Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, Bogor Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndaki Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi İlk Toplantısı'nın ardından anlaşmaların imza törenine başkanlık etti ve ortak basın toplantısı düzenledi.
Endonezya'yı G20 Liderler Zirvesi vesilesiyle 2022'de ziyaret ettiğini hatırlatan Erdoğan, bugün de Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin 1'inci Toplantısı vesilesiyle ülkede bulunduğunu belirtti.
Subianto ve Endonezya makamlarına samimi misafirperverlikleri için teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu sene diplomatik ilişkilerimizin tesisinin 75'inci yıldönümünü idrak ediyoruz. Ancak, Endonezya'yla tarihi ve beşeri bağlarımız bundan 400 yıl öncesine kadar uzanıyor. İşte bu güçlü yakınlıktan ilham alan ilişkilerimizi, 2011'de ilan ettiğimiz Stratejik Ortaklığımızla taçlandırmıştık. Bugünkü konsey toplantımızla münasebetlerimizi daha da kurumsallaştırmış olduk." dedi.
Subianto ile görüşmelerinde ve heyetler arası istişarelerde, iki ülke ilişkilerini kapsamlı şekilde ele aldıklarını belirten Erdoğan, "Ayrıca, Filistin ve Suriye başta olmak üzere güncel bölgesel ve küresel meseleler hakkında fikir teatisinde bulunduk." diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu çerçevede enerji, tarım, ticaret, savunma sanayisi, iletişim, eğitim gibi çeşitli alanlarda 13 mutabakat metni imzalandığını ifade etti.
"EKONOMİK İLİŞKİLERİMİZİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİNE ÖNEM VERİYORUZ"
İki ülke ilişkilerinin geleceğine yön veren kapsamlı bir ortak bildiriyi Subianto ile kabul ettiklerini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:
"Savunma sanayinde mevcut projeleri ve ilave işbirliği imkanlarını gözden geçirdik. Görüşmelerimizde ticaretimizin 10 milyar dolar seviyesine yükseltilmesine ve dengeli hale getirilmesine yönelik yapabileceğimiz çalışmaları ele aldık. Ekonomik ilişkilerimizin sağlık, inşaat, enerji, gıda ve helal ürünler alanlarında çeşitlendirilmesine önem veriyoruz. Bilhassa, Endonezya'nın yeni başkenti Nusantara'nın inşa sürecinde, dünya çapında başarılı projelere imza atmış inşaat firmalarımızın yer almasını arzu ediyoruz."
İki turizm ülkesi olan Türkiye ve Endonezya arasındaki beşeri temasların sıklaştırılmasının önemine de değindiklerini belirten Erdoğan, "Bayrak taşıyıcı havayollarımızın sefer sayılarının artırılması gereğine vurgu yaptık. Geçtiğimiz yıl Endonezya'dan ülkemizi 203 bin, ülkemizden Endonezya'yı ise yaklaşık 50 bin turist ziyaret etti. Bu rakamlar sevindirici olmakla birlikte potansiyelimizin altındadır." ifadelerini kullandı.
Endonezyalı gençlerin Türkiye burslarına artan ilgisini memnuniyetle müşahede ettiklerini dile getiren Erdoğan, "Ülkemizde eğitim almış yaklaşık 5 bin Endonezyalı kardeşimizin her birini kültür elçileri olarak görüyoruz. Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı ve TİKA bu alanlardaki işbirliğimize katkıda bulunmaya devam edecektir." dedi.
ASEAN ve üyeleriyle münasebetleri geliştirmekte kararlı olduklarını belirten Erdoğan, ASEAN Sekretaryasına ev sahipliği yapan Endonezya'nın, Türkiye'nin ASEAN'la işbirliğinin güçlenmesinde vereceği desteğe güvendiklerini ifade etti.
