Tüketim beş kat artacak

Türkiye'de bugün 10 milyar metreküp olan doğalgaz tüketiminin 10 yıl sonra 50 milyar metreküpe ulaşılacağı tahmin ediliyor. Bu nedenle Türkiye'nin gelecek 10-20 yıl içinde ihtiyacı karşılayabilecek yeni doğalgaz hatlarının kurulması büyük önem taşıyor.

Türkiye gaz alımlarını sadece Rusya'dan yapmıyor. Rusya Gaz şirketi Soyuzgaz Export ile yapılan 25 yıllık anlaşmanın dışında Türkmenistan ile 1994'de anlaşma imzalandı. Bu anlaşmaya göre doğalgaz alımı 2000'de 3 milyar metreküplük bir miktarla başlayacak. 2010'da ise 16 milyarküpe ulaşacak. Diğer bir anlaşma İran ile 1995 yılı mayıs ayında imzalandı. Bu anlaşmaya göre 1999'da başlayan 3 milyar metreküplük doğalgaz ithalatı 2004'te 10 milyar metreküpe ulaşacak. Bunlara ilave olarak Umman, Katar ve Mısır ile hükümetler arası anlaşmalar yapıldı. Umman ve Mısır'dan ilk sevkiyat 2001'de başlayacak ve ortalama yıllık 6 milyar metreküplük alım gerçekleştirilecek. Katar ile yapılan anlaşma ile yıllık ortalama doğalgaz alımının 1 milyar metreküp olması planlanıyor. Doğalgazda 2000'de devreye girecek yeni hatlar ise şunlar; Samsun-Ankara doğalgaz iletim hattı ve İran'dan Türkiye'ye gelecek doğalgaz projesi. Samsun-Ankara hattı Samsun, Çorum, Kırıkkale ve Yılca'dan geçiyor. İran'dan gelecek hat ise Doğubeyazıt, Erzurum, Sivas, Kayseri, Konya, Seydişehir ve Ankara'dan geçecek. Gerçekleştirilmesi planlanan diğer proje ise Ege Bölgesi doğalgaz boru hattı. Başlangıçta daha çok yerel olarak kullanılan doğalgaz, 1970'lerden sonra petrol fiyatlarındaki aşırı artış nedeniyle enerji sektöründeki yerini genişletti. Uluslararası kullanımı sürekli artış gösterdi. Üretici ve tüketici konumunda birçok ülkenin ortaya çıkmasına neden oldu. Bugün dünyanın çeşitli bölgelerinde üretici ülkeler var. Batı Avrupa'da kullanılan doğalgazın yüzde 70'i Avrupa'da üretiliyor. Geri kalanın yüzde 90'ını dağılan SSCB ülkeleri ve yüzde 10'unu Cezayir karşılıyor. Doğalgaz 1989'da dünya toplam enerji tüketiminin yüzde 21'ini karşılar durumdayken bugün dünya enerji tüketiminin yüzde 77'sini fosil yakıtlar karşılıyor. Fosil yakıtların da yaklaşık yüzde 26'sı doğalgaza ait. Fosil yakıtların tespit edilen rezerv açısından gelecekteki kullanım ömrüne bakıldığında da petrolün 45 yıl sonra tükeneceği görülüyor. En uzun ekonomik ömre sahip fosil yakıt olarak görülen kömür ise çevreye olumsuz etkisinin fazla olması sebebiyle belli alanlarda kullanılıyor. Dolayısıyla çevreye olumsuz etkisi minimum olan doğalgazın kullanımı artacak.