Ege’ye tsunami sireni
Güncelleme Tarihi:
Santorini Adası çevresinde deprem fırtınası devam ederken Muğla Bodrum, İzmir Seferihisar ve Aydın Didim ilçelerine mobil siren sistemi kuruldu. AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, “Oluşabilecek bir tsunaminin kıyılarımıza ulaşabileceği en erken süre bir saat” dedi
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, olası riskleri ve yapılan çalışmaları Hürriyet’e anlattı.
“Ege Denizi Santorini Adası bölgesinde başlayan bir sismik aktivite var. Bu sismik aktivite özellikle 28 Ocak tarihinden itibaren biraz daha artış gösterdi. Bu artışın en yüksek olduğu dönemde de günlük deprem sayısı 200’leri buldu. Bugün baktığımızda toplamda şu ana kadar 3 bin 500’ün üzerinde depremin olduğunu görüyoruz. Bu ciddi bir rakam. Bunların büyük bir bölümü 3’ün altındaki depremler. 3’ün üzerindeki depremlere baktığımızda bugün itibarıyla 1414 olduğunu görüyoruz. Bugüne kadar kaydedilen en büyük deprem ise 5.3 büyüklüğünde. Baktığımızda tipik bir deprem fırtınası. Bu depremlerin volkanik mi, tektonik (fay) mi olduğu tartışılıyor.
TSUNAMİ OLUŞABİLİR
Sismik aktivitenin bizim için oluşturduğu en büyük risklerden biri, olası büyük bir deprem tsunami yaratır mı? 1956 yılında o bölgede 7.5 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiş. Tsunami oluşmuş ve bu tsunami kıyılarımıza kadar ulaşmış. Ancak kıyılarımızda yıkıcı bir etkisi olmamış. Deprem değil de volkanik bir patlama olursa bunun iki türlü bir etkisi olur. Birincisi yine bir tsunami etkisi yaratabilir, ikincisi volkanik patlama ile oluşacak külün Türkiye’ye, kıyılarımıza taşınması. Bunların hepsini çok yakın bir şekilde takip ediyoruz. Sahaya indik, vatandaşlara doğru ve sağlıklı bilgi vermek için. Olası durumlarda vatandaşın nasıl hareket etmesi gerektiği konusunda bilgilendirmelerimiz devam ediyor.
HAY DEVREYE GİRECEK
Tsunami olduğunda farklı uyarı sistemleriyle vatandaşa ulaşacağız. HAY(Haber alma ve yayma) denilen bir sistemimiz var. Bunun içerisinde birbirinden farklı farklı yöntemler var. Bir tanesi kısa mesaj. Risk durumunda, bölgedeki tüm vatandaşlara kısa mesaj gönderilerek, uyarılacak. İkinci yol ise belediyelerin anons sistemleri ve camilerin hoparlörleri uyarı için kullanılacak. Bu konuda hem cami görevlilerimiz hem de belediye anons sistemini kullananları bilgilendirdik. Olası risk durumunda camilerden ve belediyelerin sistemlerinden anonslarla vatandaşlar uyarılacak. Üçüncüsü ise kıyıdaki 3 ilçemize mobil siren sistemleri kurduk. Tsunami veya volkanik patlama tehlikesi oluştuğunda sirenlerle vatandaşlar uyarılacak. Bir başka yöntem ise titreşimli mesaj sistemi. Büyük risklerde kullandığımız bir yöntem. Çok titreşimli, rahatsız edici boyutta uyaran bir sistem. İnşallah buna ihtiyaç duyacak bir risk oluşmaz.”
Aşiyan’ın ‘DC10’ sırrı
DALGALARIN GELMESİ BİR SAAT
Prof. Dr. Orhan Tatar “Olabilecek her türlü senaryoya karşı tedbirlerimizi almış durumdayız” diyor: “Deprem sonucunda oluşabilecek bir tsunami bizim kıyılarımıza ne kadar sürede gelir? Gelirse bunun dalga boyu ne kadar yükseklikte olur? Yıkıcı bir etkisi olur mu? Bütün bunların modellemesini çok ayrıntılı şekilde farklı farklı senaryolara göre yaptık. Yaptığımız çalışmalarda oluşabilecek bir tsunaminin kıyılarımıza ulaşabileceği en erken süre bir saat civarında. Kuzeye doğru gittikçe yani Datça Yarımadası’na, Gökova Körfezi’ne, Bodrum’a, Didim’e gittiğimizde bu sürenin daha da uzayacağını, tsunaminin etkisinin azalacağını söyleyebiliriz. Yine yaptığımız çalışmalarda ortaya çıkan net sonuçlardan biri de dalgaların İzmir Körfezi’nin kuzeyine ulaşamayacağı.
VATANDAŞLARA: KIYILARDAN 100 METRE UZAKLAŞIN
Peki vatandaşlarımız tsunami oluştuğunda nasıl önlem alabilir? Çok basit kurallar var. Panik yapmayacaksın. Tsunami oluşmadan önce deniz geri çekilir. O durumda tsunami oluşmadan kıyıdan 200-300 metre uzaklaşmak, yüksek bir noktaya çıkmak. Kıyıya gidip izleyim, dalganın gelişine bakayım dersen yanlış yapmış olursun. Kıyı ilçelerimizde yaşayan vatandaşlarımızı bu noktada uyardık, farkındalık çalışmalarımız da devam ediyor. Hazırladığımız broşürleri, bilgilendirme metinlerini dağıttıyoruz. Görünür yerlere asıyoruz.”
YUNANİSTAN’A YARDIM EKİBİ HAZIR
Olası risk durumunda bölgedeki tüm planlarımızı yaptık. Bölgede olan arama kurtarma birliklerimize başka bölgelerden de takviye amaçlı ekipler gönderildi. Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Sivas, Samsun gibi illerden İzmir, Aydın ve Muğla’ya takviye personel gönderdik. Yunanistan ile de yakın çalışma içindeyiz. Deprem veya bir volkanik patlama olduğunda talep edilmesi durumunda Yunanistan’a da gönderecek ekibimiz de hazır.