"FİLİSTİN DEVLETİ'NİN KURULMASI DAHA FAZLA GECİKTİRİLEMEZ"
Görüşmelerinde ayrıca, Birleşmiş Milletler, G20, MIKTA, D-8 ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi çok taraflı platformlardaki münasebetleri artırma hususunda mutabık kaldıklarını bildiren Erdoğan, şunları kaydetti:
"Endonezya'nın Filistin meselesindeki duruşunu takdirle karşılıyoruz. Önümüzdeki dönemde Gazze'nin yeniden inşasında ve Filistin davasının savunulmasında Endonezya ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Altını çizerek tekrar ifade etmek istiyorum, 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu Kudüs olan, egemen, toprak bütünlüğünü haiz bir Filistin Devleti'nin kurulması daha fazla geciktirilemez. Bunu aşındıracak her türlü adım, her türlü teklif ve proje bizim nazarımızda gayrimeşrudur, daha fazla çatışma, daha fazla kan ve istikrarsızlık demektir. Gazze huzura ermeden, Filistinliler huzura kavuşmadan, bölgedeki diğer ülkelerin de istikrara kavuşması mümkün değildir. İsrail'in 15 ay süren saldırıları neticesinde oluşan zararın toplamı 100 milyar dolara yaklaşıyor. Şunu unutmayalım, hukukta prensip, zararın müsebbibinden tahsil edilmesidir."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, istişarelerinin ve aldıkları kararların hayırlara vesile olması temennisinde bulundu.
ENDONEZYA CUMHURBAŞKANI: BAĞIMIZ ÇOK GÜÇLÜ ŞEKİLDE DEVAM EDİYOR
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Endonezya'daki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ve Türk heyetine ziyaretleri için teşekkür eden Subianto, ziyaretin diplomatik ilişkilerin 75. yıl dönümüne denk geldiğini ifade etti.
Prabowo Subianto, "Endonezya ve Türkiye'nin yüzyıllardır ilişkileri var ve Osmanlı'dan beri bağımız çok güçlü şekilde devam ediyor." diyerek Türkiye-Endonezya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'nın düzenlendiğini hatırlattı.
İki ülke arasındaki ilişkilerin en yüksek seviyeye ulaştığını kaydeden Subianto, görüşmenin samimi şekilde gerçekleştiğini anlattı.
Subianto, "Endonezya ve Türkiye arasında ortaklığı güçlendirme konusunda kararlıyız." ifadesini kullanarak iki ülke halkının refahı ve düzenleri için birçok konunun ele alındığını söyledi.
SAVUNMA SANAYİSİ İŞ BİRLİĞİNE DESTEK
İki ülkenin ticaret ve ekonomi sektöründe belirlenen hedefe ulaşmak için kararlı olduğunu belirten Subianto, Türkiye ve Endonezya'nın dengeli bir ilişkiye sahip olduğunu söyledi.
Devlet Başkanı Subianto, "Endonezya ve Türkiye arasında savunma sanayisi işbirliği çabalarına daha çok destek vermek istiyoruz." diye konuştu.
Özellikle askeri eğitim ve istihbarat işbirliğine katkıda bulunmak için çalışma isteği olduğunu belirten Subianto, üretim alanı ve sağlık sektöründe de iki ülke arasında bazı kararlar alındığına işaret etti.
Subianto, Filistin konusunda da işbirliğinin devam edeceğini ve iki devletli çözümün desteklendiğini vurguladı.
2050 DÖNÜM NOKTASI
Prabowo Subianto, Türkiye ile Endonezya arasındaki işbirliğinin devam edeceği mesajını vererek Ukrayna ve Suriye konusundaki desteklere işaret etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinin verimli geçmesinden memnuniyet duyduğunu bildiren Subianto, söz konusu ziyaretin "çok önemli" olduğunu kaydetti.
Endonezya Devlet Başkanı Subianto, "2050 yılı Endonezya ve Türkiye ortaklığının 100. yılını hazırlamak için çok önemli bir dönüm noktasıdır." ifadesini kullandı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, TOGG HEDİYE ETTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto'ya "Türkiye'nin yerli elektrikli otomobili Togg"u hediye etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır eşlik etti.
