Taşeron işçinin ücreti asıl patrondan sorulacak
Güncelleme Tarihi:
Evinde düğme diken, ilik açan veya internet ve telefon üzerinden iş yapan çalışanlar da artık yasal çalışma düzenine kavuşacak. Patronların, borçları yüzünden yapılacak haciz ve icra takibinde işçilerin ücret alacaklarının tamamı güvence kapsamına alınacak. Asıl patron, bir işyerinde ‘taşeron işçi’ olarak çalışanların maaşlarının ödenip ödenmediğini her ay kontrol edecek.
Çalışma Bakanlığı’nın hazırladığı 4857 Sayılı Yasada ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Öngören Yasa Taslağında ‘kiralık işçiliğin’ yanı sıra alt işverenlik ile uzaktan çalışmaya ilişkin hükümler de yer alıyor.
EVDE DİKİŞ DİKEN, TELEFONLA PAZARLAMA YAPAN SÖZLEŞME İMZALAYACAK
Mevcut yasada sadece ‘çağrı üzerine çalışma’ bulunurken, yeni düzenlemede bu başlık ‘çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma’ başlığıyla yer alıyor. Uzaktan çalışma,’ işverenin belirlediği mal veya hizmeti üretmek amacıyla, işçinin işyeri ve işverenin denetimi dışında, iş edimini yerine getirdiği yazılı sözleşmeye dayalı iş ilişkisi’ olarak tanımlanıyor.
Düzenlemenin yasalaşması halinde işverenler artık evinde düğme diken kadınlarla da telefon üzerinden pazarlama yapan, tüketici sorunlarını dinleyen ya da sokakta broşür dağıtan çalışanlarla ‘yazılı sözleşme’ yapmak zorunda kalacak.
Bu sözleşmede işin tanımı, yapılma şekli, süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar yer alacak. Ayrıca İşveren tarafından sağlanan araç ve malzemeler, bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçisiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartları bulunacak.
İZİN HAKKI, KIDEM TAZMİNATI
Taslak, uzaktan çalışanların yıllık ücretli izin, bildirim sürelerinin belirlenmesi ve kıdem tazminatına hak kazanmada esas süre, hafta tatili ve ücretine hak kazanma ve benzeri konulara ilişkin hususları Çalışma Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliğe bırakıyor. Ancak hukukçular, ‘patronlara ilişkin konular yasayla düzenleniyor, çalışan hakları yönetmeliğe bırakılıyor. Bu kadar önemli konular yönetmeliğe bırakılamaz’ sözleriyle bu hükmü eleştiriyor.
‘TAŞERON İŞCİNİN ÜCRETİ’
Kamuoyunda ‘taşeronluk’ olarak bilinen alt işveren konusu taslak ile yeniden düzenleniyor. Hangi işlerin alt işverene verilebileceği konusu yeniden ele alınıyor. Ayrıca mevcut yasanın 36. Maddesi değiştirilerek, asıl işverene, taşeron çalışan işçinin maaşını her ay alıp alamadığını kontrol etme zorunluluğu getiriyor.
Ödenmeyen ücretler varsa, bunların alt işverenin hak edişlerinden keserek işçinin hesabına yatırmakla yükümlü kılıyor.
Taşeron işçilerin ücret alacağının öncelikli hale getirildiği düzenlemede; patronların üçüncü kişiye olan borçlarından dolayı işyerinde yapılacak haciz ve icra takibinde, çalışanların ücret alacaklarını karşılayacak kısmın ayrılması da hükme bağlanıyor.
SENDİKALAR NE DİYOR?
Hürriyet’in gündeme getirdiği hem kiralık işçilik hem de alt işverenlik ve uzaktan çalışma düzenlemelerine işçi sendikaları ne diyor?
Türk-İş, ‘yeni kölelik düzeni’ olarak adlandırdığı kiralık işçilik düzenlemesini ‘kabul edilemez’ buluyor. Kıdem tazminatı, uzaktan çalışma, alt işverenlik ve kiralık işçilik gibi düzenlemelerin özünde ‘çalışan haklarının gaspı’ anlamına geldiğini savunuyor. Türk-İş Başkanı Mustafa Kumlu, “Bizim şu anda öncelikli gündemimiz Toplu İş İlişkileri Kanunu, dolayısıyla 500 bin işçiyi ilgilendiren toplu sözleşmeler” diyerek bu konu dışında konuşmak istemediğini söylüyor.
Hak-İş Başkanı Mahmut Arslan, konfederasyon olarak hiçbir konunun kendileri için ‘tabu’ olmadığını belirtiyor. Her türlü konuyu sosyal diyalog mekanizması içinde görüşmeye hazır olduklarını ancak şu anda öncelikle ele alınması gerekenin Toplu İş İlişkileri Kanunu olduğunu vurguluyor.
DİSK Başkanı Erol Ekici ise hükümetin, işveren istediği için esnek çalışma modellerini çıkarmak istediğini vurguluyor. “Toplu İş İlişkileri Kanununu çıkarmadılar. Çünkü bizim önümüze bununla birlikte esnek çalışma paketini koyacaklar. Kıdem tazminatı, kiralık işçilik, uzaktan çalışma. Ama biz DİSK olarak bunların hiçbirine ‘evet’ demeyeceğiz” dedi.