Güncelleme Tarihi:
Uzun süredir gündemde olan, sosyal medyaya düzenleme çalışmasında yeni adımlar atılıyor. AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamada, sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifini TBMM Başkanlığına sunduklarını bildirdi. Peki, sosyal medya düzenlemesindeki maddeler neler? İşte 11 maddelik ’sosyal medya yasa’ teklifinde yer alan detaylar...
Son günlerde milyonlarca sosyal medya kullanıcısının gündeminde yer alan sosyal medya düzenlemesi, bu hafta meclise sunulacak. Almanya modeli örnek alınarak geliştirilen ve 11 maddeden oluşan yasa teklifinin detayları belli oldu. Son şekli verilen 11 maddelik ’sosyal medya’ düzenlemesinin meclis tatile girmeden yasalaşması planlanıyor.
Bu hafta meclis başkanlığına sunulacak sosyal medya yasa teklifi ile yükümlülüğü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcısının internet trafiği bant genişliği önce yüzde 50, daha sonra yüzde 95’e kadar daraltılacak.
Sosyal ağ sağlayıcıları, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmak zorunda olacak. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler ile erişim engelleme veya içerik çıkarılması kararlarının uygulanmasına ilişkin rapor bildirimi yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere para cezası verilebilecek.
Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, Türkiye’de temsilci bulunduracak. Yükümlülüğü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcısının internet trafiği bant genişliği önce yüzde 50, daha sonra yüzde 95’e kadar daraltılacak.
Kişiler tarafından da sosyal ağ sağlayıcılarına içerik kaldırılması ya da erişim engellenmesi başvurusu yapabilecek ve bu başvurulara belirlenen saat içerisinde olumlu ya da olumsuz yanıt verilmek zorunda olunacak.
Başvuruları yanıtsız bırakan ağ sağlayıcılara para cezası verilebilecek. Hukuka aykırı olduğu mahkeme kararıyla saptanan içerik, sosyal ağ sağlayıcıya bildirilecek, bildirime rağmen belli bir saat içinde gereğini yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların karşılanmasından sorumlu olacak.
AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamada, sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifini TBMM Başkanlığına sunduklarını bildirdi.
Zengin'in açıklamalarından satırbaşları şöyle:
"MHP ile birlikte çalıştığımız bu düzenleme çok önemli. Bütün kamuoyunu yakından ilgilendiriyor. Sosyal medya ile ilgili sosyal ağ düzenleyici şirketler yurt dışında. Bizim yaptığımız düzenleme ile bu şirketlere sorumluluk getiriyoruz.
Yeni oluşan yaşam alanıyla ilgili düzenleme içerisinde. Fransa’da Almanya’da Amerika’da arayışlar var.
Sosyal medya ile ilgili hukuk düzenlemeleri uluslararası standarda gelmedi.
Hakarete, tacize son vermeyi hedefliyoruz.
Yeni bir aktör katılıyor kanunla beraber. 5651 sayılı kanun içinde Sosyal ağ sağlayıcı tanımı yapıyoruz. Türkiye’de bir merkez oluşturmalarını temsilci belirlemelerin istiyoruz. Hedeflediğimiz şey soruşturmaya ve kovuşturmaya imkan verecek bir düzenleme yapacağız.
Bu düzenlemeyi yaparken birinci önceliğimiz özgürlükler. Bütün dünya sosyal medya ile ilgili bir arayış içinde. Her ülke düzenlemeler yapıyor.
Şikayetlerde 6 aylık süre içinde raporlama istenecek.
5 AŞAMALI YAPTIRIM SÜRECİ
Birinci maddede sosyal ağ sağlayıcının tanımını yapıyoruz.
Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcılarına ilave sorumluluklar getiriyoruz. Bir temsilci oluşması.
Gerçek kişi de olabilir tüzel kişi de olabilir. Gerçek kişi olacaksa Türk vatandaşı olmalı.
Eğer kişinin mahkemeye gitmeksizin kişilik haklarıyla ilgili bir ihlal olduğunu düşünüyorsa bir başvuru mekanizması bu temsilciliğe başvurmak ve beklediğimiz şey 48 saat içinde bu temsilciden bir cevap verilmesini bekliyoruz.
6 aylık sürelerle raporlama istiyoruz. Bu da bir zorunluluk.
Mümkün olduğunca bu kullanıcıların verileri bulundurmalarını teşvik etmek istiyoruz.
