Tahir Perek: Vergi yönetiminde idari reform şart
Güncelleme Tarihi:
VERGİCİLİKTE reform denilince akla üç türlü reform gelir.
Birincisi, vergi kanunlarında önemli değişiklikler yapmak, yeni vergiler, yeni usuller koymak, yani vergilendirmede reform.
İkincisi, vergi gelirlerini isabetli yerlere sarf etmek için ‘‘harcama’’ usul ve esaslarında köklü değişiklikler ve yenilikler getirmek, yani harcamada reform
Üçüncüsü ise, vergi yönetiminde önemli reorganizasyonlar yapmak, yani idari reform.
Şimdiye kadar hep vergilendirmede reforma gidilmeye çalışılmış ve uzun yıllar boyunca ancak bir arpa boyu yol katedilebilmiştir.
Harcamada reformun ise ucu siyasetçilere dayandığı için, bunu yapmaya hiçbir iktidar yanaşmamaktadır.
Bize göre, vergi yönetiminde idari reform yapmanın, reformların en önemlisi olduğu ve güçlü bir Maliye Bakanı'nın bu işi rahatlıkla becerebileceği halde bugüne kadar hálá gerçekleştirilememiş olması büyük bir talihsizliktir.
Eski Maliye Bakanı Sayın Zekeriye Temizel, engin tecrübesini ve sonsuz enerjisini sonu yine hüsranla biten vergilendirmede reform yerine idari reformda kullansaydı, inanıyoruz ki çok daha başarılı olur ve gerçekten çok faydalı bir hizmet yapmış bulunurdu.
SIRA İDARİ REFORMDA
Bugün gelinen noktada, vergicilikte başarılı olabilmek için reform boyutlarında tedbirler alınması ve köklü değişiklikler yapılması gereği açıktır. Bunun için de işe idari reformla başlamak en doğru yoldur. Çünkü:
İyi organize edilmiş bir teşkilat, modern bir teknik donanım ve iyi yetiştirilmiş ve tatmin edilmiş bir personel kadrosu olmadığı sürece, vergi almada başarılı olmak hayaldir. Hele kayıt dışı ekonomi ile baş etmek mümkün değildir.
Bizde vergi yönetimi, birçok çelişkili durumlara rağmen, muhafazakár bir tutum içinde 50 yıldır aynı zihniyetle yürütülmeye çalışılmaktadır. Bu arada çok değerli elemanlar ilk fırsatta teşkilatı terk etmekte ve yine çok değerli idarecilerden de yeterince istifade edilememektedir.
GENEL MÜDÜRLÜKTE
Türkiye bütçesinin gelir tarafını gerçekleştirmek görevi bir genel müdürlüğe verilmiştir. Ve bu genel müdürlüğe her bakanlıkta mevcut yüzlerce genel müdürlükten biri gibi bakılmakta ve ona göre imkán, yetki ve sorumluluk verilmektedir.
Bu konunun bir iki satırla açıklanabilmesi mümkün değildir. Yıllardır bu konudaki çalışmalar ve öneriler ciddiye alınmamıştır.
Sorumluluk duygusu taşıyan kuruluşların konuya el atmaları ve ısrarla takip etmelerinde fayda vardır.
Çünkü artık, bu elbisenin bu bedene dar geldiği açıktır.
Elbette bir gün, bir yürekli Maliye Bakanı bu davaya sahip çıkacaktır.
Bu bakan neden daha uzun bir süre devam edeceğini umduğumuz bu hükümetin tecrübeli Maliye Bakanı Sayın Sümer Oral olmasın.