Dünyadan en güncel haberler, Türkiye'den sondakika haberleri, ekonomi dünyasından en flaş gelişmeler için Hürriyet'in uygulamalarını kullanabilirsiniz.
Erik ağacıyla dostluk eden antik eserler, rengarenk çiçeğe kesmiş vadiler
Siz, Yunan mitolojisindeki toprak ve bereket tanrıçası Demeter’in kızı güzel Persephone’nin hikayesini bilir misiniz? Ölülerin tanrısı olan amcası Hades, aşık olduğu Persephone’yi kaçırarak, yeraltındaki dünyada yaşamaya mahkum bırakır. Anne o kadar üzülür ki, toprak artık ürün vermez olur ve dünyada kıtlık başlar. En sonunda amca ve anne bir anlaşma yaparlar. Persephone her bahar yeryüzüne annesinin yanına gelecektir; Demeter, her kış bitiminde sevincini, yeryüzünü yeşile boyayarak gösterir.
Yazdır
A
Yazı Tipi
Yazdır
A
Yazı Tipi
Sonbahar geldiğinde ise Persephone geri dönmek zorundadır, anne Demeter’in hüznü tabiatın renklerine yansır, yeşil yerini sarı ile kahverenginin tonlarına bırakır. Bu ay doğanın uyanışına şahitlik etmek için, elimde kameram, Persephone’ye hoşgeldin diyen Anadolu’nun yollarına attım kendimi.
BAHARI ES GEÇİLİR Mİ HİÇ
İSTANBUL
Her şey bir Nisan sabahı Bebek yokuşundan Etiler’e çıkarken başladı aslında. Tevfik Fikret ilköğretim okulunun
hemen yanında bulunan ahşap köşkün bahçesindeki o meşhur manolya, adeta doğanın cömertliğini sergilercesine pembe çiçeklere boğulmuştu. O gün "Güneşin doğduğu topraklar" anlamına gelen Anadolu’nun bahar bayramına konuk olmaya karar verdim.
Vakit gelip, yaşadığım şehir İstanbul’a döndüğümde, Demeter’in bir başka sürprizi karşıladı beni. Boğaz ve çevresi erguvanlarla süslenmişti. Erguvan ağacının ilginç bir hikayesi var. İsa’ya ihanet eden Yahuda pişmanlık duyarak kendini bir erguvan ağacına asmış, bu yüzden de Batı dillerinde adı Judas yani Yahuda ağacı olarak geçiyor.
Detoks etkisi yaratan bu seyahat boyunca doğa inanılmaz güzel ve cömertti. Şunu fark ettim ki, biz gündelik telaş içinde sadece Türkiye’de yaşıyorduk. Ama asıl yapmamız gereken Türkiye’yi yaşamaktı, doğasındaki tüm nimetler ve güzelliklerle...
Persophene hazır buradayken bir ziyaretine gidin, konukseverliğini sizden de esirgemeyecek.
Sabah erkenden yola koyulup, Çanakkale üzerinden önce Assos’a gittim. Doğayla uyum içindeki Selçuklu köprüsünü geçerken Assos’un silueti çıktı karşıma. Yunanca anlamı birinci demek olan şehrin en yüksek noktasındaki Athena tapınağının altında otururken bu güzel tapınağa ve armağan ettiği zeytin ağacı ile Atina şehrine adını veren bilgelik tanrıçası geldi aklıma. Troya savaşında Troya’lı yiğitlere tuzaklar kurup Yunanlıları destekleyen Athena, arkadaki Kaz dağlarında düzenlenen ilk güzellik yarışmasında üç adaydan biri olmuş ama tacı fettan Afrodit’e kaptırmıştı. Güneş batmak üzereydi, son ışıklar karşıda, kadın şair Sappho’nun yaşadığı Lesbos (Midilli) adasında yansıyordu. Sahile inip, Uzun Ev isimli kafede oturdum. Aristo bu şehirde araştırmalar yaparak üç yılını geçirmişti, onu düşünerek mendireğe doğru yürüdüm. Sabah Ege denizini yanıma alarak Kaz dağlarına doğru yola çıktım. Edremit’in Çamlıbel Köyünde Zeytinbağı adlı küçük bir otel var. Yemek ve yoga kursları düzenlenen bu cennet gibi yerde doğa yürüyüşleri de yapabilirsiniz. Oksijen depolayıp, Erhan Bey’in nefis yemeklerini mideye indirdikten sonra güzel bir uyku çektim.