Eğer temsilci bulundurma yükümlülüğünü yerin getirmezlerse 5 aşamalı yaptırım süreci var.
Birinci aşama 10 milyon lira para cezası ve 30 günlük bekleme süresi. Yerine gelmezse 30 milyon para cezası.
Üçüncü aşamaya geldiğimizde 3 aylık reklam vermeme cezası.
Bu da yerine getirilmezse kurum başkanlığı sulh ceza hakimliğine başvurarak yüzde 50 bant daralma sonrasında ise yüzde 90 bant daraltma cezası verilebilecek.
Bant daralma kararı verilirse erişim sağlayıcılar da 4 saat içinde bu kararı yerine getirmekle mükellef olacaklar.
Ağ sağlayıcısından zararın tazmini istenebilecek.
Kişilik hakkı ihlalinde 5 milyon TL ceza uygulanacak.
Hak ihlalinde temsilciye başvuru mekanizması olacak.
Sosyal ağlarda 'unutulma hakkı' olacak.
Hukuki zeminde varlıklarını sürdürmelerini istiyoruz."
Hürriyet Gazetesi yazarı Abdulkadir Selvi, "Sosyal medya düzenlemesi ne getiriyor?" başlıklı yazısında yasa teklifinde yer alabilecek maddelere değinmişti. İşte Selvi'nin 3 Temmuz tarihli yazısı:
Sosyal medyayla ilgili tartışmalar yapılırken, iki örnek üzerinde duruluyor. Türkiye, sosyal medyanın kısıtlı olduğu Kuzey Kore gibi mi, yoksa sosyal medyaya düzenleme getiren ancak özgürlükleri kısıtlamayan Almanya-Fransa gibi mi olacak?
24 saattir bu sorunun peşindeyim. İlgililere, “Kuzey Kore gibi mi olacağız yoksa Almanya-Fransa modelini mi esas alacağız” sorusunu yönelttim. Elbette ki yasa teklifi ortaya çıktıktan ve uygulamaya geçildikten sonra ne olacağını göreceğiz. Ama bana verilen cevaplarda her defasında “Amaç engelleme değil. Almanya ve Fransa düzenleme yaptı ama bu ülkelerde sosyal medya platformları kullanılıyor. Ayrıca o ülkelerde de bantlarda bir daralma yok. Sadece idari para cezaları kesildiğinde yerine getirilmediği takdirde geçici bant daralması uygulanıyor. Kuzey Kore modeli bizim hiçbir zaman gündemimizde olmadı. Almanya-Fransa modelini esas alıyoruz” deniliyor.
Yeni düzenlemeyle sosyal medyaya “Hukuki ve mali yükümlülük” getiriliyor. Bunun için;
1. Sosyal medyada yer alan hukuka aykırı içeriğin kaldırılması veya erişimin engellenmesi için şirketlerin Türkiye’de temsilci bulundurmaları,
2. Hesapların gerçek kimlikleri üzerinden açılması zorunluluğunun getirilmesi, sahte hesapların engellenmesi,
3. Kişilik haklarının ihlali ve özel hayatın gizliliğinin ihlali durumunda yapılan başvuruların 48 saat içinde cevaplandırılması yükümlülüğü getirilmesi,
4. Sosyal medya platformlarına içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve başvurulara yönelik yapılan işlemlere ilişkin olarak 3 ve 6 ayda raporlama yükümlülüğü konulması planlanıyor.
5. Düzenlemede temsilci atamamakta direnen şirketlere yaptırım açısından bant kısıtlamasına dönük bir düzenlemenin yer alması planlanıyor.
Yasa çıktıktan sonra ihtar edilmelerine rağmen 30 gün içinde Türkiye’ye temsilci atamazlarsa bant genişliğinin yüzde 50 daraltılması, buna rağmen temsilci atamamakta direnmesi durumunda ikinci bir ihtarda bulunulup 30 gün içinde bant genişliğinin yüzde 95 oranında daraltılması düşünülüyor.
6. Mahkeme kararı ile içerikleri kaldırmayan sosyal medya ağlarına kademeli bir para cezası da getiriliyor. Sosyal ağlar içeriğin kaldırılmasına ilişkin başvurulara 48 saat içinde cevap vermedikleri takdirde 5 milyon TL, raporlar ve istatistiki bilgi verilmediğinde 10 milyon TL, verilerin Türkiye’de barındırılmadığının tespit edilmesi halinde ise 50 milyon TL para cezası öngörülüyor.