Sıfır araç galeride bekliyor
Güncelleme Tarihi:
Otomotiv sektörü yeterli sayıda araç üretemezken, tüketici de istediği aracı istediği zaman bulamamaktan şikâyet ediyor. Aradığı aracı galeride gören ise “Nasıl oluyor?” diye soruyor. Biz de bu sorunun yanıtını aramak için sıfır araç satan galerileri gezdik. Galericiler, ortada illegal bir durum olmadığını, sıraya girip araçları aldıklarını söylerken, aralarında “kötü niyetli” satıcıların olduğunu da belirtti. Galerileri dolaşırken bazı dükkanların önünde 20’ye yakın farklı modelden sıfır otomobil olması ise dikkatimizi çekti.
Otomotiv üreticileri çip, tedarik, hammadde ve lojistik gibi birçok sorun nedeniyle yeterli araç üretmezken, sıfır araca ulaşmanın ne kadar zor olduğu artık herkes tarafından biliniyor. Hal böyle olunca, tüketiciler ya bayide o an hazır olan aracı (düşük bir ihtimalde olsa) hemen alıyor ya da istediği araca ulaşmak için aylarca bekliyor. İsim yazdırıp aylarca beklemeyi göze alan tüketiciler de, aracın Türkiye’ye girdiği günkü döviz kurlarından oluşan farkı ödemek zorunda. Üstelik artık sadece kur değil, Rusya-Ukrayna savaşından ötürü hızla artan hammadde fiyatları da sıfır araca zam olarak yansıyabiliyor. Tüm bu zahmetli süreç ve fiyat belirsizliğiyle uğraşmak istemeyenler ise soluğu sıfır araç satan galerilerde alıyor. Peki, galeriler kimsenin ulaşamadığı sıfır araçlara nasıl ulaşıyor? Tüketicilerin sık sık dile getirdiği, “Galeriler, bayilerdeki ilişkilerini kullanarak sıfır araçlarda öncelik alıyor. Vatandaş da bu yüzden araca ulaşamıyor” iddialarına karşı ne yanıt veriliyor?
YARISI KONUŞMAK İSTEMEDİ
Bu soruların yanıtlarını almak için İstanbul’da sıfır otomobil satışı yapan galerileri dolaştık. Kendilerine yöneltilen iddiaları aktardık ve sözü bu kez galerilere verdik. Galerileri gezerken dikkatimizi hemen hemen her galerinin önünde en az 5 sıfır otomobil olması çekti. Bazı galerilerde ise 20’ye yakın sıfır otomobil bulunuyordu. Bu otomobillerin çoğunluğu farklı markalardan oluştuğu gibi sadece birkaç farklı markanın sıfır otomobilini satan galeri de vardı. Dolaştığımız galerilerin en az yarısı konuşmak istemedi. İlk durağımız Anadolu yakasındaki bir galeri oldu. 20 yıldır galericilikle uğraşan Sercan Çelik, “Biz diğer markalara göre daha kolay bulunan sıfır araçlar için sıraya giriyoruz. Vatandaş gibi isim yazdırıyoruz. Peşinatımızı ödüyoruz, araç gelince kur ve diğer farkları da ödeyip hemen teslim alıyoruz. Bu işi ruhsatlı olarak yapıyoruz. Herhangi bir illegal durumumuz yok. Birçok vatandaş araç geldiğinde fiyatının ne olacağını kestiremediği için vazgeçiyor. Parası olana sorun yok ama parası olmayan zaten finansını ucu ucuna denk getirdiği için haliyle çekiniyor” dedi.
‘KAPORA VERİP SIRAYA GİRİYORUZ’
Yenibosna’da galericilik yapan Emre Özsoy ise şöyle konuştu: “İnsanlar ‘sadece galericilere otomobil veriliyor’ sanıyor ama böyle bir şey yok. Vatandaş bayiye gidiyor, istediği aracı ve donanımı soruyor. Bayi ise, ‘Şu anda elimde araç yok ama 10 bin lira kapora verirsen önümüzdeki ay veya bir sonraki ay kotalanacak araçlardan sana ayırabilirim’ diyor. Tüketici bunu kabul ederse, kaporayı bırakıyor ve bir sonraki ayki fiyat artışını da kabullenmiş oluyor. Tüketici bu teklifli genellikle hem bekleme süresi hem de fiyatının ne olacağını öngörememesi nedeniyle kabul etmiyor. Sonra da ‘galericilere veriliyor’ deniliyor. Halbuki araç her ay geliyor, çok az geliyor ve örneğin biz kaporamızı verip sıraya giriyoruz. Fiyat artışını da kabul ediyoruz. Çünkü, biliyoruz ki 1 ay sonra daha pahalı olacak. Aldığımız araçları ise 20-30 bin lira farkla isteyen tüketiciye aynı gün satıyoruz. Bazı sıfır bayileri gibi kasko zorunluluğu getirmiyor, aksesuar da dayatmıyoruz.”
‘ARAÇ ALMAK İÇİN KOMİSYON VEREN BİLE VAR’
İstanbul Bahçelievler’de sıfır ve ikinci el araç satışı yapan galerici Sefa Köroğlu ise galerilerin tümünün belirtildiği kadar masum olmadığını vurguladı. Bazı galerilerin bayilerdeki adamlarına komisyon vererek sıfır araç sırasında öncelik aldığını belirten Köroğlu, “Sıfır araç az, talep çok olunca işin içerisine bir sürü kirli iş giriyor. Araya adam sokup alan da var, bayideki tanıdığına para yediren de. Aldığı sıfır aracı saklayıp fiyatlar artınca satışa çıkaran da çok. Ancak son dönemde işler daha sıkı tutulduğu ve kurlar da belli bir aralığa oturduğu için bunlar çok yapılmıyor. Zaten 400 bin liranın altına sıfır araç kalmadı. Beklemeyip hemen almak isteyen galeriye gelip aracını alıyor. Piyasada ise ciddi bir fiyat karmaşası var. Sıfır sürekli zamlanıyor, ikinci el de zamlanıyor. Yeterli sayıda araç gelene kadar bu böyle gitmeye devam edecek. Gelen yeni araçlar da zamlı gelecek” ifadelerini kullandı.