Güncelleme Tarihi:
Kasım 2004’ten bu yana Ay’ın etrafında dönen Smart 1 uzay aracı, üç yıllık seyahatinin ardından Almanya’nın Darmstadt şehrindeki görev kontrol merkezi tarafından kontrollü bir şekilde Ayın yüzeyine düşürüldü. Saniyede 2 kilometre hızla yüzeye çakılan Smart 1, 10 metre genişliğinde ve 3 metre derinliğinde bir krater oluştururken kilometrelerce uzunluğunda toz ve parçanın uzaya savrulmasına yol açtı.
Tahmin edildiğinden çok daha şiddetli geçen çarpışma ile büyük bir krater ve toz bulutu oluşmasının yanı sıra büyük bir patlama flaşı da çarpışmayı izleyen gözlemcilerin dikkatini çekti. Çarpışma ile uzaya fırlayan toz ve parçalardan oluşan bulut ise gelişkin teleskoplar sayesinde incelenerek Dünya’daki toprak örnekleriyle eşleştirilecek. Bu incelemenin Ay’ın nasıl oluştuğu konusunda çeşitli ipuçları sağlaması bekleniyor.
Avrupa’nın uzay mühendisliği alanındaki yenilikçi düşüncelerinin sınandığı ilk deneme olan Smart 1 görevi ile Avrupalı bilim adamları ilk iyon motorunu denemiş oldular. Geleneksel kimyasal tutuşma mantığının dışına çıkan iyon motoru, gücünü güneş enerjisi emen kanatlarından ve gazımsı ksenon kimyasal elementinden alıyor.
Smart 1’in iyon motorunun itme gücü, elektrikle yüklenmiş ksenon parçacıklarının dışa doğru hareket ettirilmesiyle elde ediliyor. Motorun gücü fazla olmasa da uzayda zaman içinde büyük bir hız sağlayabiliyor. Bilim adamları bu yöntem ile uzay araçlarını uzun mesafelere çok daha az enerji kaynağıyla gönderebilmeyi umut ediyor.
Avrupa Uzay Ajansı, önümüzdeki birkaç yıl içerinde, arasında robot kaşiflerin de bulunduğu çeşitli uzay araçlarını Ay’a gönderecek. Tüm bu gelişmeleri takiben ABD’nin 2020 yılında Ay’a tekrar ayak basması bekleniyor.
Avrupa Uzay Ajansı’na 110 milyon avroya mal olan Smart 1, Eylül 2003’te Fransız Guinea’sından Ariane-5 roketi ile uzaya fırlatılmıştı.