İngiltere'de yıllarca gazetecilerden, paparazzilerden kaçtı. Tüm basın peşinden koştu. Anılarını, yaşadıklarını yazması için büyük paralar teklif edildi. Konuşsa, yaşadıklarını anlatsa, belki sonradan Lady Diana'yı ölüme götüren sürecin, daha doğrusu Prens Charles'la kopmaları sürecinin nasıl başladığı konusunda kimsenin bilmediği gerçekler günışığına çıkacaktı. Çünkü, Prens Charles ile Lady Diana'nın uzaklaşmalarının Buckingham sarayı’nı sarstığı o gergin günlerde, olayların tam ortasında yer alıyordu. Galler Prensi Charles'ın Özel Kalem Müdür yardımcısı olarak en yakın iki çalışma arkadaşından biriydi. Yalnızca Buckingham Sarayı'nda değil, bütün yurtiçi ve yurtdışı gezilerinde Prens Charles ve Lady Di'nin hep yanlarındaydı. Ama tam üç yılını birlikte geçirdiği Prens Charles'ın sırlarını kendisinde sakladı ve hep ketum kaldı. Ve Prens Charles'ın yanında tam üç yıl süren görevinden 1993 yılında yaşadıklarını mezara götürme yemini ederek ayrıldı. Şimdi Ankara'da. Adı Peter Westmacott. Yeni görevi, İngiltere'nin Ankara Büyükelçiliği.İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Peter Westmacott, klasik tipte bir diplomat değil. Rahatlığıyla, içtenliği, açık sözlülüğü ve esprileriyle hemen dikkat çekiyor. Üstelik Türkçeyi de iyi derecede biliyor. 1987'de gelip, Büyükelçilikte tam üç yıl siyasi bölümün başında çalışmış. Westmacott da, ‘‘kendimi evime dönmüş gibi hissediyorum’’ diyor ve ekliyor: ‘‘Eski arkadaşlarımla tekrar birlikteyiz. Ali Tuygan vardı. Şimdi Dışişleri'nde Müsteşar Yardımcısı. Tacan İldem vardı, şimdi Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü ve dış politika danışmanı.’’ Büyükelçinin İranlı eşi Susan Nemazee, İslam devriminden önce akıllarda kalan, İran'ın yüzü Batı'ya dönük, iyi eğitimli, entellektüel kesiminin şık temsilcilerinden. Susan Nemazee, Washington doğumlu. Washington'da büyük bir şirkette yüksek öğrenim danışmanlığı yapıyor. Şimdi, Ankara'da kafasında bazı eğitim projeleri tasarlıyor. 20 YILLIK BİR FİLMBu çiftin öyküsü aslında bir filme konu olabilir. Çünkü, birbirlerini 1979'daki İslam Devrimi’nden önce Tahran'da tanımışlar. Westmacott o tarihte henüz 25'inde genç bir ikinci katip olarak görev yapıyormuş.Birbirlerini 20 yıldan fazla bir süredir tanıyorlar; ama evlenmeleri ikisinin de ilk evliliklerini bitirmelerinden sonra, yalnızca yedi ay önce gerçekleşmiş.Her ikisi de Ankara'yı çok seviyor ve kendilerini tamamen bir Avrupa başkentinde hissediyorlar. Susan Nemazee, ‘‘Hatta, Ankara Avrupa'dan da iyi. Burada Avrupa'da, Amerika'da bulamadığım birinci sınıf antep fıstıkları var’’. Peter Westmacott, eşinin sözlerini onaylayarak başını sallıyor ve ekliyor: ‘‘Kütahya porselenlerini de unutma...’’52 yaşındaki Westmacott, şimdiye dek Londra'nın yanısıra İran, Brüksel, Paris, Ankara ve Washington'da bulunmuş. Buraya gelmeden önceki son görevi ise Londra'da Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı. Ankara'ya gelişinin biraz sıkıntılı bir öyküsü var. Hareketinden önce Londra'da evde eşyaları toplarken yaptığı hareketler belinde disk kaymasına yol açmış. Belini sakatladığını Londra'dan Ankara'ya gelirken uçakta duyduğu acıyla fark etmiş. Ankara'ya gelir gelmez de soluğu Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Tunçalp Özgen'in yanında almış. Ve 15 gün kesin yatak istirahati. