Alman hükümeti, Nazi binalarına yerleşiyor

Almanya'da başkentin, dolayısıyla hükümetin Bonn'dan Berlin'e taşınması ve bakanlıkların eski Nazi yönetimi sırasında kullanılan binalara yerleşmesi, Avrupa ve ABD'de tartışmalara neden oldu.

Amerikan Wall Street Journal Gazetesi'nde yayınlanan bir haberde, Alman hükümetinin Nazi Almanyası'nın ve eski Demokratik Almanya'nın başkenti olan Berlin'e taşınacağı bildirildi. Haberde Nazi döneminin tatsız anılarını taşıyan bir sürü binanın da kullanıma açılacağı belirtildi. Wall Steet Journal'ın haberinde ‘‘Hitler tarafından inşa edilen ve o dönemde Nazi altınlarının saklandığı merkez bankası olan, komünist yönetim sırasında ise, diktatörlüğün merkezi olan bir binayı ne yapardınız?' sorusunu yöneltildi.

Nazizm döneminin merkez bankası binasına, Alman Dışileri Bakanlığı'nın yerleşeceği vurgulanan haberde, Almanya'nın kasım ayında itibaren, İsrail, Polonya ve İngiltere'den gelecek diplomatları burada ağırlayacağına dikkat çekildi. Nazi Almanyası'nın anıt yapısının girişinde bir zamanlar Hitler'in büstünün yer aldığı, bodrumunda ise toplama kamplarında katledilen Yahudilerden zorla toplanan altınların saklandığı hatırlatılarak ortaya çıkan bu ‘‘garip tezat’’ın yaratacağı olaylara işaret edildi. Alman hükümetinin yeniden kullanıma açacağı binalar, eski merkez bankasıyla sınırlı kalmıyor. Hitler'in en önemli yardımcılarından Joseph Goebbels'in propaganda bakanlığı binasına Alman Çalışma Bakanlığı yerleşiyor. Maliye Bakanlığı, Hermann Goering'in hava kuvvetleri karargâhını alıyor. Savunma Bakanlığı'na tahsis edilen bina, Nazi döneminin savaş müzesiydi. Bina, ayrıca Kont Stauffenberg'in Hitler'e suikast girişiminde bulunduğu gerekçesiyle SS'ler tarafından idam edildiği mekan olarak hatırlanıyor.

Birçok Alman, Nazi döneminden kalan bu binalardaki ‘‘kötü ruhlar’’ın kovulabilmesi için yıkılmasını istiyor. Kimileri de, bunların müze olarak kullanılmasının daha yerinde olacağı görüşünü savunuyor.

İsrail'in Bonn Büyükelçisi Avi Primor ise, bakanlıkların Nazi döneminden kalma yapılara taşınmasını destekliyor. Primor, bunu ‘‘tarihle yüzleşme’’ olarak niteliyor ve ‘‘Bunların unutulmaması önemli. Bu binalar, tarihin bir parçası’’ diye konuşuyor. Gazetenin haberinde Berlin Teknik Üniversitesi Sosyoloji Profesörü Werner Sewing'in şu görüşüne de yer veriliyor: ‘‘Kötü hayaletlerle dolu bu binaları yeniden kullanmak, Nazi üniforması giymek kadar saldırgan mesajlar veriyor...’’

Alman hükümetinin Hitler döneminden kalma binalara yerleşme isteği, değişik tepkiler çekiyor. Kimileri yakın tarihte birçok kötü anıyla dolu olan bu binaların ‘‘nazi üniforması giymekle’’ eşdeğerde olduğunu savunuyor. Başbakan Gerhard Schröder’in eylülden itibaren Hitler’in Reichstag’ına yerleşeceği söyleniyor.