Telekom, ‘güzellik yarışması’yla satılacak

Türk Telekom'un stratejik ortağı ‘‘güzellik yarışması’’yla belirlenecek. Stratejik ortak 14 Mayıs 2001'e kadar, en yüksek iki teklifi verenler arasında yapılacak açık artırmadan sonra belli olacak. En yüksek teklifi veren iki talip arasında yapılan açık artırmaya Avrupa'da ‘‘güzellik yarışması yöntemi’’ deniyor.

Türk Telekom'un yüzde 33.5 oranındaki kamu payının blok satış yoluyla ‘stratejik yatırımcıya’ satışına ilişkin ihale süreci başladı. Avrupa'da ‘‘güzellik yarışması’’ olarak da anılan yöntem gereğince, 14 Mayıs 2001'e kadar tekliflerin alınmasının ardından ilk aşamada yatırımcılar tarafından hazırlanan iş planları, sonra teklifler değerlendirilecek. Son aşamada da en yüksek iki teklif sahibi açık artırmaya davet edilerek ihale sonuçlandırılacak.

Daha önce 13 Haziran'da ihaleye çıkılan, ancak teklif gelmeyen Telekom hissselerinin satışına ilişkin ihale duyurusu Resmi Gazete'de yayımlanırken, hisselere talip olacak ‘stratejik ortak adayları’ için 14 Mayıs 2001'e kadar teklif verme süresi tanındı. Türk Telekom'un başarısızlıkla sonuçlanan yüzde 20 hissesinin blok satışına yönelik olarak açılan ilk ihalede izlenen ‘‘interaktif’’ süreç, yüzde 33.5 hissenin stratejik ortağa blok satışı amacıyla açılacak ikinci ihalede de yinelenecek.

BAĞIMSIZ KOMİSYON

İhaleyi ‘Bağımsız İhale Komisyonu’, 4046 sayılı Özelleştirme Yasası'na göre kapalı teklif usulüne göre yürütecek. Duyuruya göre, ödenmiş sermayesi 350 trilyon lira olan Türk Telekomünikasyon A.Ş'nin, mevcut çıkarılmış sermayesinin yüzde 33.5'lik kısmı, ‘‘blok satış’’ yöntemiyle stratejik bir yatırımcıya satılacak.

Devlet Bakanı Yüksel Yalova, Özelleştirme İdaresi Başkanı Uğur Bayar ile birlikte basın toplantısı düzenleyerek Telekom ihalesi konusunda bilgi vererek soruları yanıtladı. Toplantıda, bu ihaleye çok tepkili olan Ulaştırma Bakanlığı ile Türk Telekom yetkililerinden kimse yer almadı.

Ödenmiş sermayesi 350 trilyon lira olan Türk Telekom'un ihalesinde 15 Mayıs'tan itibaren ilk aşamada yatırımcılarca hazırlanacak iş planları incelenecek. Finansal teklifler, ikinci aşamada değerlendirilecek. Son aşamada ise en yüksek iki teklif sahibi açık arttırmaya davet edilecek. Türk Telekom'a ilişkin doküman ve ihale şartnamesini almak için gerekli olan itimat taahhütnamesi, 18 Aralık'tan itibaren 15 bin dolar karşılığında, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'ndan (ÖİB) alınabilecek. Tanıtım dökümanları ve ihaleye ilişkin tüm detaylar, 10 Ocak 2001 tarinden itibaren ÖİB'den alınabilecek.

İHALE NASIL YÜRÜYECEK

İhale ile ilgilenen yatırımcılara, bir itimat taahhütnamesi çerçevesinde ve bedeli mukabilinde tanıtım dökümanı ihale şartnamesi verilecek.

İhale koşulları ile ilgili komisyonla birlikte teknik toplantılar yapılacak.

14 Mayıs 2001 tarihinde tekliflerin alınmasını takiben ilk aşamada yatırımcılar tarafından hazırlanan iş planları incelenecek.

Daha sonra verilen finansal teklifler değerlendirilecek, son aşamada ise en yüksek ilk iki teklif sahibi açık artırmaya davet edilerek, ihale teknik olarak sonuçlandırılacak.

Bu işlemlerden sonra, Rekabet Kurumu'nun izni, daha sonra da Bakanlar Kurulu'nun onay kararı alınacak.

Bakanlar Kurulu kararnamesi, Cumhurbaşkanı'nın onayına gönderilecek. İhale, Cumhurbaşkanı'nın imzasıyla sonuçlanmış olacak.

