Bombalama sonrası senaryoları

ABD'nin Irak'ı bombalayacağından emin olan Ankara, bombalamadan sonra ne olacağının senaryolarını tartışıyor. Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Mark Grossman ile Büyükelçi Mark Parris'e, ‘‘Bombalamadan sonra ne yapacaksınız?’’ sorusuna yanıt alamadığını açıklaması, Başkent'te kuşkuları artırdı.

Cem'in bazı bakan arkadaşlarının soruları üzerine yaptığı bu açıklama, Bakanlar Kurulu'ndaki değerlendirmelerde de üstü örtülü bir şekilde gündeme geldi. ABD'nin bu tutumunun ilerde bir Kürt devleti kurulması olasılığı anlamına geldiğini ifade eden Bakanlar, ‘Kürt devleti’ ibaresi yerine ‘Belirsiz senaryolar’ nitelemesini kullandılar.

Bir bakan, İtalya'ya olan sığınmacı akının Körfez krizinden bir süre önceye denk gelmesinin altını çizip, daha önce de ABD'nin yaklaşık 3 bin Kuzey Iraklı'yı Guam adalarına götürdüğünü hatırlattı. Bakanın bu sözleriyle, ‘ABD Irak’ta yeni bir yapılanma için yetişkin kadro oluşturmaya çalışıyor'u ima ettiği aktarıldı.

Başbakan Mesut Yılmaz da, bombalama sonrası senaryolarla ilgili kaygılar taşıyor. Yılmaz, hükümet bildirisinin dördüncü maddesinde ‘mutlaka’ sözcüğünü özellikle kullandı ve bu maddedeyi, ‘‘Irak'ın toprak bütünlüğü mutlaka korunmalı’’ diye kaleme aldı.

ECEVİT'E UYARI

Yılmaz'ın ABD karşıtı çıkışlarıyla dikkat çeken Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit'i de, bu konuda nazikçe uyardığı öğrenildi. Yılmaz'ın Ecevit'in dikkatini şu sözlerle çektiği belirtildi:

‘‘1991 krizinde sonra zararlarımız olduğu kesin. Ancak bizim faydamıza olan hususlar da gerçekleşti. Bunları da görmemiz gerekir. Bu da ABD'nin Irak operasyonuna gösterdiğimiz anlayışla, onlarla yaptığımız işbirliği ile sağlandı. Bunun sonucu olarak biz 1991 yılından bu yana Kuzey Irak'da bölücü terör örgütüne karşı, sık sık operasyonlar yaptık. Bölücü terörün yenilmesinde bu operasyonların büyük katkısı oldu. Bu nedenle, bundan sonraki gelişmeler için de ABD'yle ilişkilerimizde son derece dikkatli olmalıyız.’’

SEZGİN'DEN DESTEK

Yılmaz'ın bu tutumuna Başbakan Yardımcısı ve Milli Savunma Bakanı İsmet Sezgin'in de destek verdi. Sezgin, şunları dedi:

‘‘Adam bir diktatör, cani ve çılgın. Halkını kimyasal bombayla öldüren, damadının kafasını koparan Saddam, Türkiye'ye tehdit olmaz mı? Türkiye'nin çıkarına olan, bu silahların onun elinde kalması mı, ABD'nin onları yok etmesi mi? Onun için ABD'ye karşı dikkatli davranalım.’’

Bakanlar arasında bu tutuma bir destek de Devlet Bakanı Eyüp Aşık'dan geldi. ABD'yle birlikte hareketin önemini, ‘‘Eğer 1991'de ABD ve İngiltere ile varılan uzlaşı doğrultusunda biz Irak'a girseydik, bugünkü politikada da masada da etkin olurduk. ABD'de bizi kandırmış değil. Bir koymadık ki üç alalım. Şimdi de buna göre davranalım’’ diye dile getirdi.

15 KİLOMETRE

Başbakan Yılmaz ile Sezgin'in bu uyarıları, Türk askerinin muhtemel bir göçü önlemek için sınırdan 15 kilometre içeri girmesi noktasında yaptıkları da ifade edildi. Sınır ötesine geçmenin ABD'ye rağmen olamayacağına dikkat çekilerek, Yılmaz ve Sezgin'in ‘Türkiye’nin bu talebine karşı çıkmayan ABD'ye karşı sıcak mesajlar' verdikleri bildirildi.