Yüksek faiz beklentisi iştah kabartıyor

Reel sektörün Merkez Bankası üzerindeki “şok faiz indirimi” baskısı sonuç vermezken, piyasaların gecelik faizin bir yıl sonraki düzeyine ilişkin beklentisi yüzde 14.38, piyasaların Hazine bonolarından aynı dönemde elde edilecek nominal faize ilişkin beklentisi de yüzde 14.69 düzeyinde bulunuyor. Gelecek bir yıllık dönem için beklenen yüzde 5.89’luk enflasyondan arındırıldığında Hazine bonosundan beklenen yıllık “reel faiz”in yüzde 8.38 olduğu dikkati çekiyor. Bu da “dünyanın en yüksek faizini veren ülke” olan Türkiye’nin, gelecek bir yıllık dönemde de bu konumunun değişmeyeceği beklentisini gösteriyor.

Merkez Bankası’nın son dönemde gittiği küçük çaplı faiz indirimleri ve piyasaların ileriye dönük nominal faiz beklentilerindeki küçük çaplı düşüşlere rağmen, ileriye yönelik beklenen yüksek reel faiz düzeyi, Türkiye’nin uluslar arası portföy yatırımcıları ve spekülatif kar peşindeki fonlar açısından cazibesini koruduğunu işaret ediyor.

YÜKSEK FAİZ BEKLENTİSİ KIRILAMIYOR

Temel makro ekonomik ve finansal göstergelere ilişkin bekleyişleri ölçmek için mali ve reel sektördeki karar alıcı ve uzmanlarla gerçekleştirilen Merkez Bankası Beklenti Anketi’ne dayanarak yapılan hesaplamaya göre piyasaların ileriye dönük reel faiz beklentisi, yüzde 8.38’e çıktığı Kasım ayında önceki aya göre yükseldi. Ekim ayı sonlarında yapılan anketle belirlenen faiz ve enflasyon beklentilerine göre hesaplanan reel faiz beklentisi yüzde 8.26 olmuştu.

Geçen yıl Kasım ayında yapılan birinci anketle ölçülen bekleyişlere göre izleyen bir yıllık dönemde beklenen reel faiz yüzde 9.21 olmuştu. İkinci ankette de yüzde 9.22 olan söz konusu oran, Aralık ayında yüzde 9.49’a yükseldi. Yıllık reel faiz beklentisi bu yıl Ocak ayındaki yüzde 9.59’luk düzeyinden, ilk altı ayda çok az gerileyerek Haziran’da yüzde 8.95’e geriledi. İleriye yönelik reel faiz beklentisi izleyen dönemde de kırılamadı, oran bu oranlara yakın düzeylerde seyretti.

Özellikle ABD kaynaklı olarak küresel ekonomide ortaya çıkan tehditlerin artması ve finans göstergelerindeki kötüleşmenin etkisiyle Türkiye’de beklenen reel faiz düzeyi de yeniden yükselerek Ağustos ayı ikinci anketinde yüzde 9.08’e çıktı. Gelecek bir yılın reel faiz beklentisi, Eylül ayı birinci anketinde de yüzde 9 çıktı. Merkez Bankası’nın enflasyonun görünümünde orta dönemde “iyileşme” beklentisi ve yılın ikinci çeyreğinde büyümenin yavaşlaması üzerine aldığı 0.25 puanlık faiz indirimi ve ABD Merkez Bankası’nın 0.50 puanlık faiz indirimlerinin reel faiz beklentisi üzerindeki etkisi sınırlı kaldı. Reel faiz oranı Eylül ayı ikinci anketine göre biraz gerileyerek yüzde 8.76’ya, Ekim ayı birinci anketinde yüzde 8.61’e, Merkez Bankası’nın 0.50 puanlık yeni faiz indiriminin ardından ikinci ankette de yüzde 8.26’ya inebildi. Ancak beklenti Kasım ayında yeniden yükselişe geçti.