Arkeologdan önce defineci keşfetti

Gelibolu Yarımadası’nda uzun yıllardır yüzey araştırmaları yapan Prof. Dr. Reyhan Körpe geçtiğimiz yaz ilginç bir olayla karşılaştı. Antik kaynaklarda bilinen ve Roma İmparatorluğu dönemi için çok önemli bir merkez olan Coela antik kenti ile ilgili yüzey araştırması sırasında tarlanın ortasında yer alan bir kulübe geçtiğimiz yıl yüzey araştırması yapan ekibin dikkatlerini çekti. Kimse var mı diye gittiklerinde kulübenin kapısı açık buldular. İçeriye girdiklerinde ortada kocaman bir çukur ve çukura inen bir merdivenle karşılaştılar. Bir süre sonra da defineci elinde lambalarla merdivende göründü. Arkeolog ekip Jandarma’ya haber verdi. Defineci su kuyusu kazdığını iddia etse de hakkında dava açılmasına engel olamadı. Antik kentin tam ortasında açtığı çukuru metrelerce kazdığı ve tünel oluşturduğu tespit edildi. Ancak ne tür eser yada eserler çıkardığı henüz bilinmiyor.

Prof. Dr. Reyhan Körpe, ‘‘Buradaki antik kalıntılar çok uzun bir zamandır civardaki definecilerin dikkatini çekmekteydi. Antik kentin bulunduğu araziler daha sonra 3. derece arkeolojik sit alanı olarak koruma altına alındı’’ dedi.

EYALET BAŞKENTİ

Gelibolu Yarımadası’nda Romalılar tarafından kurulduğu bilinen Coela, diğer antik kentlerden farklı olarak özel haklara sahip. Antik kaynaklarda bilinen ama lokasyonu henüz tespit edilmemiş şehrin Kilye koyu yakınlarında bir yerde olması gerektiği dışında bir bilgi bulunmuyordu. MS 1. yüzyılın ilk yarısında kurulmuş olan Coela, özellikle Roma İmparatorluğu döneminde Gelibolu Yarımadası’nın en önemli kentlerinden biri ve eyalet başkenti olmuştu. İmparator Hadrianus zamanında Municipium (merkezden atanan ya da kendi kendini yöneten kent) unvanını alan şehir bu tarihten sonra kendi adına sikke basmaya başlamıştı. Roma İmparatorluğu’nun en güçlü yıllarında ayakta kalan Coela, imparatorluğun çöküşüyle birlikte 7. yüzyılın sonunda tamamen terk edildi. Bugün kentten ayakta kalmayı başaran sadece Kilye koyundaki kalenin kuleleri kaldı. Roma döneminin bu önemli şehrinin yerini tespit eden Prof. Dr. Reyhan Körpe ile araziyi yeniden gezdik.

LOKASYONU ARTIK BELLİ

Prof. Körpe araştırmalarla ilgili şu bilgileri verdi; ‘‘Kentin yeri şimdiye kadar bulunamamıştır. Yüzey araştırmalarında Kilye koyunun 3 km gerisinde, ovaya bakan alçak bir tepe ve bu tepenin yamaçlarında yoğun arkeolojik buluntulara rastlandı. Coela antik kenti Roma kentleri arasında şimdiye kadar eyalet başkenti boyutlarında bulunan ilk ve tek antik yerleşim.”