Deprem üçkağıtçısına internette teşhir

Depremzedelere yardımları inceleyen komisyon, açıklanan ancak banka hesaplarına aktarılmayan yardımları listeliyor. Komisyon, her kuruş harcamayı internette yayınlayacak. Böylece kamu kuruluşları, özel şirketler, TV ve basın kuruluşları, özel kişiler dahil, herkesin nereye ne harcadığı şeffaflaşacak.

MARMARA depremi sonrası toplanan yardımlar ile bölgeye yapılacak harcamalar, sıkı şekilde takip edilmeye başlandı. Depremzedeler için yapılan yardımlar ve depremin açtığı yaraların giderilmesine dönük gerçekleştirilecek harcamaların denetimi için oluşturulan komisyon, faaliyete geçti.

3 Eylül'de Başbakan Bülent Ecevit'in oluru ile çalışmalara başlayan komisyonda Maliye Bakanlığı'nın ‘Süper müfettişi’ olarak anılan ve eski Bakan Zekeriya Temizel'in ‘‘Elimde 100 Süreyya olsa, hiçbir sorun kalmazdı’’ dediği, Maliye Başmüfettişi Süreyya Turgut da görev aldı. Özellikle akaryakıt ve kredi kartı denetimleriyle adını duyurarak devlete trilyonlarca lira vergi kazandıran, Malki cinayetiyle ilgili araştırmaları bulunan Turgut'un yanısıra komisyonda, Başbakanlık Başmüfettişi Bülent Tarhan ile Banka Yeminli Murakıbı Nuri Bodur da yer aldı.

BASIN VE TV'YE GÖZALTI

Komisyon, işe başlar başlamaz bugüne kadar toplanan yardımları gözaltına aldı. Komisyon, Başbakanlığın deprem yardımlarının Ziraat Bankası'nda açılan merkez hesaba devredilmesi kararı sonrasında, hesaba aktarılmayan yardımlar için de detaylı bir listeleme çalışmasına girdi. Bu çerçevede bütün illerden toplanan yardımlara ilişkin bilgiler istendi, özel televizyonlar dahil yurt çapında açılan yardım kampanyalarının bilgileri derlendi. Bu incelemelerde, bazı büyük çaplı yardımların, henüz bankalara intikal ettirilmediği görüldü.

DÜŞÜK FAİZE EK TAHSİLAT

Kontroller sırasında, 23 Ağustos tarihinden itibaren her Cuma günü topladıkları yardımı Ziraat Bankası'nda açılan merkez hesaba aktarması gereken bazı bankaların, yardımlara düşük faiz uyguladıkları da ortaya çıkarıldı. Yurtdışında bazı irticacı kuruluşların yabancı bankalarda hesap açtıkları, ancak bunların Türkiye'ye intikal ettirilmediği de gözlendi. Komisyon, valilik, kaymakamlık ve diğer ilgili kuruluşların harcamalarının dökümünü de istedi.

İNTERNETTE TEŞHİR

Ayrıca, denetim komisyonu çalışmaları sonucunda, depremzedeler için yapılacak bütün yardımlar ile her kuruş harcama internette kamuoyunun bilgisine sunulacak.

Açılacak internet sayfasında Türkçe ve İngilizce olarak yeralması planlanan yardım listesine öncelikle tüzel kişiler girecek. 100 milyon liraya kadar olan yardımların miktar sıralamasına tabi tutulacağı sayfada, 100 milyon liranın altındaki yardımlar ise sorgulanarak öğrenilecek. Daha sonra gerçek kişilerin listesi internete girecek. Bu listeleme öncesi isminin yayınlanmamasını isteyenler varsa, onlara bildirim süresi tanınacak, daha sonra listeler kamuoyunun bilgisine sunulacak.

İnternette 199 ve 900'lü hatlar sayesinde toplanan yardımların listesi de yeralacak. İnternet uygulaması ile yardım yapan vatandaşların bunu takip etmesi yolu da açılmış olacak.

Komisyon, depremzedelere dönük her kuruş harcamayı da internet kanalıyla duyuracak. Belli aralıklarla harcama yapıldıkça mahallinde belgesi alınacak ve denetimi yapılacak. Daha sonra da harcamanın yeri, harcama yapan kuruluş, sözkonusu iş için ne kadar harcamada bulunduğu detaylı bir şekilde internette yeralacak.

VATANDAŞA DEŞİFRE

İnternet sayesinde basın ve yayın yoluyla yardım yapacaklarını ilan eden çeşitli kuruluşlar ile özellikle yurtdışında depremi gerekçe gösterip, başka amaçlarla para toplayanlar da kamuoyuna deşifre edilmiş olacak. Aynı şekilde, merkezi hesaba intikal ettirilmeyen bağış ve yardımlar, komisyonun faks, telefon ve adresine bildirilebilecek. Bu şekilde vatandaşın da sözkonusu yardım ve harcamaları çapraz kontrole tabi tutması sağlanacak.

Belediyeciye 500 milyonluk yardım sorgusu

FATİH Belediyesi Özel Kalem Müdürü Sinan Doğan, deprem bölgesindekilere yardım yapmak üzere yakınlarından topladığı 500 milyon lirayı yerine ulaştırmadığı gerekçesiyle gözaltına alındı. İhbar üzerine dün sabah gözaltına alınan Doğan'ın üzerinde, deprem bölgesine yardım amacıyla toplanan 500 milyon liralık 3 çek bulundu. Tuzağa düşürüldüğünü ileri süren Doğan, ‘‘Ödeme günü bir ay sonra olan çekleri, tarihi gelince paraya çevirerek, yardım malzemesi alıp, deprem bölgesine gönderecektim. Bunu daha önce de yaptım. Yaptığım işte suç unsuru yok’’ dedi. Polis, belediyenin daha önceki yardımlarıyla ilgili araştırma yapıyor. Belediyesi yetkilileri ise Doğan'ın suçlamanın para değil, belediyenin İzmit'in Bahçecik Beldesi'nde kurduğu aşevinin, zamanında Kızılay'a teslim edilmemesi olduğunu ileri sürdüler.

Belçika Türkiye'den ders aldı

TÜRKİYE'deki deprem felaketinden ders alan ve bu felaketin sonuçlarını değerlendiren Belçikalı yetkililer, ‘sismik güvenlik kuralları’ belirlenmesine karar verdiler.

Liege Üniversitesi'nde Prof. Andre Plumier başkanlığındaki uzmanlar heyeti, Belçika'nın sismik haritasını çıkarmak ve inşaatlarda alınacak önlemleri belirlemekle görevlendirildi. Prof. Plumier, inşaatların standartlarının tekrar belirleneceğini, olası deprem felaketlerine karşı yapı tedbirlerinin müteahhitlere şart koşulacağını kaydetti. Prof. Plumier, ‘Belçika’daki deprem riski, Türkiye veya California'dan 4 kat daha az, ama önlem almak gerekiyor‘‘ dedi.