Son 3 aya 16 milyar dolarlık ödeme sıkıştı bankalar strese girdi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 28, 2008 00:00
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, bankaların son 3 ayda 16 milyar dolar ödeme yükümlülüğü altında olduğuna dikkat çekerek, "Gelecek yıl yapacağımız tüm ödeme 22 milyar dolar. Bu 3 aya sıkışması nedeniyle sistemde bir stres oluştu" dedi.
TÜRKİYE Ekonomi Kurumu’nun, Ankara Üniversitesi’nde düzenlediği çalıştayda, "Küresel Bunalım ve Türkiye Ekonomisi" tartışılırken, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, Türkiye’de yaşanan ’strese’ açıklık kazandırdı. Bankaların sendikasyon geri ödemelerinde takvimin sıkıştığına dikkat çeken Bilgin, "Gelecek yıl çok daha rahat olacağız göreceksiniz" dedi.
Eski günlere dönüş
2001 krizinde devlet kesiminin problemli olduğunu, bu dönemde ise devlette sorun görünmediğini bankacılık ve reel sektörde sıkıntı gözlendiğini dile getiren Bilgin, "Hiçbir devlet kurumu, ’devlette sorun yok, reel sektör veya bankacılık kendi sorununu kendi halletsin, bırakalım kendi kendi yoluna devam etsin’ anlayışında olmamalı. Gerektiği yerde, gerekli politikalarla bunlar bir şekilde teşvik edilmeli" diye konuştu. Süreci iyi izlemek ve "önleyici hekimlik yapmak" gerektiğini dile getiren Bilgin, bu arada ölçüyü dengelemek, bankacılık sektörünün yaratıcılığına zarar vermemek gerektiğini söyledi.
Kaynak problemi
Bankaların bir kaynak problemi ile karşı karşıya olduğunu belirten Bilgin, bunu şöyle anlattı: "Pasifte kaynak çok kuvvetli değil, gelmiyor, yurtdışı kaynaklar da kurumuş durumda. Bankacılığın temel fonksiyonudur, aktif ile pasifi dengelemezseniz başınız derde girer. 3 ayda bankacılığımız sabit kalmış, fazla hareket etmemiş, tamamen içinden geçtiği dönemin özelliği nedeniyle. Bankaların ekim, kasım, aralık aylarında, 16 milyar dolar ödeme yükümlülüğü bulunuyordu. Bu bir baskı yaptı bankalar üzerinde. Gelecek yıl yapacağımız tüm bu ödemeler, 22 milyar dolar. Bu 3 aya sıkışması nedeniyle sistemde bir stres oluştu. Gelecek yıl çok daha rahat olacağız göreceksiniz, bankalarımız yurt dışı ödemelerinde bu 3 ayı atlattığına göre gelecek yıl çok daha rahat olacaklar."
Birkaç kötü örnek
Türkiye’de ’en şeffaf’ sektörün bankacılık olduğunu dile getiren Bilgin, "En şeffaf bilançoya sahip ama bazı reel sektör firmaları için aynı şeyi söyleyebilir miyiz? Onu da sizin takdirinize bırakıyorum" diye konuştu. Bilgin, reel sektörün bu dönemi, bilançolarını şeffaflaştırmak için fırsat olarak görmesi gerektiğini dile getirdi. Bilgin, son dönemde bir kaç kötü örnek dışında, bankaların genel olarak çok sakin, istikrarlı bir yönetim anlayışı sergilediğini söyledi.
Batılılar simülasyonla eğitim aldı, bizim en gencimiz 3 kriz gördü
TÜRKİYE’de bankacıların kriz tecrübesi bulunduğunu, en genç bankacının 1994, 1997 ve 2001 olmak üzere 3 kriz tecrübesine sahip olduğunu anlatan Tevfik Bilgin, batılı ülkelerin bir çoğunda bankacıların simülasyon ile kriz eğitimi gördüğünü ancak Türkiye’dekilerin yaşayarak öğrendiğini kaydetti. Türkiye’nin bu avantajı iyi kullanmasını dileyen Bilgin, dezavantajları sıralarken de tasarruf açığı nedeniyle yurtdışından uzun vadeli borçlanmaya gidildiğini, talep daralmasının yurt dışındaki ihracatta sıkıntı yarattığını, reel sektörün yurt dışından doğrudan yüklü miktarda borçlanma yaptığını anlattı.
Bankaya gidemeyen yüksek tefeci faizine katlanıyor
TEVFİK Bilgin, içinde bulunduğumuz dönemde Merkez Bankası faizi ve piyasa faizi dışında üçüncü bir faizin ortaya çıktığını belirterek, şunları söyledi: "Bu her zaman olan bir faizdi ama biraz daha fazla gündeme geldi, tefeci faizi. Eğer bankalara gidemeyen işadamı varsa ya da paraya ihtiyacı olan kesimler varsa, maalesef bu dönemde en aktif çalışan piyasalardan biri de tefeci piyasası ve faizleri de çok yüksek."
Elektrik tüketimi azalıyor ama piyango yok satıyor
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ekonomik krizden bahsederken, kendi ilginç kriz endeksini de ortaya koydu. Bilgin’e göre elektrik tüketimi azalırken, piyango biletlerine olan talep krizin bir göstergesi. Bilgin’in bu konudaki tespitleri şöyle:
Ankara’da OSTİM’de altı-yedi aydır elektrik tüketimi giderek azalıyor.
