Güncelleme Tarihi:
Coronavirüs aşısı için son dakika haberleri pek çok ülkeden yakından takip ediliyor. Bilim adamlarının aylardır üzerinde çalıştığı virüsle ilgili aşı çalışması, pek çok ülkenin milyarlarca dolarlık yatırımı ile devam ediyor. Rusya, Çin, ABD gibi ülkelerin büyük bütçeler ayırdığı Koronavirüs aşı çalışmaları, dünya genelinde milyarlarca insan tarafından yakından takip ediliyor. Peki, Korona virüs aşısı için son gelişmeler neler? İşte, aşı çalışmasına yönelik bazı bilgiler
ABD'li ilaç üreticisi Johnson & Johnson, 100 milyon dozluk yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısının üretimi ve teslimi için ABD hükümetiyle 1 milyar dolarlık anlaşma imzaladı.
Şirketten yapılan açıklamada, anlaşma kapsamında "Ad26.COV2.S" adı verilen aşı adayının ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden acil durum kullanım izni ya da onayını almasının ardından ABD'de kullanılacağı bildirildi.
ABD hükümetiyle 100 milyon dozluk potansiyel Kovid-19 aşısının üretimi ve teslimi için anlaşıldığı belirtilen açıklamada, anlaşma tutarının ise 1 milyar doların üzerinde olduğu kaydedildi.
Açıklamada, söz konusu aşının kar amacı gütmeyen küresel bir temelde sağlanacağına işaret edilerek, ABD hükümetinin anlaşma kapsamında 200 milyon doz ilave aşı satın alabileceği bildirildi.
Johnson&Johnson, "Ad26.COV2.S" adı verilen aşı adayının 1. ve 2. aşama klinik denemelerine ABD ve Belçika'da başlamıştı. Şirket, klinik denemelerin başarılı olması halinde gelecek yıl 1 milyar dozdan fazla aşının tedarik edilmesini hedefliyor.
Öte yandan, ABD hükumeti, temmuz ayında da Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in geliştirdiği Kovid-19 aşı adayından 100 milyon doz tedarik edilmesi için 1,95 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı.
Pandemi ilan edilen tüm dünyada koronavirüs için bilgi ve verilerin artmasıyla aşı çalışmaları da hızlandı. Bu yıl sonundan umutlu olduklarını belirten Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Yeşim Taşova, asıl önemli olan kararın aşı içindeki antikorların insanı ne kadar sürede ve ne seviyede koruduğuna yönelik sonuçlar olduğunu vurguladı. Aşıdaki antikorun oluşup, koruyucu seviyeye ulaşıp ulaşmadığı, bunun ne kadar sürdüğü ve ne sıklıkla uygulanması gibi konularda çalışmaların sürdüğünü, ancak bunun içen zamana ihtiyaç olduğunu dile getiren Taşova, “Aşı için ilk başlarda 18-24 ay gibi bir süre diyorduk. O sürenin giderek artık daha da kısaldığını görüyoruz. Bu tabi ki enfeksiyonun ve pandeminin aciliyetinden kaynaklanıyor. Ancak ben aşıdan ümitliyim” dedi.
Aşı çalışmalarının hız kazandığını ancak kitle olarak aşılamanın henüz uzak olduğunu söyleyen Taşova, şöyle konuştu:
"İlk başlarda daha virüsü ve özellikleri bilmiyorduk. Çok az bilgimiz vardı. Şimdi nerdeyse tüm dünyada bütün araştırmalar buna yöneldi. Dolayısıyla virüsle ilgili bilgilerimiz ve verilerimiz çok arttı. Bütün bunların en önemli kısmı aşı çalışmalarının daha hızlı ilerlemesine yol açıyor. Bir de hasta olan insanlar arttı. Aşı çalışmalarında olmazsa olmazlardan biri de bu. Dolayısıyla onlardan alınacak bilgilerimiz arttı. En iyi ihtimalle bu yılın sonu aşı ile ilgili iyi haberler olacak. İnsanlara denenmeye başlandı. Onların sonuçları olacak. Yine bilgilerimiz olacak. Kitle olarak aşılama ne zaman başlar o biraz daha uzak."