GELİNCİK KIRMIZISI ERGUVAN PEMBESİ ARASINDA
BERGAMA
Ertesi gün istikametim Bergama idi. Akropol’deki Trajan tapınağı gelinciklerin kırmızısı ve erguvanların pembesinin arasında, 1900 yıllık görkemiyle tepeden şehri selamlıyordu. Bergama’nın dünya tarihinde çok önemli bir yeri var. O dönemde dünyada iki büyük kütüphane bulunuyormuş. Biri 500 bin kitap kapasiteli İskenderiye, diğeri de 200 bin kitaplı Bergama. Mısırlılar, kendi kütüphanelerinden daha büyük olacak kaygısıyla Bergama’ya papirüs ihracatını durdurmuşlar. Kral II. Eumenes küplere binmiş, hemen bilim adamlarını toplamış ve papirüsün yerine geçecek bir şey bulmalarını emretmiş. Çözüm olarak kurutulmuş hayvan derisi kullanmaya başlamışlar. Buna da Bergama Kağıdı demişler ve bu kelime batı literatürüne parşömen olarak geçmiş. Papirüs yuvarlanmış kağıt şeklinde olduğundan her defasında açıp kapamak zor, oysa dünyada ilk defa parşömen sayesinde yaprakları üst üste koyup ciltlemek mümkün olmuş. Bergama’daki Asklepieion, İÖ 4. yüzyıldan kalma eski bir hastane. Girişine "Ölüm buraya giremez" yazmışlar. Burada hastaları sağlıklarına kavuşturmak için psikolojiden tutun, çamur banyolarına kadar her yol denenmiş. Su, açık hava, güzel ortam ve dinlenmenin en iyi tedavi yolu olduğunu düşünmüşler. İnanışa göre sağlık tanrısı olan Asklepios hastaların rüyalarına girip iyileştirmiş onları.
ANTİK KÜTÜPHANENİN DOSTU ERİK AĞACI
EFES
Anadolu’daki çoğu şehir gibi önce Yunan, sonra Roma medeniyetlerine kucak açmış ve onların eserleriyle donatılmış
bir antik yerleşim olan Efes, sonraki durağım oldu. Roma döneminde üç yüz bine yakın nüfusuyla Küçük Asya olarak da adlandırılan Anadolu eyaletinin başkenti olan şehir; din, ticaret, kültür ve sanat alanında bir yıldız gibi parlamış. Dünyanın yedi harikasından biri olan ve 127 adet İyon tarzı kolon başlığının üzerinde göğe doğru yükselen Artemis tapınağı, şehrin hem gurur hem de zenginlik kaynağı. Şehrin tam göbeğinde, Efes’i 1895’ten beri kazan Avusturyalıların restore ettikleri Celsus Kütüphanesi var. Türkiye’nin tanıtımında en çok kullanılan eserlerden biri olan kütüphane ve yanındaki Agora (pazar yeri) kapısı mükemmel bir konumda ve nefes kesiyor. Ben Efes’teyken bir erik ağacı bembeyaz çiçekleriyle, 1900 yıllık kütüphaneye doğru muhteşem bir şekilde uzanıyordu.
NE DE OLSA KIZIYDI BENİ YOLLARA DÜŞÜREN
PRİENE
Benim için Anadolu’daki en güzel yerleşimlerden biri, şehircilik harikası olan Priene. Menderes nehrinin limanını yok ettiği, Mykale dağının yamaçlarına kurulu şehir ufak ama çok sevimli. Dünyada ilk olarak 2500 yıl önce Milet’te
uygulanan ızgara şehir planıyla yapılan Priene, orijinal halini koruyan nadir yerlerden biri. Priene’deki beş bin kişilik antik tiyatro dünyadaki en güzel Yunan tiyatrolarından. Şehrin koruyucusu olan Tanrıça Athena’ya adanan tapınak ise Priene’nin en muazzam yapısı. İÖ 334’de başladığı seferler esnasında Anadolu’yu imparatorluğuna dahil eden Büyük İskender’in yaptırdığı eserin mimarı, Bodrum’daki Mozole’yi de yapan Phytheos. Bir tarafında on bir diğer tarafında altı sıra iyonik kolondan oluşan yapı, aşağıdan geçen yoldan bile görünüyor. Priene’de dolaşırken, tepedeki Demeter tapınağına da çıktım, ne de olsa kızıydı beni yollara düşüren!
BU ŞEHİR ÇOKTAN AB’YE GİRMİŞ
DİDİM
Priene’den sonra Milet’ten geçerek geldiğim Didim, geçmişte kehanet merkezi olarak kullanılmış. 108 sütundan oluşan, 109 metre uzunluğunda ve 51 metre genişliğindeki Apollo tapınağı, Yunan mimarisinin şaheserlerinden. Hemen girişte, Yunan mitolojisinde adı geçen ve kendine bakanı taşa çeviren, saçları yılanlı kadın Medusa’nın kabartması var. Tarih boyunca ünlü kişiler ve halk Apollo tapınağına gelip kahinlere sorular sormuşlar. "Evlenecek miyim? Yeni bir işe başlayacak mıyım? Ne olacak bu ülkenin hali..." gibi! Aynı kahinler Büyük İskender’e Persler’i yeneceğini söylemiş. Kayseri şehrinin isim babası olan Sezar ise tapınağın sınırlarının genişletilmesi emrini vermiş. Tapınağın karşısındaki kahvede bir yorgunluk kahvesi içerken Belediye Başkanı Mümin Kamacı ile sohbet ettim. İlçede yabancılara ait 10 binin üzerinde ev varmış. Faturaları İngilizce gönderdikleri gibi, belediyede yabancılara Türkçe kursu veriyorlarmış. Anlayacağınız Didim AB’ye çoktan girmiş.
