Taner'in zorunlu tasarruf formülü yasa gerektiriyor

Devlet Bakanı Güneş Taner'in zorunlu tasarrufla ilgili olarak ‘‘Birikmişleri altı ayda, altı eşit taksitte öderim, ancak faizini vermem’’ şeklindeki sözleri tepkiyle karşılandı. Ekonomi çevreleri, zorunlu tasarrufun, yasa değişikliği gerektiren bir konu olduğuna dikkat çekerek TBMM'den böyle bir yasanın geçmesinin zor olduğunu belirtiyorlar. Türk-iş'e bağlı Petrol-İş sendikası dün yaptığı yazılı açıklamada, ‘‘Sayın Taner, kimin parasını kime ödemiyorsunuz?’’ denildi. Kamuoyunda kısaca "zorunlu tasarruf" olarak adlandırılan yasa, Resmi Gazete'nin l8 Mart l988 tarihli sayısında "Çalışanların Tasarrufa Teşvik Edilmesi ve Bu Tasarrufların Değerlendirilmesine Dair Kanun" adıyla yayımlandı. Yasanın ödemeleri düzenleyen 6'ncı maddesine göre, emeklilik ya da ölüm halinde biriken tasarruf kesintileri ile devlet ve işveren katkıları ilgililere veya yasal mirasçılarına nemasıyla birlikte ödeniyor. En az altı yıl tasarrufta bulunanlar, istedikleri takdirde yalnızca biriken tasarruf kesintilerini alabiliyor. Bu durumdakilere devlet ya da işveren katkısı olarak adlarına yatan para ödenmiyor. En az l5 yıl tasarrufta bulunanlara istedikleri takdirde biriken tasarruf kesintileri, devlet ve işveren katkısı ve bunların nemasının beşte üçü ödeniyor. Nema alma hakkı elde etmek için ise en az iki yıl tasarrufta bulunmak gerekiyor ve yasa uyarınca her yıl nemanın üçte biri ödeniyor.

YASANIN AMACI

Son dönemde dikkatlerin tasfiye ve tasfiye halinde anapara ve nemanın nasıl ödeneceği konusunda yoğunlaştığı zorunlu tasarruf yasasının amacı, "çalışanların aylık ve ücretlerinden tasarruf kesintisi yapılmasını, tasarruflara devlet veya ilgili işverenlerin katkıda bulunmasını, bağımsız çalışanların gelirlerinin bir kısmının tasarrufa ayrılmasını temin etmek ve bu tasarrufların en iyi şekilde nemalandırılmasını sağlamak suretiyle çalışanların tasarruf yapmalarını teşvik etmektir" şeklinde dile getirilmişti. Ancak, yasa bir zorunluluk öngördüğü için çalışanların tasarruf yapmalarını teşvik etmek gibi bir işlev göremedi. Ayrıca, tasarrufların "en iyi şekilde nemalandırılması" ilkesine uyulmadı ve toplanan paralar düşük getirili kamu kağıtlarına yatırılarak nemalandırıldı.