TÜRKİYE İLE ENDONEZYA ARASINDA 13 ANLAŞMA İMZALANDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Subianto'nun baş başa görüşmelerinin ve Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi İlk Toplantısı'na başkanlık etmelerinin ardından iki ülke arasındaki ortak anlaşmalar imza altına alındı.
Bu kapsamda, iki ülke arasındaki "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Endonezya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanlarında İşbirliği Anlaşması"nı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Endonezya Dışişleri Bakanı Sugiono imzaladı.
"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Endonezya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Enerji ve Doğal Kaynaklar Alanında Mutabakat Zaptı", Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Endonezya Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı Bahlil Lahadalia tarafından imza altına alındı.
"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Endonezya Hükümeti Arasında Yatırımların Teşviki ve Kolaylaştırılmasına Dair Niyet Mektubu"na, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile Endonezya Yatırım ve Ham Madde İşleme Bakanı Rosan Perkasa Roeslani imza attı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır ile Endonezya Sanayi Bakanı Agus Gumiwang Kartasasmita, "Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Endonezya Cumhuriyeti Endonezya Sanayi Bakanlığı Arasında Sanayi İşbirliği Ortak Komitesi Kurulmasına Dair Mutabakat Zaptı"nı imzaladı.
"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Endonezya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Tarımsal İşbirliği Konulu Mutabakat Zaptı", Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Endonezya Tarım Bakanı Andi Amran Sulaiman tarafından imza altına alındı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Endonezya Ticaret Bakanı Budi Santoso, "Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Endonezya Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Arasında Ticaret Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı"na imza attı.
"Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Öğretim Kurulu ile Endonezya Cumhuriyeti Yüksek Öğretim, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı Arasında Yüksek Öğretim Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı", Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar ve Endonezya Yüksek Öğretim, Bilim ve Teknoloji Bakanı Satryo Soemantri Brodjonegoro tarafından imzalandı.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ve Endonezya Din İşleri Bakanı Nasaruddin Umar, "Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı ile Endonezya Cumhuriyeti Din İşleri Bakanlığı Arasında Din Hizmetleri ve Din Eğitimi Alanlarında İşbirliği Mutabakat Zaptı"nı imzaladı.
"Türkiye Cumhuriyeti Savunma Sanayii Başkanlığı ile Endonezya Savunma Bakanlığı Arasında Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşması"na, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ve Endonezya Savunma Bakanı Sjafrie Shamsuddin imza attı.
BAYKAR Genel Müdürü Haluk Bayraktar ile Republikorp Kurucusu Norman Joesoef arasında "Bayraktar TB3 ve Bayraktar AKINCI İhracatına Yönelik Ortak Üretim Anlaşması" imzalandı.
Ayrıca "Anadolu Ajansı (AA) ve Endonezya Haber Ajansı (ANTARA) Arasında İşbirliği Anlaşması"nı, AA Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serdar Karagöz ile ANTARA Başkanı Akhmad Munir imzaladı.
"Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ile Endonezya Cumhuriyeti Kamu Hizmeti Yayıncılığı Radyosu (LPP RRI) Arasında Radyo Alanında Mutabakat Zaptı", TRT Genel Müdürü Mehmet Zahid Sobacı ile LPP RRI Yönetim Kurulu Başkanı I Hendrasmo tarafından imza altına alındı.
TRT Genel Müdürü Sobacı ve Endonezya Kamusal Televizyon Ağı (TVRI) Yönetim Kurulu Başkanı Iman Brotoseno, "Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) İle Endonezya Kamusal Televizyon Ağı (tvrı) Arasında İşbirliği Protokolü"ne imza attı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, ENDONEZYA'DAN AYRILDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, Halim Perdanakusuma Askeri Havalimanı'nda, Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, Türkiye'nin Cakarta Büyükelçisi Talip Küçükcan ve diğer yetkililer uğurladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan ile Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç da Endonezya'dan ayrıldı.