Stratejik ortak kim hakları neler olacak?

Resmi Gazete'deki duyuruda, stratejik ortakla ilgili şöyle deniyor: ‘‘Altyapı sahibi uluslararası temel telekomünikasyon İşletmecisi veya altyapı sahibi uluslararası temel telekomünikasyon işletmecisinin ağırlıkta olduğu işletmecilerden oluşan stratejik bir ortaklık ya da altyapı sahibi uluslararası temel telekomüniksayon işletmecisinin veya ağırlıkta olduğu yerli/yabancı sermayedarları da içine alan bir ortaklık olacak.’’

Stratejik-azınlık yatırımcının göstereceği aday Genel Müdür olabilecek.

Yönetim Kurulu'na bağlı olarak çalışacak ve şirketi yönetecek bir Stratejik Hizmetler Komitesi (icra komitesi) kurulacak.

Bu komitenin çoğunluğu, stratejik yatırımcı temsilcisine verilecek. Şirketler hukukuna ilişkin anlaşmalarda belirlenecek startejik konulara ilişkin Yönetim Kurulu kararlarında, stratejik yatırımcıya onay hakkı verilecek.

Hat başına geliri 193 dolar

Yüzde 33.5'i blok satış yöntemiyle özelleştirilecek olan Türk Telekom'un ödenmiş sermayesi 350 trilyon lira.

Kapasitesi Türk Telekom'un 2 katı olan İspanyol Telekom'un satışları Türk Telekom'un 7 katı, hat kapasitesi Telekom'un 1.5 katı olan İtalyan Telekom'un satışları ise Telekom'un 9 katı olarak hesaplanıyor.

Avrupalı telekom şirketlerinin ortalaması alındığında 900 dolar civarında olan hat başına gelirler Türk Telekom için 193 dolar olarak hesaplanıyor. Bu durumda gelişmiş Avrupa ülkeleri bir aboneden Telekom'dan oranla 4.5 kat daha fazla gelir elde ediyor.

Öksüz ile yaşanan tartışma çok doğal

DEVLET Bakanı Yüksel Yalova'nın basın toplantısının soru-cevap bölümünde, ‘‘THY toplantısında olduğu gibi Bakan Enis Öksüz veya bir Telekom yetkilisi yanınızda neden yok. Gerginlik sürüyor mu?’’ sorusuna şu şu yanıtı verdi:

‘‘Türkiye açısından hayati önem taşıyan bir konuda tartışmamız kadar doğal bir şey olamaz. Gerginlik diye bir şey sözkonusu değil. Bu sonuçta bir iş bölümüdür.’’

Öksüz'ün ‘‘Yanlış hesap Bağdat'tan döner’’ dediğinin hatırlatılması üzerine de, Yalova, ‘‘Bakanımız doğru söylemiş, ama hesap yanlış olursa’’ karşılığını verdi.

Temelini Sultan Abdülmecid attı

23 Ekim 1840 tarihinde Postahane-i Amirane adıyla Sultan Abdülmecid tarafından temeli atılan Türk Telekom, 1847 yılında ilk telgraf alma-çekme işlemini hizmete geçirdikten sonra 1909 yılında ilk manuel telefon santralini kurdu. 1924’te telefon tesis etme ve işletme görevi PTT’ye verildi.

1926 yılında Türkiye'nin ilk otomatik telefon santralini hizmete sokan Telekom, 1976 yılında ilk denizaltı kablosuyla çok kanallı yurtdışı haberleşme imkanını sağladı.

1982 yılında şehirlerarası ve milletlerarasına açık anköserleri kuran Telekom, 1984'te Türkiye'nin ilk sayısal telefon santralini oluşturdu.

Fiber optik kabloyu 1985 yılında döşemeye başlayan ve 1986 yılında mobil telefon ve çağrı cihazlarını devreye sokan Telekom, Kablolu TV’ye 1988 de girdi.

Günümüzün en popüler iletişim aracı olan GSM teknolojisini ise Türk halkıyla 1994 yılında buluşturan Telekom 1994'te Türkiye'nin ilk uydusu TÜRKSAT'I uzaya fırlattı.

24 Nisan 1995 yılına gelindiğinde ise PTT'deki telekomünikasyon ve posta hizmetlerinin birbirinden ayrılmasıyla Türk Telekomünikasyon A.Ş. kuruldu.

Yeni yapılanmayla birlikte 1996 yılında Türkiye'nin ikinci uydusu TÜRKSAT 1C uzaya fırlatıldı.