Enis Berberoğlu: ABD ordusunun felaket planı

Enis BERBEROĞLU

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin deprem felaketinde yardıma koşma hızı ve becerisi tartışıldı. Peki başka ülkelerde, örneğin ABD'de yaşanan doğal afetlerde ordunun rolü ne?

Reşit Ergezer isimli okur, üşenmeden araştırdı ve bu konudaki yasal mevzuatı elektronik posta yoluyla bize ulaştırdı. (Meraklısı için internet adresi: http://carlisle-www.army.mil/usawc/parameters/97 autumn/lujan.htm)

* * *

Resmi metinlere göre, 1984 tarihli bir yasa uyarınca ABD ordusu doğal afet durumlarında Savunma Bakanlığı'nın icracı kuruluşu olarak kabul ediliyor. Temel ilke, ABD ordusunun ‘‘Sivil otoritenin karar, yetki ve sorumluluğuna’’ uygun davranması... Zaten o yüzden afet bölgesinin yerel yöneticisi ABD Başkanı'na başvurarak ‘‘olağanüstü hal’’ ilanını talep ediyor. Başkanın olağanüstü hal ilanının ardından Federal Olağanüstü Yönetim Teşkilatı (FEMA, Federal Emergency Managment Agency) kurtarma ve yardım operasyonlarının tek yetkilisi haline geliyor. Bu teşkilat, yerel, ulusal ve askeri güçlerin koordinasyonunu üstleniyor.

* * *

1990 yılından itibaren Irak'a karşı Körfez Savaşı'nda sınanan Somali, Bosna ve Kosova'da hem savaşıp hem de insani yardım operasyonları üstlenen ABD ordusu, doğal afetler konusunda da başarılı bir karneye sahip...

1992 yılındaki Andrew ve Inıki kasırgalarında, 1995 yılında Oklahoma'yı yıkan bombada ordu hemen yardıma koştu...

Zaten ABD Harp Akademisi metinlerine göre doğal afetlerin üç süreci var:

Acil tepki, toparlanma ve yeniden imar...

ABD vizyonuna göre, organizasyon gücü yüksek ABD ordusuna en çok ‘‘acil tepki’’ aşamasında ihtiyaç duyuluyor. Toparlanma ve yeniden imar sürecinde ordunun rolü azalarak gereksiz hale geliyor.

ABD ordusunda acil yardımlar için özel ekiplerin oluşturulması da gündemde. Afetin üstünden 12-18 saat geçmeden olay mahalline ulaşıp kurtarma ve yardım operasyonu başlatacak bu ekipler sivil ve askeri eğitim alacak, sefer görev emri taşıyacak. (Sivil yaşamda da göreve çağrılacak.)

* * *

AÇIK ÖZÜR:

Herkese bilgi satmaya çalışanların cehalet tuzağına düşmemesi lazımdır. Oysa daha dün bu köşede çıkan yazıda, müteahhidin Erdemir üretimi inşaat demiri kullandığı gibi inanılmaz bir hata vardı...

Yıllarca ekonomi muhabirliği yapıp Erdemir'in ne ürettiğini bilmemenin utancı belki de uzun zamandır hak ettiğimiz bir ders oldu.

O yüzden sadece Erdemir'den değil hepinizden özür dilerim. Yeniden güveninizi kazanmaya çalışacağım.