Felaket yaklaşıyor

Serdar TURGUT

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası yakında büyük bir felakete neden olmak üzere, haberiniz olsun.

Gerçi üniversite tahsilimin yaklaşık 2 buçuk yılında zincirleme alkol komasındaydım ama olsun, yine de ben bir ekonomistim.

Kötü bir şeyler olmak üzere diyorsam lütfen beni dinleyin.

Bela bu kez geliyorum diyerek geliyor ve galiba bunu önlemek için yapılabilecek fazla bir şey de yok.

***

Hangi kriterleri kullanıyorsun bu tahmini yaparken diye zar zar söylenmeye başladıysanız, hemen anlatayım.

Bizim mahallenin kasabı, dükkânındaki televizyonu o kadar yükseğe koyduğu günden bu yana her an felaketin yaşanmasını bekliyorum.

Kasabımız, günün hemen her dakikasında televizyonda verilen borsa haberlerini seyrediyor. Gözü devamlı yukardaki ekranda. Akıp geçen bütün rakamları okuyor, hesaplar yapıyor.

Ve evet, bütün bunları yaparken de sürekli olarak et kesmeyi sürdürüyor.

Çalışırken bir kere bile ete bakmıyor.

Size bir şey söyleyeyim mi, adamın bugüne kadar tek bir kez bile kendi elini veya kolunu kesip, pirzola diye paketlememiş olması da büyük bir mucize.

Diyeceksiniz ki saçmalama, eli birazcık kesilse canı acır ve daha vahim bir şey olmadan o noktada durur.

Eğer böyle düşünüyorsanız ben de size diyorum ki siz borsada oynayan Türk halkının işlemler sürerken hangi ruh hali içinde olduğundan kesinlikle bihabersiniz.

Borsada parası bulunan her Türk, borsa kapanıncaya kadar hayatta sadece tek bir şeyi iyi yapabilen, bunun dışında ise hiçbir şeyi yapamayan ‘idiot savant’lara dönüşür. Bunlardan bazıları borsa kapanınca da aynı durumda kalır ama tabii ki o başka bir yazı konusu.

Hayır beyler, bizim kasap televizyonda borsayı izlerken kendi elini pirzola olarak kesse bile bunu o anda kesinlikle algılamaz.

Acıyı hissetmesi için işlemlerin kapanma saatinin gelmesi gerekir.

***

Evet, borsa bir felakete yol açacak bizim mahallede bunu biliyorum.

Bunu tahmin etmek için de ekonomist olmaya tabii ki gerek var, çünkü ben bu sonuca varırken kasaptaki televizyonun yüksekliği, et kesen bir insanın ekrana bakarken kafasını hangi açıda kaldırması gerektiği, sağ göz ile sol göz arasındaki uyum katsayısı ve gözün iki ayrı olayı aynı anda algılama hızından oluşan son derece karmaşık bir formülden yararlandım.

Ekonomist olmayanlar benim neler çektiğimi anlayamaz.

***

Bizim mahalledeki borsa çılgınlığı sadece kasapta yaşanmıyor.

Anlatılanlardan anladığım kadarıyla bütün bu olaya mahallenin imamının öncülüğü neden olmuş.

İmam, esnafın bir bölümünü borsada oynamaya ikna etmiş. Paralar toplanmış, küçük bir yatırım fonu kurulmuş.

Şimdi ise sayı esnaf ve mahalle sakinleriyle 90'ları aşmış durumda.

***

Aslında borsa mahallede daha şimdiden bir felakete yol açmış durumda.

Tabii ki manavımız da yatırım fonunun en ateşli yatırımcılarından.

Ancak o her normal Türk vatandaşının yaptığı gibi yatırımlarını başkalarının kaynaklarından finanse etmeyi tercih ediyor.

Bu böyle olmalı, zira bizim mahallede satın alacağınız tek bir elmaya ödediğiniz fiyatla bugün neredeyse Etiler'de 70 metrekare bir stüdyo bile satın alabilmeniz gerçeğini başka türlü açıklamaya imkân yok.

Anlayacağınız bizim mahallede şu anda en mutlu insanlardan birisi bizim manav.

Üstelik beni de her gün yatırım fonuna katılmadığım için eleştiriyor.

Ya kötü elma verirse diye korktuğum için ona benim fona yatırım yapmama nedenimim kendisi olduğunu, manavda alışveriş yaptıktan sonra bir insanın değil borsaya yatırım yapmak, elindeki hisse senetlerini bile borsada satmak ihtiyacını duyabileceğini, zaten benim de alışverişi yapmak için gereken parayı bankadan tüketici kredisi olarak aldığımı söyleyemiyorum.

***

Bazen sokağa çıkmam işe yarıyor.

Bizim gazete ile ilgili son haberleri, Doğan Holding'in son yatırımları hakkındaki son bilgileri, Koç ne yapmış, Sabancı neler düşünüyor, bunlarla ilgili son dedikoduları bizim esnaftan öğreniyorum.

Cebinden para harcayan her Türk'ün, para yatırdığı konu hakkında dünyanın en büyük uzmanları arasına hızla girdiği yolundaki tezim de böylece doğrulanıyor.

Korkarım bir gün işten atıldığım haberini bile onlardan duyacağım.

***

Borsa bazen mahallede kötü etkilere de neden oluyor.

Örneğin geçen gün eve gelirken mahallede bir tuhaflık hissettim.

Red Kit çizgi romanlarında, Örümcek Ayak adlı kötü silahşör kasabaya girmeden önceki ağır hava yaşanıyordu mahallede.

Rana'nın sesini bastırabilen yaşayan tek varlık olan martılar bile bu havadan etkilenip susmuşlardı.

Bayraklar yarıya inmişti.

Birkaç dükkândan ağlama sesi geliyordu.

Sordum ne oldu diye.

Sorma abi, Koç Holding bu sene gerekirse kâr etmeyiz diye açıkladı ya bizim hisseler düşerse diye kara kara düşünüyoruz şimdi dediler.

O anda anladım ki bu memlekette artık popülist olabilmek de hemen hemen imkânsız hale gelmiş durumda.