Çingeneler Zamanı

EMİR Kusturica, Çingeneler Zamanı filminde, sakat kızkardeşini ameliyat ettirmek umuduyla, Yugoslavya'dan İtalya'ya giden genç bir çingene Perhan'ı anlatır. Çingene Ahmed'in Perhan'a vaadleri boş çıkar; ameliyat parasını bulmak bir yana, genç çingene kendisini bir hırsız çetesinin ortasında bulur. Kızkardeşini ameliyat hayali Milano'nun karanlık sokaklarında yiter gider.

Perhan üçkağıtçı çingene Ahmed tarafından kandırılmış, İtalya yollarına düşmüştü.

Dikkatlerden kaçsa da Perhan'ınkine benzer gerçek öyküler yaşanıyor bugünlerde.

İzledikleri bir belgesel filmin hayaliyle yollara düşen binlerce Çek ve Slovak çingenenin yüzüne kapılar kapanıyor. Ya gümrük kapılarında bekletiliyorlar, ya da apar topar geldikleri yere gönderiliyorlar.

En büyük umut kapıları İngiltere.

Burada yaşamlarını mutlu bir şekilde sürdüren soydaşlarıyla ilgili bir belgeseli izledikten sonra herşeylerini satarak yollara düşmüşler. Bu madalyonun bir yüzü. Madalyonun ikinci yüzü ise daha çarpıcı.

Çek Cumhuriyeti'nde ve Slovakya'daki çingeneler 2000 yılına üç kala inanılmaz bir zulümle karşı karşıya.

Sınır kapılarına yığılan çingeneler yüzünden şokta olan İngiltere'de gazetelere bakılırsa çoğu katliam korkusuyla yaşıyorlar.

Gazetelere yansıyanlar tüyler ürpertici.

Slovakya'da çingeneler dazlaklar tarafından otobüslerden zorla indiriliyormuş. Dazlaklara kimse karışmadığı gibi yolculardan bazıları ‘‘Hindistan'a geri dönün’’ diye bağırıyormuş. Bu hikayeyi anlatan çingene halen İngiltere'nin Dover limanında bir misafirhanede kalıyor. ‘‘Çingeneler için ayrı otobüs olsa onları kullanacağız ama yok’’ diyor acı bir gülümsemeyle. İngiltere'ye çocuklarının geleceği için geldiğini, yoksul bir İngiliz'in sahip olduğundan daha fazlasını talep etmediğini söylüyor.

Çingenelerin durumu esas komünizmin çöküşünden sonra kötüleşmiş.

İşten çıkartmalar başlamış, sosyal yardımlar kesilmiş.

Doğu Avrupa'da yeni ortaya çıkan milliyetçi partilerin boy hedefi haline gelmişler. Zaman zaman bombalı saldırılara dahi maruz kaldıkları oluyor.

Diğer Doğu Avrupa ülkeleri Bulgaristan, Romanya'da durum farklı değil.

Bulgaristan'da gettolarda yaşayan çingenelerin yüzde 90'ı işsiz.

Bunları okuyunca Avrupa Birliği üyeliğine aday ülkeler listesinde yer alan Slovakya'da çingenelere karşı baskının Avrupa Parlamentosu'nda gündeme gelip gelmediğini merak ettim. AB Komisyonunun aday ülkeler için hazırladığı raporun küçük bir paragrafında çingenelerin durumuna değiniliyor ve büyük bir ayırımcılıkla karşı karşı kaldıkları vurgulanıyor.

Avrupalı raportörleri bu işin de peşini bırakmamaya davet ediyorum.