Bankaların çağrı merkezlerine gelen telefonlar şiddetli bir şekilde azalıyor.
Bilgisayar oyun satışları çok yüksek bir oranda artıyor.
Milli Piyango biletlerinin yüzde 90’ı dün itibariyle satılmış. Bunlar da farklı göstergeler.
Eski günlere dönüş
2001 krizinde devlet kesiminin problemli olduğunu, bu dönemde ise devlette sorun görünmediğini bankacılık ve reel sektörde sıkıntı gözlendiğini dile getiren Bilgin, "Hiçbir devlet kurumu, ’devlette sorun yok, reel sektör veya bankacılık kendi sorununu kendi halletsin, bırakalım kendi kendi yoluna devam etsin’ anlayışında olmamalı. Gerektiği yerde, gerekli politikalarla bunlar bir şekilde teşvik edilmeli" diye konuştu. Süreci iyi izlemek ve "önleyici hekimlik yapmak" gerektiğini dile getiren Bilgin, bu arada ölçüyü dengelemek, bankacılık sektörünün yaratıcılığına zarar vermemek gerektiğini söyledi.
Kaynak problemi
Bankaların bir kaynak problemi ile karşı karşıya olduğunu belirten Bilgin, bunu şöyle anlattı: "Pasifte kaynak çok kuvvetli değil, gelmiyor, yurtdışı kaynaklar da kurumuş durumda. Bankacılığın temel fonksiyonudur, aktif ile pasifi dengelemezseniz başınız derde girer. 3 ayda bankacılığımız sabit kalmış, fazla hareket etmemiş, tamamen içinden geçtiği dönemin özelliği nedeniyle. Bankaların ekim, kasım, aralık aylarında, 16 milyar dolar ödeme yükümlülüğü bulunuyordu. Bu bir baskı yaptı bankalar üzerinde. Gelecek yıl yapacağımız tüm bu ödemeler, 22 milyar dolar. Bu 3 aya sıkışması nedeniyle sistemde bir stres oluştu. Gelecek yıl çok daha rahat olacağız göreceksiniz, bankalarımız yurt dışı ödemelerinde bu 3 ayı atlattığına göre gelecek yıl çok daha rahat olacaklar."
Birkaç kötü örnek
Türkiye’de ’en şeffaf’ sektörün bankacılık olduğunu dile getiren Bilgin, "En şeffaf bilançoya sahip ama bazı reel sektör firmaları için aynı şeyi söyleyebilir miyiz? Onu da sizin takdirinize bırakıyorum" diye konuştu. Bilgin, reel sektörün bu dönemi, bilançolarını şeffaflaştırmak için fırsat olarak görmesi gerektiğini dile getirdi. Bilgin, son dönemde bir kaç kötü örnek dışında, bankaların genel olarak çok sakin, istikrarlı bir yönetim anlayışı sergilediğini söyledi.
Batılılar simülasyonla eğitim aldı, bizim en gencimiz 3 kriz gördü
TÜRKİYE’de bankacıların kriz tecrübesi bulunduğunu, en genç bankacının 1994, 1997 ve 2001 olmak üzere 3 kriz tecrübesine sahip olduğunu anlatan Tevfik Bilgin, batılı ülkelerin bir çoğunda bankacıların simülasyon ile kriz eğitimi gördüğünü ancak Türkiye’dekilerin yaşayarak öğrendiğini kaydetti. Türkiye’nin bu avantajı iyi kullanmasını dileyen Bilgin, dezavantajları sıralarken de tasarruf açığı nedeniyle yurtdışından uzun vadeli borçlanmaya gidildiğini, talep daralmasının yurt dışındaki ihracatta sıkıntı yarattığını, reel sektörün yurt dışından doğrudan yüklü miktarda borçlanma yaptığını anlattı.
Bankaya gidemeyen yüksek tefeci faizine katlanıyor
TEVFİK Bilgin, içinde bulunduğumuz dönemde Merkez Bankası faizi ve piyasa faizi dışında üçüncü bir faizin ortaya çıktığını belirterek, şunları söyledi: "Bu her zaman olan bir faizdi ama biraz daha fazla gündeme geldi, tefeci faizi. Eğer bankalara gidemeyen işadamı varsa ya da paraya ihtiyacı olan kesimler varsa, maalesef bu dönemde en aktif çalışan piyasalardan biri de tefeci piyasası ve faizleri de çok yüksek."
Elektrik tüketimi azalıyor ama piyango yok satıyor
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ekonomik krizden bahsederken, kendi ilginç kriz endeksini de ortaya koydu. Bilgin’e göre elektrik tüketimi azalırken, piyango biletlerine olan talep krizin bir göstergesi. Bilgin’in bu konudaki tespitleri şöyle:
Ankara’da OSTİM’de altı-yedi aydır elektrik tüketimi giderek azalıyor.
Bankaların çağrı merkezlerine gelen telefonlar şiddetli bir şekilde azalıyor.
Bilgisayar oyun satışları çok yüksek bir oranda artıyor.
Milli Piyango biletlerinin yüzde 90’ı dün itibariyle satılmış. Bunlar da farklı göstergeler.