BEYAZINA MAVİSİNE YEŞİL KARIŞMIŞ
BODRUM
Homeros’un "Ebedi mavilikler ülkesi", Cevat Şakir’in ise "Başka yerde olup nur içinde yatılacağına burada nur içinde yaşanır" dediği Bodrum’a vardığımda hava kararmış, müze olarak kullanılan Aziz Peter kalesinin ışıkları yanmıştı. Bu eşsiz manzarayı fona koyup Kortan restoranda güzel bir yemek yedim. Ertesi sabah Bodrum’un beyazına karışmış yeşiller, sarılar ve kırmızılar eşliğinde Gümüşlük’e gittim. Herkes bu sene turizm sezonunun kötü geçeceğinden bahsediyordu. Etraf o kadar güzel, doğa o kadar misafirperverdi ki, kulak asmadım duyduklarıma.
BAHARIN TÜM RENKLERİ BURADA
AFRODİSİAS
Ertesi gün, Afrodisias’a düştü yolum. Kaz Dağlarındaki güzellik yarışmasında tacı Athena ve Hera’ya kaptırmayan Afrodit’e adanan şehir, baharın renk cümbüşü içindeydi. Karlı Babadağ bu güzelliği tamamlıyordu. Afrodit güzellik ve aşk tanrıçası olunca biraz yoldan çıkmış. Kocası Hephaestus, sevgilileri Hermes, Dionysos, Adonis ve ilginç çocuklar Afrodit’in yaşamına ait bazı detaylar. Tanrıçanın oğulları arasında psikolojiye adını veren Psyche’nin sevgilisi aşk tanrısı Eros ve abartılı bir erkeklik organına sahip tanrı Bes de var. Atalarının Afrodit’ten geldiğine inanan Sezar tanrıçanın tapınağına bir altın Eros heykeli hediye etmiş ve Anadolu’daki şehirler içinde kendisine Afrodisias’ı seçmiş. Afrodisias’dan sonra gittiğim Pamukkale’de önce Romalılardan kalma antik havuzda yüzdüm. Bir başka Roma dönemi havuzu, Kapadokya’da Bor ile Kemerhisar arasında bulunuyor ve daha dün yapılmış gibi.
HER YERİ MENEKŞE VE ZAMBAKLAR SARMIŞ
KAPADOKYA
Baharın peşinde çıktığım gezinin son durağı Kapadokya. Anlamı "Güzel atlar ülkesi." Avcılar’daki manzara noktasında durup, Göreme’ye bakıyorum. Menekşe ve zambakların arkasındaki vadi, hayaller aleminden çıkmış bir kare gibi. Sabah erken kalkmayı hiç sevmem ama Kapadokya’yı güneş doğarken bir balonun sepetinden seyretmeyi çok severim. Beyaz örtüsü Kapadokya’ya öyle yakışır ki, ta Erciyes’ten Hasan Dağına bir öyküye kahraman olur tüm bölge. (T:0384 271 24 42, www. kapadokyaballoons.com) Aynı günün gecesinde yerin altına kazılmış bir mağarada neyin büyüleyici sesi eşliğinde dönen semazenleri seyrettim. "Yaşadıklarım acaba gerçek mi?" sorusu kafamı kurcalayıp durdu (Yaşar Baba 0384-219 28 70)
Ottoman Residence çok şık bir butik otel. Deneyin, pişman olmayacaksınız. Akyaka. Tel: 0252 243 59 01, www.ottomanresidence.com
Bodrum’daki Yasmin Otel, kendine ait bir koyda ve içinde Thalasso spa merkezi de var. Tam Kos adasının karşısında. Tel: 0252 311 03 30, www.yasminbodrum.com
The Butterfly, sevimli bir butik otel. Bodrum. Tel: 0252 313 83 58. www.thebutterflybodrum.com
Pink Life Apart Hotel, Yalıkavak-Bodrum. Tel: 0252 385 20 22, www.hotelpinklife.com. Kafa dinlemek ve gece de Bodrum’un güzelliklerini yaşamak için uygun.
Şelale Restoran, Priene. Güllübahçe. Tel:0256 547 17 25. Huzur dolu bir mekan.
Yağhane, Bodrum. Tel: 0252 313 47 47.
Kocadon, Bodrum. Tel: 0252 316 37 05.
Aquarium Restoran, Gümüşlük. Tel: 0252 394 36 82. Deniz ürünleri muhteşem.
Kortan Restoran, Bodrum. Tel: 0252 316 13 00.
Anatolia Restoran. Tel: 0256 448 81 38. www.anatoliaturizm.com.tr. Tertemiz bir mekan, yemekler en lezzetlisinden. Alaturca Restoran, Türkiye’nin en iyi restoranlarından biri seçildi. Tel: 0384 271 28 82. Göreme.
Sinem Rumeli Sönmez
Elif Zorlu Tapan
Ayşegül DOMANİÇ YELÇE
