Sistem değişti, akaryakıt şirketlerinin insafına kaldık

Otomatik fiyatlandırma uygulamasının ilk haftasında Tüpraş'ın rafineri çıkışta yaptığı indirimin, pompaya zam olarak yansımasının yarattığı tepki üzerine, hükümet Tüpraş'ın kamuoyuna fiyat açıklamasını yasakladı.

1 Temmuz'da başlayan akaryakıtta otomatik fiyatlandırma uygulamasında, petrol ürünlerinin fiyatı dağıtım şirketlerinin insafına kaldı. Uygulamanın ilk haftasında Tüpraş'ın bazı petrol ürünlerinde yaptığı indirimin, pompaya zam olarak yansımasının doğurduğu tepkiler üzerine, hükümet Tüpraş'ın fiyat açıklamasını yasakladı. Tüpraş'ın rafineri çıkış fiyatlarının gizli tutulması ile kamuoyunun dağıtım şirketlerinin akaryakıt fiyatları üzerindeki etkisini takip etmesi de engellenmiş olacak.

Akaryakıtta otomatik fiyatlandırma sistemiyle, Tüpraş artık rafineri satış fiyatlarını, ‘‘değişim oranlarını tüketiciyi doğrudan ilgilendirmemesi’’ nedeniyle ilan etmeyecek. Yeni sistemde, dağıtıcı kuruluşlarının oranlarını kendileri belirleyecek olması nedeniyle, Tüpraş'ın rafineri satış fiyatlarını bildirilmesine gerek duyulmadığı ifade ediliyor.

Tüpraş'ın bu konuda aldığı belli bir karar olmamakla birlikte, bundan sonraki fiyat ayarlamalarında da bu şablonun izlenmesi öngörülüyor.

KONTROL PİGEM'DE

Yeni sistemde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na bağlı Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (PİGEM), Türkiye akaryakıt piyasasının kontrol ve denetimi görevini üstleniyor.

Bundan böyle Tüpraş, fiyat ayarlamalarına gerek duyması halinde, belirlediği tavan fiyatını PİGEM'e bildirecek ve POAŞ aynı gün saat 21.00'den belirlediği yeni fiyatları, saat 24.00'den geçerli olmak üzere açıklayacak.

AFİF'DE AYARLAMA

Bu arada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, petrol ürünlerinin tüketiciye arzında fiyat istikrarını temin etmek amacıyla, Akaryakıt Fiyat İstikrar Fonu (AFİF) kesintilerinde yeniden ayarlama yaptı. Normal benzinde AFİF payı sıfırlanırken, diğer benzin ürünlerinde de indirim oldu. Dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tebliğine göre, AFİF payı süper benzinde 2 bin 400 liradan bin 250 liraya, kurşunsuz benzinde bin 350 liradan 100 liraya indirildi. Daha önce bin 200 lira olarak uygulanan normal benzindeki AFİF kesintisi ise sıfırlandı.

Irak mazotuna ayrı pompa

SANAYİ ve Ticaret Bakanlığı, valiliklere gönderdiği genelgede akaryakıt istasyonlarında etiket denetimine açıklık getirdi. Perakende satışa sunulan akaryakıt türlerinin yalnızca cinslerine göre değil, aynı zaman menşeleri itibariyle de ayrı pompalarda satılması ve zorunlu bilgilerin her pompa üzerinde görülebilecek şekilde yer alması sağlanacak. Uygulama sınır ticareti yoluyla Kuzey Irak'tan gelen motorinin satışını gerçekleştiren akaryakıt istasyonlarına, pompanın başında ‘‘Irak motorini’’, ‘‘ithal’’, ‘‘ithal malı’’ ve ‘‘yabancı’’ olduğu yazısı asma zorunluluğu getiriliyor. Akaryakıt istasyonlarında, perakende satışa sunulan akaryakıt türleri yalnızca cinslerine göre değil, aynı zamanda menşeleri itibariyle de ayrı pompalarda satılacak.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Yalım Erez imzasıyla 1 Temmuz 1998 tarihinde, bütün valiliklere gönderilen Bakanlığa bağlı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü Genelgesi'nde, akaryakıt istasyonlarının uymakla zorunlu olduğu kurallara dikkat çekildi.