERİ
-Hukuk fakültelerinin açılma kriterlerini gözden geçirecek, müfredatta çeşitli iyileştirmeler yapacağız. Hukuk öğrencilerimize Adalet Bakanlığı başarı bursu vererek eğitimlerinde destek olacağız.
-Mesleki niteliklerin artırılması için hâkim ve savcı yardımcılığı sürecini yeniden yapılandıracağız. Hâkim ve cumhuriyet savcılarımızın nakil, terfi ve disiplinlerine ilişkin hükümleri tekrar düzenleyeceğiz.”
BOŞANMA VE NAFAKA REFORMU YOLDA
-“Yeni Strateji Belgemizin dördüncü amacı, hukuk ve idari yargılama süreçlerinin etkinliğinin artırılmasıdır. Değer ve tutarı belirli bir miktarın altındaki talep ve davaların sadeleştirilmiş ve hızlı bir yargılama usulü ile çözümlenmesi için çeşitli düzenlemeler yapmayı hedefliyoruz. Bunun yanında bono evraklarının kayıt altında üretilmesini sağlayarak vatandaşlarımızın hukuki güvenliğini güçlendirmeyi amaçlıyoruz.
AİLE ARABULUCULUĞU
-Aile arabuluculuğunu sisteme entegre ederek anlaşmazlıkların mahkeme sürecinden önce çözüme ulaştırılmasını arzu ediyoruz. Aile mahkemelerinin kuruluş ve yargılama usulünden çocukların menfaatlerini gözeten boşanma ve nafaka usullerine kadar geniş bir yelpazede yeni reformlar yapmayı planlıyoruz.
ŞİDDET MAĞDURU KADINLAR
-Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin 5’inci ve son amacı, adalete erişimin kolaylaştırılmasıdır. Şiddet mağduru kadınlarımızın adli süreçlere erişimini en kısa yoldan temin etmeye çalışacağız. Aile içi ve kadına yönelik şiddet suçları soruşturma bürolarını ülke sathında yaygınlaştıracağız.
-Yaşlı ve engelli vatandaşlarımızın da adalete erişimlerini kolaylaştıran tedbirler alarak, mobil bilgilendirme ve yönlendirme hizmetlerinin önünü açacağız.
LİSELERE HUKUK DERSİ
-Son olarak, halihazırda 6’ncı ve 7’nci sınıflarda seçmeli olarak okutulan hukuk ve adalet derslerini liselere de teşmil edeceğiz. Böylelikle erken yaşlardan itibaren adalet anlayışını benimsemiş fertlerden oluşan bilinçli bir toplum inşasına katkı vereceğiz.”
KİMSE YARGIYA PARMAK SALLAYAMAZ
Cumhurbaşkanı “Siyasi ve ideolojik kimlikleri ile ekonomik statüleri sebebiyle bazı insanların hukuk önünde ayrıcalıklara sahip olduğu günler artık geride kalmıştır” diyerek şöyle devam etti:
“Hangi yanlış algıdan kaynaklanırsa kaynaklansın, hukuk karşısında kendini dokunulmaz görenler, şu gerçeği er ya da geç kabullenecekler: Hiç kimse hukukun üstünde değildir, layüsel değildir, imtiyazlı değildir. Suç işleyenler, suçta kibirlenenler, hukuka kast edenler kim olursa olsun yaptıklarının hesabını bağımsız Türk mahkemelerine vermek zorundadır. Dolayısıyla kanunun verdiği yetkiyle hukuksuzlukların peşine düşen yargı mensuplarını kimse tehdit edemez, mahkemeler üzerinde baskı kuramaz, yargı camiamıza parmak sallayamaz.”
RUANDA’DAN ARABULUCULUK TALEBİ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’yi ziyaret eden Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame’yi resmi törenle karşıladı. Kagame, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan Ruanda ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile ilgili önemli gelişmelerde arabulucu olmasını istedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bunun üzerine Büyük Göller bölgesinde istikrar ve barışa katkı sağlayacak bu meselenin çözümü konusunda her iki tarafın da arzu etmeleri halinde biz de Türkiye olarak her türlü desteği vermeye hazırız.” yanıtını verdi. (RIZA ÖZEL/ANKARA)