Serdengeçti: Merkez Bankası'nı tehdit edenler bile oldu

Güncelleme Tarihi:

Serdengeçti: Merkez Bankasını tehdit edenler bile oldu
Oluşturulma Tarihi: Eylül 19, 2003 01:28

Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, Türk Lirası'nın özellikle değerli tutulduğu iddiasını reddetti.

Merkez Bankası'nın özerkliği konusunda mesafe alındığını söyleyen BAŞKAN Süreyya Serdengeçti, müdahalelerin her zaman olabileceğini söyleyerek, ‘‘Her zaman tehdit edileceksiniz. Bu da OLDU’’ dedi.

MERKEZ Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, Banka'nın özerkliği konusunda mesafe alındığını, ancak müdahalelerin her zaman olabileceğini söyleyerek, ‘‘Her zaman bir şekilde tehdit edileceksiniz. Bu da oldu. Hatta son birkaç ay içinde’’ dedi. Serdengeçti, ‘kamuda denizin bittiğini, döviz borcu olanın döviz geliri yoksa yanacağını’’ da söyleyerek, açık pozisyonu bulunan özel sektör firmalarını uyardı.

Ankara Sanayi Odası'nın (ASO) Meclis Toplantısı, Serdengeçti'nin yanısıra; Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı, DPT Müsteşarı Ahmet Tıktık ile Maliye Bakanlığı Müsteşarı Hasan Basri Aktan'ı biraraya getirdi.

Merkez Bankası'nın Türk Lirası'nı (TL) suni olarak değerlendirmediğini, ayrıca hem kurun hem faizin aynı anda kontrol edilemeyeceğini vurgulayan Serdengeçti, 2001 krizinden sonra paralarını dışarıya çıkaran ‘yerleşiklerin’ paralarının büyük bir bölümünün son 6-7 ay içinde geri döndüğünü açıkladı. Serdengeçti'nin uyarı ağırlıklı konuşmasından bazı değerlendirmeler şöyle:

AÇIK POZİSYON SORUNU:

Bankalar açısından açık pozisyon konusunda endişe edilecek bir durum yok. Buna rağmen biz uyarılarımızıs sürdürüyoruz. Artık bu konuda risk almayın yoksa sonuçlarına katlanırsınız diyoruz. Biz 5 milyar dolarlık mahkemelik olan dövizin dışında 7 milyar dolar da bankaların açık pozisyonunu kapatması için döviz sattık. Ama bundan kimse sözetmiyor. Bankalarda sorun yok ama firmalarda var. İMKB'deki firmalarda açık pozisyon devam ediyor. Onları kapatamayız. Ama uyarıyoruz. Döviz geliriniz yok, döviz borcunuz varsa eliniz yanar.

TEHDİT DE ALDIK:

Müdahale olmaz mı? Müdahale çabası her zaman bir şekilde olacaktır. Her zaman bir şekilde tehdit edileceksiniz. Bu da oldu. Hatta son birkaç ay içinde. Her şey olacaktır. Ama bu bir mücadeledir.Bunu da vereceksiniz. İki yıl öncesine göre daha çok desteklendiğimizi düşünüyorum.''

İMKANSIZ ÜÇLÜ NEDİR:

Bir ülkede sermaye hareketleri kısıtlıysa o ülkede hem faizi hem de kuru kontrol edebilirsiniz. Ama sermaye hareketleri serbestse, hem kuru hem faizi kontrol edemezsiniz. Ancak birini tutabilirsiniz. Gazetelerde hepsinin serbest bırakılması gerektiğini savunan iktisat profesörleri var. Yanlış yazıyorlar. Gidin iktisat birinci sınıf öğrencisine sorun bu yanlışı yapmaz.

KRİZDE GİDEN PARA GERİ DÖNDÜ:

Sıcak para her zaman bir sorundur. Dünya Merkez Bankalarında da sorundur. Ama kaynaklarına iyi bakmak lazım. Yerleşiklerin hareketlerine bakılırsa, 2001 krizinden sonra yerleşiklerin dışarıya çıkardığı paranın önemli bölümü döndü.

Hemenflasyon hem büyüme olmaz

2002'de Merkez Bankası'nın yalnız başına olduğunu söyleyen Süreyya Serdengeçti, şöyle devam etti: ‘‘Enflasyonla mücadele konusunda büyük tepki alıyordu. Enflasyonun yüzde 10'un üzerinde olduğu ülkelerde büyüme sağlanamaz Enflasyon 30 yıldır yüzde 10'un üzerinde. Ama artık tepki yok. Anlaşılmaya başladık.