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e güven mektubunu sunmaya sancılar içinde gitmiş. Neyse ki, Büyükelçi başarılı tedavi sonucu sağlığına kavuşmuş. Hatta tenis kortlarına bile geri dönmüş.Westmacott, 12 yıl aradan sonra döndüğü Ankara'yı nasıl bulmuş?- Türkiye görünüm olarak inanılmaz değişmiş. Artık havası tertemiz. 1987'de buraya ilk gelirken, doktorlar bana solunum rahatsızlığı bulunan oğlumu çok kirli havası olan Ankara'ya kesinlikle getirmememi söylemişti. Şimdi bu tamamen bitmiş. Yeşil bir şehire dönüşmüş Ankara'da Oran Semtine hayran oldum. Şehirde, restoranlar, kafeler, dükkanlar inanılmaz. Ama...Nedir bu ama?- Hala değişmeyen şeyler de var. Mesela siyasetteki yüzler. Tartışılan konular da aynı. Türkiye'nin AB'ye girip giremeyeceği, Türkiye'nin AB normlarını karşılayıp karşılayamayacağı ve Kıbrıs'ın ne olacağı o zaman da tartışılıyordu; şimdi de tartışılıyor. Ama değişen bir şey daha var. Ankara'da daha önceki görevim Doğu ve Güneydoğu'da terörizmin yeni başladığı yıllara rastlıyordu. Allahtan bu sorun bitmiş görünüyor. Aynı olan bir şey daha varsa o da, Türkiye'nin bölgedeki bağlantıları ile önemli rolü. Bu hala hissediliyor.'' İLERİ GİTMİŞSİNİZ!Büyükelçiye göre değişenler arasında önemli bir kategoriyi unutmamak gerekiyor: - Geçen süre içinde futbolda büyük bir sıçrama yaptığınız ortada. Dünya Kupasında büyük başarı elde eden Türk futbolundan etkilendim. İngiltere elendikten sonra da Türkiye'yi tuttum.''Türkiye'yi tutması, salt Ankara'da görev yapıyor olmasından kaynaklanmıyor. Ankara'da göreve başladığı günlerin Türkiye'nin AB ile ilişkilerindeki çok kritik bir döneme rastlaması İngiliz diplomatın Türkiye kariyerini ilginç kılıyor.Büyükelçi, Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğine İngiltere olarak büyük önem atfettiklerini vurguluyor ve tam üyeliğin
Atatürk'ün vizyonunu tamamlayan bir geliÅŸme olacağını belirtiyor:- Atatürk'ün bundan tam 80 yıl önce Türkiye için öngördüğü laik, modern ve yüzünü batıya dönmüş bir ülke vizyonu bugünkü modern Türkiye'nin temelidir. AB üyeliÄŸi yönündeki kararlılık da budur. Kendisi ile ilgili bir çok kitap okuduÄŸum Kemal Atatürk'ün ‘‘Ülkeler çeÅŸitlidir ama uygarlık birdir' ÅŸeklindeki tavsiyesini unutmuyorum. Evet, bir ulusun yükselmesi için de bu tek uygarlığa katılması gerekir. Biz Ä°ngiltere olarak onun bu önemli tavsiyesini daha önce dinlemiÅŸ olsaydık, AB'ye daha erken girmiÅŸ olurduk.’’Büyükelçi Westmacott bu yaz çıkacağı Mavi Yolculuk için ÅŸimdiden sabırsızlandığını anlatıyor.Teknede Bayan Nemazee'nin ilk eÅŸinden olan 19 yaşında kızı ile büyükelçinin yine birinci evliliÄŸinden biri kız, ikisi erkek üç