Andrew Mango: Türk-ABD ilişkileri zarar görecek

İngiliz tarihçi Andrew Mango, ABD Temsilciler Meclisi alt komitesinde kabul edilen sözde ``Ermeni soykırımı'' tasarısının, ABD'deki seçim dönemiyle bağlantılı ortaya çıkan olumsuz bir durum olduğunu belirterek, tasarının Temsilciler Meclisi genel kurulundan geçmesi halinde, Türk ve Amerikan hükümetleri istemediği halde ilişkilerin zarar göreceğini söyledi. Washington'da Atatürk Society of America (ASA) kuruluşunun düzenlediği Atatürk konulu bir konferans veren Mango, ABD Temsilciler Meclisi genel kurulunda Perşembe günü oylanması öngörülen sözde ``Ermeni soykırımı'' tasarısının, genel kuruldan geçme aşamasına gelmeden önce durdurulmasını diledi

Mango, Yunanistan bağımsızlığını kazandığında Türklerden bölgeyi terketmesini istediğini, Macaristan'daki Müslümanların Bosna'ya kaçmakzorunda kaldığını, Girit'te Türklere katliam yapıldığını belirterek, bu olaylardan hiç kimsenin ``soykırım'' olarak bahsetmediğini ifade etti.

Atatürk'ün kurduğu laik ve yüzü Batı'ya dönük Türkiye'nin, Avrupa ile bütünleşmesi konusundaki bir soruya yanıt veren Mango, ``Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesi için politik konularda dayatmalarda bulunmak, hem çok aptalca, hem de çok tehlikeli'' dedi.

HIZLI REFORMLARIN SAKINCALARI VAR

Mango, her ülkenin kendine özel iç dinamikleri bulunduğunu ifade ederek, bazı reformların zaman aldığını, bunların hızla gerçekleştirilmesinin sakıncaları bulunduğunu kaydetti.

Bir başka soru üzerine Mango, Refahyol hükümeti döneminde, dış politikanın ``şaka gibi'' bir hal aldığını, pek çok sorunun baş gösterdiğini, yönetimin imkansız hale geldiğini, siyasilerin oy için dini istismar ettiğini söyledi. Türkiye'de geçen onyıllarda meydana gelen askeri müdahalelere de değinen Mango, bu müdahalelerin, silahlı kuvvetlerin siyasi güç sahibi olma isteğinden değil, rejimi çökmekten kurtarmak için yapıldığını ifade etti. Örnekler veren Andrew Mango, 1960 müdahalesinin anayasal ve siyasal reformlarla, 1980 müdahalesinin de ekonomik refomlarla sonuçlandığını anlattı.

Mango, rejimin çökmekten kurtarılmasının ardından yönetimin, silahlı kuvvetler tarafından her defasında hemen sivillere bırakıldığını belirtti. Kamu personeliyle ilgili kanun hükmündeki kararnameyi değerlendiren Mango, benzer önlemlerin Batı ülkelerinde, örneğin Almanya'da da alındığını söyledi. Mango, Atatürk'ün pozitif, bilimsel bilgiyi tek rehber olarak aldığını ve günümüzün bilgiye dayalı toplumları çerçevesinde, ileri görüşlülüğünün kanıtlandığını da kaydetti. Mango, Atatürk'ün, geçmiş husumetleri bir yana bırakarak ileriye bakan bir yapısı olduğunu belirtti.

Toplantıya, Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Baki İlkin, ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Richard Barkley ve Aydınlık Türkiye Partisi Genel Başkanı Tuğrul Türkeş de katıldı.

Toplantıyı düzenleyen ASA, tarihçi Mango'ya bir plaket takdim etti. Mango, konferansın ardından, ``Atatürk'' adlı kitabını katılımcılar için imzaladı.