Bir Kitap

Büyük çekiÅŸmelerYazar: Hal HellmanTürkçesi: Füsun BaytokTÃœBÄ°TAK Popüler Bilim KitaplarıBilimde önemli buluÅŸların, yaratıcılıkların çok hoÅŸ öyküleri vardır. Bu öykülerde bilimi deÄŸil, belki de daha çok ‘insan’ı, insan olanı görürsünüz. Bu açıdan bakıldığında bilim tarihi, bilim adamları arasındaki büyük kavgaların, büyük tartışmaların, büyük çekiÅŸmelerin de tarihidir. Tabii, bu kavgalarda belki baÅŸgöz yarılmadı, cinayetler iÅŸlenmedi, ancak bu tartışmalarda nefretler, kıskançlıklar kol gezdi. Fiziki olmasa bile kötülükler yaÅŸandı. Burada sözünü ettiÄŸimiz sıradan olaylar ve sıradan bilim adamları deÄŸil. Bilim tarihinde kilometre taşı sayılan, varolan kabulleri, teorileri yıkan, yeni bir çığır açan, devrim yaratan olaylar...Ve Galileo’lar, Newton’lar, Hobbes’lar, Lord Kelvin’ler, Wegener’ler, Darwin’ler, Leibniz’ler...Kitap, iÅŸte bilim tarihinin çok bilinmeyen bu çekiÅŸmelerin labirentlerinde dolaşıyor. Kitap çok yeni. Yazar 1997’te, seçtiÄŸi 10 büyük çekiÅŸmeyi, gerekli bütün kütüphaneleri gezerek ve kaynakları birinci elden tarayarak yazdı. Gazete koleksiyonlarından, orijinal eserlere kadar, bulduÄŸu her izi kovaladı. Böyle bir çalışmanın da ortaya zevkle okunan bir eser çıkartacağına şüphe var mı?Eski bir kuram veya kemikleÅŸmiÅŸ bir düşünceyi yıkmaya kalkışırsanız, hele bu kuram veya düşünce dünya çapında kök salmışsa, taraftarı çoksa, hele bu taraftarlar kilise, din, saray vb gibi büyük egemen kurumlara dayanıyorsa, epey zorluklarla karşılaşılacağını anlamak zor deÄŸildir. Kitapta bunu açıkça görüyorsunuz.Ustaca anlatımGalileo ile Papa VIII. Urban arasındaki çatışma bu açıdan tipiktir. Bir zamanlar Galileo’nun entelektüel çevresi içinde bulunmaktan zevk alan din adamı Urban’ın, Papa olduktan sonra, bu büyük bilim adamına karşı saldılarını ve Galileo’nun büyük ve zeka dolu onurlu direniÅŸini bir solukta okuyorsunuz.Ä°ki ünlü Ä°ngiliz matematikçi ve doÄŸa bilimcinin bir daireyi karelere bölmek konusundaki amansız rekabetini; büyük Ä°ngiliz matematikçi ve doÄŸa bilimci Newton ile Alman felsefe bilimcisi Leibniz arasındaki bazen akıl almaz noktalara varan karşılıklı saldırıları ve düşünce kavgalarını; yine Voltair ile Needham’ın birbirlerinin kuyusunu kazmak için yaptıklarını; Darwin’in çömezi ‘Buldok’ Huxley ile kilisenin dalkavuÄŸu Wilberforce arasındaki, bilim tarihinin en ilginç sözlü düellosunu; jeologlarla biyologların fosil kavgasını; ünlü yerbilimci Wegener’in bütün herkese meydan okuyuÅŸunu; Antropologlar arasındaki büyük çekiÅŸmeyi... Büyük bir ustalıkla sunuyor bize kitap.Hem de, okuru önce bilgilendirerek ve olaya hazırlayarak... Tartışmanın geçtiÄŸi kavramları anlatarak ve sonuçlarını da özetleyerek.Bu kitap bilim tarihinin kilometre taÅŸları üzerinden büyük bir ustalıkla sekerek dolaÅŸmanıza izin veriyor. Okuyun.Â