çocuÄŸu, yani toplam 4 çocuk bulunacak. Hepsi 20 yaşın üzerinde. Tabii bir de teknede bulunması olmazsa olmaz bir koÅŸul olan kedileri Puzzles. Onsuz mavi yolculuÄŸa çıkılabilir mi?YASALAR KADAR UYGULAMA DA ÖNEMLÄ°Bugün Türkiye demokratikleÅŸmede olsun diÄŸer konularda olsun çok önemli adımlar atmaktadır. Bir çok yasa çıkarıldı. Çok güzel ama biliyorsunuz bunları bir de uygulamak da önemli. ÖNCE KRÄ°TERLER SONRA MÃœZAKEREAB'ye üye olmak isteyenler için kurallar açık ve herkes için aynı. Türkiye'de bir yanlış anlama var. Kopenhag kriterleri çok önceden beri var ve en önemlisi bu kriterler kesinlikle müzakere edilemez ve yorumlanamaz. Åžu açıkça bilinmeli ki, AB'ye üye olmak için Kopenhag kriterlerinin tamamen yerine getirilmesi ÅŸart. Türkiye'de ‘Yok, bizim durumumuz farklılık arz ediyor, hassas bir durumdayız, bu ÅŸartları yeniden ayarlayalım’’ ÅŸeklindeki söylemler yardımcı olmaz. Ayrıca, ÅŸimdi önemli olan bir diÄŸer ÅŸey ise ÅŸimdi idam ile ilgili moratoryumu korumak. 1982 Anayasasında çok önemli deÄŸiÅŸiklikler yapıldı ama atılması gereken baÅŸka adımlar da var. Helsinki öncesine artık geri dönülemez. GÖRÜŞLERÄ°MÄ° BAHÇELİ’YE SÖYLEDÄ°MBence önümüzdeki aylar çok önemli. Türkiye ne kadar hızlı adım atarsa, önce müzakereler sonra da AB üyeliÄŸine o kadar çabuk ulaşır. Bu konudaki düşüncelerimi geçenlerde görüştüğüm MHP Lideri Devlet Bahçeli'ye de söyledim. Sayın Bahçeli'ye, Türkiye'nin ÅŸu bir kaç ayda yapacaklarının hayati önem taşıdığını anlattım. KIBRIS SATILMIYORKıbrıs, Türkiye'nin AB üyeliÄŸi için kriter deÄŸildir. Ama, bu konu büyük hassasiyet taşıyor. Türkiye'de bu konuda da, ‘‘satmak, taviz vermek’’ gibi yanlış tanımlamalar yapılıyor. Kıbrıs'ta çözüm çok önemli. Ada'da aktörlerden olarak Ä°ngiltere, birleÅŸik bir Kıbrıs'ın AB'ye üye olmasını istiyor. Bölünmüş bir ÅŸekilde AB'ye giren Kıbrıs çok zor olur. Sadece siyasi açıdan deÄŸil, yaÅŸayanlar açısından da. Biz bölünmüş bir Kıbrıs istemememize raÄŸmen, önümüzdeki bir kaç ay içinde eÄŸer taraflar gerekli ilerlemeyi saÄŸlayamazsa, bölünmüş bir ÅŸekilde Rumların AB'ye girme ihtimali var. Ama bizim istediÄŸimiz Türklerle birlikte girmeleri. Ondan sonrasi gerçekten çok zor olur. Bu yüzden, önümüzdeki bir kaç ay gerçekten çok önemli. SEZER Ä°NÄ°SÄ°YATÄ°FÄ°CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer, gerçekten önemli bir isim. BaÅŸbakanın rahatsızlığına denk düşen Türkiye için kritik bir dönemde inisiyatifi ele aldı ve Ankara'nın AB kararlılığını seslendirmek için Köşk'te bir AB zirvesi yaptı. Gerekli reformların çıkarılması için öncülük yaptı. Bunlar çok önemli. KEMAL DERVÄ°Åž ÖNEMLÄ° Ä°ÅžLER YAPTIEkonomide Kemal DerviÅŸ çok önemli iÅŸler yaptı. IMF ile program çok iyi yürüyor. Bankacılık ile siyasetin ayrılması, özelleÅŸtirme, ÅŸeffaflık alanında son dönemde hatırı sayılır adımlar atıldı. Bu reformlar AB’ de istenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve Türk ekonomisinin üyeliÄŸe hazırlanması açısından da yararlı oldu.Â
button