Güncelleme Tarihi:
AYM, 1 Ocak 2020 itibarıyla hükme bağlanmış dosyalarda basit yargılama usulünün uygulanamayacağını öngören kanun hükmünü Anayasa’ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu düzenlemeyi Anayasa’nın 38. maddesinde düzenlenen ‘suçta ve cezada kanunilik’ ilkesine aykırı buldu.
İPTAL HANGİ ANLAMA GELİYOR?
İptal kararı dünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. İptal kararı ışığında, 1 Ocak 2020 itibarıyla hükme bağlanan asliye ceza mahkemesinin görev alanına giren ve üst sınırı iki yıla kadar olan kanunda belirtilen suçlara ilişkin dosyalara da basit yargılama yolu açıldı. Basit yargılama usulünde yargılamalar dosya üzerinden duruşma yapılmadan 3-5 ay gibi kısa sürelerde tamamlanırken, mahkûmiyet kararı verildiği takdirde sonuç cezada dörtte bir oranında indirim yapılabiliyor. Bu suçlar arasında “basit cinsel taciz, hakaret, müstehcenlik, trafik güvenliğinin kasten tehlikeye sokulması, suçu ve suçluyu övme, halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama, kanunlara uymamaya tahrik” gibi suçlar da yer alıyor. AYM 14 Ocak’ta, ‘hükme bağlanmış’ ibaresinin, Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, ‘kesinleşmiş’ ibaresinin ise Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın reddine karar verdi.
NASIL UYGULANIYOR?
Basit yargılama usulü, iddianamenin kabulünden sonra bazı suçlarda mahkemenin takdirine bağlı olarak duruşma yapılmadan evrak üzerinde yürütülen, olağan yargılama usulünden daha hızlı ve basit bir ceza muhakemesi usulü. Basit yargılama usulü üst sınırı iki yıla kadar olan suçlarda uygulanıyor. Bu usulde taraflara iddianame tebliğ ediliyor. 15 gün içinde savunmaları yazılı olarak alınıyor. Bu sürenin bitiminde mahkeme heyeti duruşma açmadan dosya üzerinden karar veriyor. Basit yargılama usulünde mahkûmiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza dörtte bir (1/4) oranında indiriliyor.