Çalmayınca yıkılmıyor

Marmara Bölgesi'ndeki yerleşim merkezlerini yıkan korkunç depremde binlerce bina iskambil kağıdı gibi yerle bir olurken, yapı teknolojisine uygun inşa edilen konutlar dimdik ayakta kaldı. Depremin merkez üssü İzmit'te, Toplu Konut İdaresi ve Emlakbank tarafından inşa ettirilen Yahya Kaptan Konutları'nda sıva çatlağı bile olmazken, yanındaki binalar toprağa gömüldü.

Bekirpaşa semtindeki toplam 5 bin 236 daireli Yahya Kaptan Konutları, 4 katla 12 kat arasında değişen 186 bloktan oluşuyor. 1992- 93 yıllarında tamamlanan konutlarda 20 bin kişi oturuyor. Toplu Konut İdaresi ve Emlakbank'ın bir kuruluşu olan Emlakkonut tarafından yapılan konutların inşasında, arazi yapısına en uygun teknoloji seçildi. Uluslararası alanda en geçerli yapı teknolojisinden biri olan Tünel Kalıp Sistemi kullanıldı. Duvarların ve döşemelerin taşıyıcı görevini yaptığı Tünel Kalıp Sistemi'nde, en zayıf zemine uygulanan 'Radye temel' yöntemi kullanıldı. Uygun proje ve inşa sırasındaki denetimin iyi olması, depremin merkez üssündeki Yahya Kaptan Konutları'nın hasar almamasını sağladı. Yine bu bölgede, İzmit Büyükşehir Belediyesi'nin yaptırdığı konutlar da, depremi hasarsız atlattı.

İŞTE SIRRI

Toplu Konut İdaresi eski başkanı Yiğit Gülöksüz, Emlakbank'ın başlattığı ve inşaat yüzde 30 düzeyindeyken TOKİ'ye devredilen Yahya Kaptan konutları için, ‘‘Bütün kilit noktası sıkı kontrolde’’ dedi. Gülöksüz, şu bilgileri verdi:

Arsayı Emlakbank satın aldı. Çay yolu üzerinde, yani sulu bir zeminde olması nedeniyle iyi seçim değildi. Ancak temeli çok sağlam atıldı.

İnşaatta ‘tünel kalıp’ yöntemi kullanıldı. Dünyanın her yerinde depreme en dayanıklı metottur. Hem 24 saatte bir hızlı kat çıkma olanağı verir, hem de betonarme olması nedeniyle çok sağlamdır.

Kontrolünü memurlar değil, işi bilenler yaptı. Emlak Konut A.Ş bu görevi üstlendi. En küçük hatada, yapılan bölüm yıktırılabiliyordu.

Mimar, statik mühendisi, kontrol mühendisi arasında müteselsil sorumluluk vardı. Yani birinin yaptığı hatadan, hepsinin sorumluluğu olacaktı.

Gülöksüz, temelin çok sağlam olması ve tünel kalıp yönteminin seçilmesi dolayısıyla maliyetin çok yüksek olduğunu ve eleştirildiğini belirterek, ‘‘Maliyet diğerlerine göre yüksek olacaktı. Ama neden depremden zarar görmediği de ortada’’ dedi.