Ekonomiye güzel demem adil paylaşım olmayınca

Enis BERBEROĞLU

Anladığım kadarıyla hükümet, bir kısım medya ve bazı bankacılara göre ekonomi fevkalade iyi gidiyor. Sorun işçi, memur ve emekli gibi dar gelirlilerin bu inanılmaz performansa inanmamasından kaynaklanıyor.

Sokakta vatandaşı çevirip ‘‘Ekonomi iyi gidiyor, duydunuz mu?’’ diye efelenildiğinde bu müjdeden habersiz olanların, hatta küfürle kovalayanların bile çıktığı rivayet olunuyor.

O yüzden hemen her gün iktisat köşelerinde psikolojik yorumlar okuyoruz. Kıymetli kalemler, halkı ekonominin iyi gittiğine ikna amacıyla Hitler'in propaganda dehası Göbels'i kıskandıracak yöntemler öneriyor. Ama halkta gazete alacak niyet ve para kalmadığı için pek işe yaramıyor.

* * *

Şaka bir yana halk neden inansın ki?

Ekonomide iyimserlik tamtamları ilk kez çalmıyor ki...

Geçen seferlerde ‘‘iyiye giden’’ ekonominin nimetleri ne ölçüde paylaşıldı ki, halk bayram etsin? ‘‘Enflasyon düşüyor’’ diye müjde edenler, ete zam yapan kasaba söz geçirebiliyor mu? Türkiye'nin dış ticaret hacminin kabarması, tencereyi doldurdu mu? Özelleştirme gelirleri hanedan ve parti kasasına akarken, hizmetlerde görülür bir düzelme yaşandı mı?

* * *

Hararetle tartışılan rakamların ülke değil, ancak bir avuç ailenin ekonomisini yansıttığını gösteren bir haber geçti Ulusal Basın Ajansı...

Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu anketine göre Türkiye'de her yüz kişiden sadece 15'inin tasarruf edebildiği ortaya çıkıyor.

Tasarruf, ekonomi dilinde tüketimin ertelenmesi anlamına gelir. Yani geleceğin satın alınmasıdır, güven işaretidir.

Demek ki Türkiye'de her 100 kişiden 85'i kirasını ödeyip, çocuğunu okula yollayarak mutfakta tencere kaynatabiliyorsa ne mutlu ona... Tasarruf ve gelecek neyine.

* * *

Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu'na ‘‘Tasarruf edebiliyorum’’ diyen mutlu azınlığın tercihi de ilginç: Döviz seçenlerin sayısı faizi üçe katlıyor. Geleceğe yatırım anlamına gelen gayrimenkul tercihi, faizin bile altında kalıyor. Altını hatırlayan çıkmıyor.

Bu anket sonuçları Bankalar Birliği'nin yeni raporundaki verilerle doğrulanıyor. ‘‘Bankalarımız 1997’’ başlıklı rapora göre Türkiye'de 52 milyon adet banka hesabı var. Bir kişinin birden fazla hesabı bulunduğu için bu rakam çok yüksek çıkıyor.

Oysa 7.6 milyon vadeli tasarruf hesabı içinde 500 milyon liradan fazla para yatanların sayısı sadece 1.4 milyon...

7.6 milyon vadeli tasarruf hesabında toplam 2.9 katrilyon yatıyor. 500 milyonun üstündeki hesaplarda 2.3 katrilyon var.

Yani çok para, az sayıda elde bulunuyor. O yüzden bu ekonomi iyi gitmiş, kötü gitmiş kime ne... Ekonomiye kimse güzel demez, adil paylaşım olmayınca.

---