Ne zaman TV’yi açsam genç arkadaşlar yorum yapıyor

KONUŞMASINI, 10 konu başlığı üzerine kurgulayan Süreyya Serdengeçti; gazetelerde yazan bazı iktisat profesörlerinden, ‘genç arkadaşlar' diye nitelediği özel tv kanallarınnın sabah yorumcularına; açık pozisyonu bulunan şirketlerden ihracatçılara kadar geniş bir kesimi, Merkez Bankası'nı bir türlü anlayamadıkları için ‘taşladı'. 2.5 yıldır iletişim stratejisiyle kendilerini anlatmayı öngördüklerini belirten Serdengeçti, şöyle devam etti: ‘‘Ama hala anlaşılamadık. Bu da beni şaşırtıyor. Dün enflasyon düşük çıkmış olabilir. Ama Merkez Bankası faiz oranlarını düşürür diye bir şey yok. Çünkü o dünkü enflasyondu. Merkez Bankası sadece ileriye bakar. Sadece ileriyi etkileme şansı var. Ne zaman sabah kalksam, televizyon programlarında bir takım genç arkadaşlar veya misafirler konuşuyor.’’


Kur riskinin çözümü vadeli işlemler

2001 yılında, para politikasını değiştirerek önünüzdeki zorlukları da değiştirdik. Eskiden kur riski yoktu ama enflasyon riski vardı. Şimdi enflasyon riskini kaldırmaya çalışıyoruz. Kur riskini önünüze bıraktık ama çözümü hep birlikte çözmeye çalışacağız. Yapılacak şey belli. Vadeli işlemler piyasalarının kurulması. Riskleri nasıl gidereceğimiz. riskin kendisi kadar önemli. Riski üç aylık olarak satın alacaksınız. Bankalar bunu yapıyor. Firmalar ve kişiler sadece vadeli işleme geçmemekle hata yapmış olmuyor, döviz geliri olanlar döviz yükümlülülğünü oluşturmaayarak da hata yapılyor. Geliri TL ama bankadan döviz almış. Bu durumda kendi düşen ağlamaz.

Türk Lirası’nın değeri suni değil

CARİ denge endişelerini anladıklarını belirten Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, şöyle konuştu:

‘‘Ama Merkez Bankası'nın kuru suni olarak değerli tuttuğu yok. Üstelik satmıyor alıyor. Hani eylülde kriz çıkacaktı ya. Son dört ayda 5.5 milyar dolar döviz aldık. Türk Lirası değer kazandı diyenler bile gidip döviz satıyor. Bu olmaz. Biraz tutarlı olalım.’’ Serdengeçti bu sözleriyle Merkez Bankası’nın uyguladığı faiz politikasının doğruluğuna farklı bir açıdan işaret ederken, faiz indiriminin kurlar üzerinde etkin olmayacağının da altını çizdi.

Çanakçı: Borçları sürdürme sorunu yok

HAZİNE Müsteşarı İbrahim Çanakçı, bu yılsonunda kamu borcunun Milli Gelir'e oranının yüzde 70'in altına inmesnini hedeflendiğini ve borcun sürdürülebilirliği konusunda sorun olmadığını açıkladı.

Net kamu borcunun milli gelire oranının 2001 yılı sonunda yüzde 92 düzeyinde bulunduğunu belirten Müsteşar borç çevirme oranının, iki-üç yıl içinde Maastricht kriterlerine yaklaştırabileceğini, 2007'de de yüzde 59'a kadar gerileyebileceğini söyledi.

İç borçlanmada vadenin uzayıp faizlerin gerilediğini belirten Çanakcı, dış borçlanmada önceki günkü satışın bugüne kadarki ‘bir defada en yüksek düzey' olduğunu açıkladı.

6. Gözden Geçirme için ay sonunda gelecek IMF heyetinin çalışmaları zamanında bitireceğini kaydetti.

Çanakcı, soru üzerine konut sektöründe bir finansman modeli olan Mortgage için çalışma başlattıklarını kaydetti.

Maliye Bakanlığı Müsteşarı Aktan, 2004 yılı bütçesinde, temel ekonomik büyüklüklerin, enflasyon hedefiyle uyumlu olacağını söyledi. Bütçe çalışmalarında yüzde 5 büyüme ve yüzde 6.5 faiz dışı fazla hedefinin dikkate alındığını söyleyen Aktan, yatırımları teşvik eden ve istihdamı arttıracak bazı vergi düzenlemelerinin gündemde olduğunu kaydetti.

DPT Müsteşarı Tıktık da Türkiye'nin IMF denetimli bir program yürüttüğüne dikkat çekerek, onun öngördüğü çerçeveyi doğru olarak kabul ettiklerini, ancak kendi ödevlerimizi yapmamız gerektiğine de inandıklarını söyledi.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!