Vatandaşın enflasyonu yükseliyor: Yüzde 64.3

DİE'nin hesaplarına göre, haziran ayında toptan eşya fiyatları yüzde 1.8, tüketici fiyatları yüzde 3.3 arttı. Böylece yıllık fiyat artışı toptan eşyada yüzde 50.3, tüketicide de yüzde 64.3 oldu. Haziran ayı itibariyle 6 aylık fiyat artışları da toptan eşyada yüzde 23.2, tüketici de yüzde 25.4 olarak gerçekleşti.

DEVLET İstatistik Enstitüsü (DİE), Haziran ayında tüketici fiyatlarının yüzde 3.3, toptan eşya fiyatlarının yüzde 1.8 arttığını açıkladı. Geçen yıl haziran ayında enflasyon tüketici fiyatlarıyla aylık yüzde 2.4, toptan fiyatlarla yüzde 1.6 olarak gerçekleşmişti. 1998 yılı Haziran ayı ile karşılaştırıldığında, 1999 yılının aynı ayında, toptan eşya fiyatlarında 0.2 puan, tüketici fiyatlarında ise 0.9 puan artış görülüyor.

Haziran ayı itibariyle son bir yıllık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 50.3, tüketici fiyatlarında yüzde 64.3 olarak belirlendi. Haziran ayı itibariyle yıllık enflasyon, geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında da toptan eşyada 26.4 puan, tüketici fiyatlarında ise 26.3 puan altında gerçekleşti. 1998 yılı Haziran ayı itibariyle yıllık enflasyon toptan eşya fiyatlarında yüzde 76.7, tüketici fiyatlarında ise yüzde 90.6 olmuştu.

KAMU ZAMLARI KÖRÜKLEDİ

Haziran ayı itibariyle 6 aylık enflasyon rakamı ise toptan eşyada yüzde 23.2, tüketici de yüzde 25.4 olarak gerçekleşti. Geçen yıl, bu rakamlar sırasıyla yüzde 26.4 ve yüzde 29.6 olmuştu. Böylece 6 aylık enflasyon rakamları bu yıl, geçen yılın aynı dönemine göre toptan eşyada 3.2 puan, tüketicide 4.2 puan daha düşük çıktı.

DİE verilerine göre, 1999 yılı Haziran ayında, fiyat artışlarında kamu zamları etkili oldu. Haziranda toptan eşya fiyatlarındaki ortalama artış yüzde 1.8 olurken, bu artışın 1.4 puanı devlet, 0.4 puanı da özel sektörden kaynaklandı. Haziran ayı enflasyon rakamı devlette yüzde 6.3, özel sektörde yüzde 0.5 oldu.

Haziran'da fiyatların en fazla arttığı sektörlerin başında, imalat sanayi sektörü ile elektrik, gaz ve su geldi. Toptan eşya fiyatları endeksine göre, Haziran ayında sektörel bazda fiyatlar, elektrik, gaz ve su sektörü ile imalat sanayi sektöründe yüzde 4.4, madencilik ve taşocakçılığında yüzde 4.1 artarken, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe ise yüzde 4.4 oranında geriledi.

1999 Haziran ayında, fiyatı en fazla artan alt sektör ise yüzde 9.5 ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünlerinde oldu. Bunu yüzde 9 ile mamul deri imalatı ve hizmetleri, yüzde 6.7 ile mobilya imalatı izledi.

Haziran itibariyle son bir yıllık dönemde, sektörel bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 63.6 ile elektrik, gaz ve su sektöründe gerçekleşti. Yıllık enflasyon, tarım sektöründe yüzde 43.1, imalat sanayinde yüzde 52.5, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 58.7 oldu. Alt sektörler bazında, yıllık en yüksek fiyat artışları yüzde 87.8 ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri, yüzde 81.5 hampetrol ve doğalgaz çıkarımı, yüzde 71.7 ile giyim eşyası imalatında görüldü.

ULAŞTIRMA HARCAMALARI

Tüketici fiyatları endeksine göre, Haziran ayında en yüksek fiyat artışı, yüzde 8.3 ile ulaştırma harcamalarında gerçekleşti. Geçen ay, bir önceki aya göre, konut yüzde 6.3, ev eşyası yüzde 4.6, sağlık yüzde 1.4, eğlence ve kültür yüzde 2.8, lokanta, pastane, otel yüzde 1.8, eğitim yüzde 0.1, giyim ayakkabı yüzde 3.6 oranında artış gösterdi.

Yıllık bazda ise ana harcama grupları itibariyle en yüksek artış yüzde 94.4 ile eğitim harcamalarında görüldü. Gıda, içki ve tütünde fiyatlar yüzde 48.3, giyim ve ayakkabı yüzde 52.3, konut yüzde 86.4, ev eşyası yüzde 58.7, sağlık yüzde 80.2, ulaştırma yüzde 65.2, eğlence ve kültür yüzde 59.9, lokanta, pastane ve otel yüzde 71.8, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 53.1 oranında arttı.

İTO'NUN ENFLASYONU

İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) hesaplamalarına göre, 1999 yılı Haziran ayında perakende fiyatlar yüzde 3.2 oranında arttı. 1998 sonuna göre ilk altı aylık artış oranı yüzde 20.8, 1999 Haziran ayı bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yıllık artış oranı yüzde 58.3 oldu.

En pahalı il Kayseri

GEÇEN ay tüketici fiyatlarındaki ortalama artış yüzde 3.3 olurken, iller bazında en düşük artış aylık bazda yüzde 1.3, yıllık bazda ise yüzde 59.1 ile İçel'de kaydedildi. Haziranda tüketici fiyatlarının en fazla arttığı il ise aylık yüzde 4.9, yıllık yüzde 72.2 ile Kayseri oldu. Bölgeler itibariyle, Haziran ayında, aylık bazda en düşük fiyatartışı yüzde 1.5 ile Akdeniz Bölgesi'nde görüldü. Haziran'da tüketici fiyatlarındaki artış, Ege Bölgesi'nde yüzde 3.1, İç Anadolu Bölgesi'nde yüzde 3, Karadeniz Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 2.6, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 2.7, Marmara Bölgesi'nde yüzde 3.9 olarak gerçekleşti. Geçen ay yıllık enflasyon, Marmara'da 63.6, Ege'de yüzde 64.2, Akdeniz'de yüzde 64, İç Anadolu'da yüzde 66.6, Doğu Anadolu'da yüzde 66.5, Karadeniz'de yüzde 62.1, Güneydoğu Anadolu'da yüzde 63.2 olarak belirlendi.