Aşının gelmesinin ardından en önemli noktanın koruyuculuk seviyesi ve süresi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yeşim Taşova, "İlk çalışmalarda bazı virüsün vücut yapılarına karşı oluşan antikorların 3 ay en fazla dayandığını gösteriyordu. Sonra seviyeleri iniyordu. Hala o çalışmaların devamını bekliyoruz. Koruyuculuk uzun sürmezse buradaki en büyük sorun aşı bulunsa da aşıyı biz tekrar tekrar mı yapacağız, o aşıyı iki yıla bir mi yapacağız yoksa nasıl devam edecek onun kararı önemli. Bütün bunlar bağışıklık sistemindeki en önemli belirteçlerden olan antikor seviyesinin ne kadar sürede koruyucu seviyenin altına inmesiyle alakalı” dedi.
Almanya'da aşı ve ilaçlara onay vermede yetkili kurum olan Paul-Ehrlich Enstitüsünün Başkanı Klaus Cichutek, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı bir aşının nispeten hızlı bir şekilde geliştirilmesi konusunda umutlu olduğunu belirtti.
Cichutek, ZDF televizyonuna Kovid-19’a karşı aşı geliştirme çalışmalarına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Cichutek, "Çok umutluyum çünkü özellikle son haftalarda aldığımız ilk klinik test sonuçlarında bazı aşıların gerçekten Kovid-19’a karşı insanlarda spesifik bir bağışıklık tepkisi verebileceğini gösterdi. Bu çok iyi haber." diye konuştu.
Dünya genelinde bu alanda 140-150 projenin yürütüldüğüne işaret eden Cichutek, Almanya’da da halihazırda 26 klinik çalışmanın inceleme safhasında devam ettiğini, bunların 6’sında, aşının insanlarda güvenli olup olmadığı ve tesirine ilişkin verilerin toplandığı aşamaya geçildiğini, bunun ilk sonuçlarının yıl sonuna kadar, belki daha önce alınabileceğini vurguladı.
Cichutek, Rusya ve Hindistan’dan ağustos ayında aşıya başlayacakları ve bu ülkelerin aşıyı piyasaya çıkaracakları yönünde açıklamaları nasıl değerlendirdiğine ilişkin bir soru üzerine de iki ülkenin aşı gelişimine ayak uydurabileceğini göstermek istediğini, bunun da meşru olduğunu ancak erken bir aşamada büyük gruplara aşı yapılmasını iyi bir düşünce olarak görmediğini kaydetti.
Rus haber ajansı TASS’ta yer alan habere göre, Viroloji ve Biyoteknoloji Devlet Araştırma Merkezi Vektör Genel Müdür Rinat Maksyutov katıldığı bir televizyon programında araştırma merkezinin koronavirüs aşı üretimine Kasım ayında başlamayı planladığını ifade etti. Maksyutov, “Bu yılın Kasım ayında üretime geçmeyi planlıyoruz. Yıl sonunda ya da önümüzdeki senenin başında risk grubundaki kişiler üzerinde, daha sonra ise kitlesel olarak aşı uygulanmaya başlanabilir” ifadelerini kullandı.
Rusya Sağlık Bakanı Mikhail Murashko, daha önce Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Bilimsel Araştırma Enstitüsü’nün geliştirdiği koronavirüs (Covid-19) aşısının klinik denemelerinin tamamlandığını açıklamış ve “Gamaleya Enstitüsü’nün geliştirdiği koronavirüs aşısının klinik denemeleri tamamlandı, kayıt prosedürü için belgeler hazırlanıyor” ifadelerini kullanmıştı. Murashko, aşının ilk olarak doktorlar ve öğretmenler üzerinde kullanılacağını ve Ekim’den itibaren de toplu aşılama yapmayı planladığını da belirtmişti.
Murashko ayrıca, Viroloji ve Biyoteknoloji Devlet Araştırma Merkezi Vektör tarafından geliştirilen başka bir aşının da klinik deneme aşamasında olduğunu vurgulamıştı.