Deprem testi dolandırıcıları

Deprem fırsatçılarının yeni numarası kapı kapı dolaşıp, binalara depreme dayanıklılık testleri yapmak. Valilik, Deprem Vakfı ve bu konuda öteden beri faaliyet gösteren kuruluşlar vatandaşları bu kişilere hiçbir biçimde itibar etmemeleri için uyarıyor.

Depremin ardından ortaya çıkan yeni bir dolandırıcılık biçimi de binalara depreme dayanıklılık testi yapmak. Valilik, kapı kapı dolaşarak insanlara ‘‘binanızı ucuza test edebiliriz’’ diyen kişilere kati surette itibar edilmemesi gerektiği konusunda vatandaşları uyarıyor.

Valiliğin kriz masasından sorumlu Vali Yardımcısı Cafer Akyüz bina testinin uzmanlık gerektiren bir iş olduğunu belirterek, ‘‘İstanbullular kimseye itibar etmesinler, yanlış bilgiler sonucunda insanlar hem paralarından, hem evlerinden, hem de canlarından olurlar’’ dedi.

Bina direnç testi konusunda en güvenilir kuruluşlardan biri Türkiye Deprem Araştırma Vakfı. Vakfın talep ettiği ücret metrekare başına 2 ile 5 dolar.

Vakfın başkanı Prof. Dr. Rıfat Yarar, vakfın yaptığı testlerin biraz uzun sürdüğünü çünkü çok titiz bir çalışma yürüttükleri söylüyor:

‘‘Türkiye'de depremde bilgi birikimine sahip üç üniversite var. Bunlar İTÜ, Boğaziçi ve ODTÜ. Biz de bunların öğretim üyeleriyle çalışıyoruz. Kolonlardan aldığımız beton örneklerini laboratuvarda test ediyoruz. Binanın projeye uygunluğunu kontrol ediyor ve diğer hesapları yapıyoruz. Zemin araştırması için temelini kazıyoruz, yeterli gelmezse sondaj yapıyoruz. Eğer bina zayıfsa, bu eksikliğin nasıl giderilmesi gerektiğine dair rapor hazırlıyoruz. Bunlar da bir haftanın üzerinde bir süre gerektiriyor.’’

Prof. Dr. Yarar açıkgözler için de bir uyarıda bulunuyor: ‘‘Bu tür insanların bu işe girdiklerine dair söylentiler geliyor. Uzman olmayan kişi ve kuruluşlar vatandaşları yanıltıcı hatalı raporlar hazırlayabilir. Bu da çok tehlikeli.’’

Depreme direnç testi konusunda çalışma yapan bir şirket de sık sık ekranlarda gördüğümüz Prof. Dr. Ahmet Ercan'ın 1985'ten beri bu işi yapan firması Yeraltı Aramacılık. Firma yetkilileri üniversite öğretim görevlileriyle titiz bir çalışma yürüttüklerini belirtiyor:

‘‘Sağlam bir binanın depreme karşı direncini anlayabilmek için yapının üzerinde kurulu olduğu zeminden, kullanılmış olan malzemeye, daire büyüklüklerinden, binanın yüksekliğine kadar çok ince araştırmalar ve hesaplar yapmak gerekir. Birisi çıkar size 'bu bina 8 şiddetinde bir depreme dayanır, biz ölçtük' der, sonra bina tepenize yıkılır. Onun için çok dikkatli olmak gerek. Vatandaşlar kapılarına gelen insanlara referanslarını sorsunlar. Daha önce de bu işi yapmışlar mı, yoksa deprem olunca mı bu işe girişmişler, bunu anlasınlar.’’

Firma yetkilileri, testlerini 2-3 günde bitirdiklerini ve ücretin metrekare başına 5-10 dolar arasında değiştiğini belirtiyor.