Oluşturulma Tarihi: Nisan 08, 2025 14:26
Köpek balıklarının kanser tedavisindeki rolü son yıllarda büyük bir merak konusu oldu. Ancak bu canlıların gerçekten kanserden korunabilen tek tür olup olmadığı hâlâ tartışmalı. Adana’da yakalanan 4.5 metrelik köpek balığının, kanser hastalarına ücretsiz dağıtılması ise bu söylentiyi yeniden gündeme getirdi. Peki, köpek balığı eti ve köpek balığı kıkırdağı gerçekten kansere karşı faydalı mı? Ya da kanserden korunmada etkili olabilir mi?
Son yıllarda, köpek balıklarının kanser tedavisinde faydalı olduğu yönünde bazı iddialar öne sürüldü. Adana’nın Yumurtalık ilçesinde balıkçılar tarafından yakalanan 4.5 metre uzunluğundaki köpek balığının, kanser hastalarına ücretsiz olarak dağıtılması ise bu tartışmayı yeniden gündeme getirdi.
Balıkçı Şahin Gökalp ve arkadaşları, Yumurtalık ile Karataş arasında balık avlamak için Akdeniz’e açıldı. Gökalp’in ağlarına, 400 kilogram ağırlığında ve 4.5 metre uzunluğunda bir köpek balığı takıldı. Nadir görülen bu türü fark eden balıkçılar, sevinçle köpek balığını güçlükle ağlardan çıkararak gemiye çıkarmayı başardı.
Köpek balığının kanser hastalarına iyi geldiği bilgisini edinen Gökalp, İHA’ya yaptığı açıklamada “Köpek balığı her yıl bu mevsimlerde, 4-5 gün boyunca yakalanabiliyor. Profesörlerin söylediğine göre, kansere yakalanmayan tek canlı. Bu nedenle biz de kanser hastalarına tamamen ücretsiz dağıttık. Bundan 8 yıl önce de 6.5 metre uzunluğunda bir köpek balığı yakalamıştık. O zaman da benzer şekilde vatandaşlara dağıtım yapmıştık. Yakalamak oldukça zor, çıkarmak ise bir o kadar zahmetli oldu” dedi.
KÖPEK BALIĞI ETİ KANSER HASTALARINA İYİ GELİYOR MU? YA DA KANSERDEN KORUNMADA ETKİLİ OLABİLİR Mİ?Konuyu Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Sakin’e danıştığımda, köpek balığının kanserden korunmaya yardımcı olabileceği veya tedaviye katkı sağladığına dair bilimsel açıdan kesin bir sonucun bulunmadığını belirtti. Doç. Dr. Sakin şu önemli noktalara dikkat çekti:
-- Günümüzde kanser tedavisinde birçok yeni alternatif onkoloji tedavi geliştirilmesine rağmen, verilen modern tıbbi tedavinin hastalığı iyileştirmek için yetersiz kalacağı endişesi ve ortaya çıkan yan etkilere bağlı şikâyetleri azaltmak veya alternatif tedavi yöntemlerinde kullanılan maddelerin yan etkilerinin az veya zararsız olduğu düşüncesiyle kanser hastalarının sıklıkla başvurduğunu biliyoruz.
-- Bu durum, hastaların tedavi sürecindeki yan etkilerden şikâyet etmelerine neden olabiliyor. Ayrıca, alternatif tedavi yöntemlerinde kullanılan maddelerin yan etkilerinin daha az veya zararsız olduğu düşüncesi, kanser hastalarının bu yöntemlere yönelmesine sebep oluyor. Ancak yüzde 100 sonuç alındığını söylemek güç.
KÖPEK BALIĞI KIKIRDAĞININ ETKİLİ OLDUĞUNA DAİR BAZI ÇALIŞMALAR VAR AMA…
Literatürde, gelişmiş ülkelerdeki kanser hastalarının yüzde 80’inin ek veya alternatif tedavileri araştırdıkları ve bunların yüzde 6 ve yüzde 25’inin köpek balığı kıkırdağı kullandıkları bildirilmiş” diyen Doç. Dr. Abdullah Sakin, “Ülkemizde ise alternatif tedavi kullanım oranları oranının yüzde 22 ile yüzde 84 arasında değiştiği biliniyor” dedi.
Köpek balığı kıkırdağının yüksek oranda kalsiyum, protein, sülfür ve kolajen içerdiğini söyleyen Doç. Dr. Sakin,
“Köpek balığı kıkırdağının kanser tedavisinde kullanılması araştırıldı ama çelişkili veriler elde edildi. Maalesef bilimsel kanıtlar köpek balığı kıkırdağı takviyelerinin insanlarda kanser için etkili bir tedavi olduğu iddialarını desteklemiyor. Kanserli hastalarda köpek balığı kıkırdağı kullanıldığı çalışmalar 1980’lerin başında yapılmaya başlanmasına rağmen kansere karşı faydalı bir tedavi yöntemi olduğunun ispatı, bugüne kadar alternatif tedaviler için yapılmış bilimsel araştırmalarda henüz teyit edilemedi” şeklinde konuştu.
YAKIN ZAMANDA YAPILAN ARAŞTIRMALARDA DA BAŞARI SAĞLANMADIYakın zamanda yapılan araştırmalara da değinen Doç. Dr. Abdullah Sakin,
“1998 yılında ilerlemiş kanser hastalarında (beyin, meme, bağırsak, akciğer, prostat ve lenfoma,) yapılmış faz I/II çalışmada hastaların yaşam kalitesinde veya kanser üzerinde hiçbir yararlı etki gösterilmedi. Ayrıca 2005’te Amerika da National Cancer Institute önderliğinde, The North Central Cancer Treatment Group (NCCTG) tarafından ileri evre tedavi edilemeyen 83 meme ve kolorektal kanseri hastanın incelendiği Faz III çalışmasında da köpek balığı kıkırdağının genel sağ kalım üzerine ek katkısı gösterilemedi” ifadelerini kullandı.
Özetle, köpek balığı kıkırdağının bilimsel olarak kanıtlanmış bir dozu olmadığını belirten Doç. Dr. Abdullah Sakin, bu konuda dikkat edilmesi gereken yan etkilere de değindi:
“En sık bildirilen yan etkiler arasında bulantı, tat değişiklikleri, yorgunluk, ateş ve baş dönmesi yer alıyor. Ayrıca, köpek balığı kıkırdağı yüksek miktarda kalsiyum tuzları içeriyor. Bu da kalsiyum seviyesinin yükselmesine yol açabilir. Dolayısıyla böbrek hastalığı, kalp hastalığı ya da kanseri olan hastaların bu tür ürünleri kullanırken dikkatli olmaları gerekiyor.”
KÖPEK BALIKLARININ HİÇ KANSER OLMADIĞI BİLGİSİ DE YANLIŞ
Köpek balıkları, halk arasında ‘kanserden korunabilen tek canlılar’ olarak anılsa da bu bilginin de yanlış olduğunu söyleyen Doç. Dr. Abdullah Sakin,
“Yakın zamanda köpek balıklarının da da nadir çeşitli kanserlere rastlandığı bildirildi” dedi.