ABD 2. BM tasarısı için baskı yapıyor
Güncelleme Tarihi:
ABD'nin, Irak'a yönelik askeri operasyona olanak verecek tek maddelik 2. karar tasarısının gelecek hafta BM Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilmesini istediği ortaya çıktı. Ancak diğer Konsey üyelerinin, askeri harekatı geciktirecek bir uzlaşıya varılması umudunu hala taşıdığı Konseyi yakından izleyen diplomatlar tarafından belirtiliyor.
Mart ayında Konsey dönem baÅŸkanlığını üstlenen Gine temsilcisi Mamady Traore ile yaptığı görüşmeden sonra gazetecilere açıklamada bulunan ABD'nin BM daimi temsilcisi Büyükelçi John Negroponte, ''Bu basit ve hedefe yönelik karar tasarısı üzerinde daha fazla tartışmaya ihtiyaç olduÄŸunu sanmıyoruz'' diye konuÅŸtu. Negroponte, ''Oylamanın, BM silah denetçileri komisyonu UNMOVÄ°C'in baÅŸkanı Hans Blix'in 7 Mart'ta Konsey'e vereceÄŸi brifingden hemen sonra yapılmasını istediklerini'' de sözlerine ekledi.Â
ABD, Ä°ngiltere ve Ä°spanya tarafından hazırlanan 2. karar tasarısı,''Güvenlik Konseyi'nin, Irak'ın barışçı yoldan silahsızlanmadığını onaylamasını'' öngörüyor. Bu onay ABD'ye, Irak'a yönelik askeri operasyonu yasal olarak baÅŸlatma imkanı verecek.Â
Söz konusu tasarının kabul edilebilmesi için, vetosuz 9 oya ihtiyaç bulunuyor. Oysa ABD henüz Konsey'de bu çoÄŸunluÄŸu saÄŸlayabilmiÅŸdeÄŸil. Washington'un 9 ülkenin onayını saÄŸladığı anda, veto yetkisine sahip diÄŸer üyeleri dikkate almayacağı Konsey'e yakın kaynaklar tarafından öne sürülüyor.Â
   Â
KÄ°M, KÄ°MÄ°N YANINDA?
   Â
Konsey kaynakları, ABD, Ä°ngiltere ve Ä°spanya'nın 2. tasarı lehindeoy kullanacaklarının kesin olduÄŸunu belirtiyor.Â
Bulgaristan'ın da tasarıya olumlu oy verebileceÄŸi ifade ediliyor. Veto yetkisine sahip olan Çin'in bu hakkını kullanmayarak çekimser kalacağı hesaplanıyor. Angola ve Pakistan'ın da son tahlilde ABD'nin yanında yer alabilecekleri kaydediliyor. ABD, yoksul Afrika ya da geliÅŸme yolundaki Latin Amerika ülkelerinden üçünü yanına çekebildiÄŸi takdirde, Fransa ve Rusya'nın veto kullanmalarının hayli güçleÅŸeceÄŸi Konsey çevrelerinde konuÅŸuluyor.Â
   Â
''SADDAM'IN DEVRÄ°LMESÄ°NE KONSEY KARAR VERMEZ''
   Â
Ancak Konsey'in veto yetkisine sahip üyeleri Fransa, Rusya ve Çin,BM silah denetçilerinin BaÄŸdat'taki aramalarını sürdürmelerinden yana tavır koyuyor. Bu ülkeler, Irak Devlet BaÅŸkanı Saddam Hüseyin'in devrilmesine de karşı çıkıyor.Â
Konu hakkında görüş açıklayan Rusya ve Fransa daimi temsilcileri Sergey Lavrov ve Jean-Marc de la Sabliere, ''Konsey'in oybirliÄŸiyle kabul ettiÄŸi (8 Kasım 2002 tarihli) 1441 sayılı kararın, sadece Irak'ın kitle imha silahlarından arındırılmasını öngördüğünü ve SaddamHüseyin'in devrilmesinden söz etmediÄŸini'' ifade ettiler.Â
Rus Büyükelçisi Lavrov, ''Oysa ABD ÅŸimdi silahsızlanmayla yetinmiyor ve Saddam'ın devrilmesini de istiyor'' diye konuÅŸtu.Â
BM, ABD'yi, Güvenlik Konseyi kararı olmaksızın Irak'a harekat düzenlemesi durumunda, savaÅŸtan sonra Irak'ın yeniden onarılması aÅŸamasında uluslararası teÅŸkilatın katkısının sınırlı olabileceÄŸi konusunda uyardı.Â
ABD'nin Irak'a harekatı gerçekleÅŸmesi durumunda ''Geçici BaÅŸkan'' olacağı belirtilen Amerikalı Emekli Korgeneral Jay Garner, ''Washington'un tutumunda önemli deÄŸiÅŸiklikler olduÄŸunu, ABD'nin, planlama ve karar mekanizmasına uluslararası toplumun katılmasının önemini giderek daha fazla anladığını'' ifade etti.Â
Güvenlik Konseyi'nin birçok üyesi, ABD BaÅŸkanı George Bush'u, Irak'a karşı Güvenlik Konseyi kararı olmaksızın operasyon düzenlemesinin sakıncaları konusunda sürekli uyarıyor.Â
Güvenlik Konseyi kısa sürede karar almadığı takdirde ABD'nin Saddam Hüseyin'in silahsızlandırılmasını tek başına yerine getireceÄŸini belirten BaÅŸkan Bush ise BM'nin, Irak'ın onarımı ve yeniden yapılandırılması aÅŸamasında hızla devreye gireceÄŸi umudunu taşıyor.Â
Garner, BM genel sekreter yardımcısı Louise Frechette ile yaptığı görüşmede, ''ABD'nin savaÅŸ bittikten sonra, mümkün olan en kısa süredeyönetimi sivil hükümete devretmeyi planladığını'' söyledi.Â