Mevduatta garanti ortak hesapla 100 milyara çıkıyor

Pazartesi gününden itibaren 50 milyar lira ile sınırlanan mevduat güvencesinde limit kiÅŸi başına uygulanacak. Aynı bankada birden fazla hesabı bulunanın tasarruf toplamına bakılacak. Ortak hesap sahipleri güvenceden ayrı ayrı yararlanabilecek. Böylece üst sınır 100 milyar ve üstüne çıkabilecek.GEÇEN yıl temmuz ayında açıklanan takvime uygun olarak pazartesi gününden itibaren ‘tam’ mevduat güvencesinden ‘sınırlı’ mevduat güvencesi sistemine geçilecek. Tam güvencenin dün itibariyle kaldırılmasıyla, pazartesi gününden itibaren Türk Lirası mevduat ile tasarruf mevduatı niteliÄŸine sahip altın depo ve döviz tevdiat hesaplarının 50 milyar liralık kısmı garanti kapsamında olacak. Güvence, hesap başına deÄŸil, kiÅŸi başına uygulanacak. Yani, aynı bankada birden fazla hesabı olanlar, tasarruflarının toplamının 50 milyar liralık bölümü için güvenceden yararlanabilecek. EÅŸ ve çocuklarıyla bankada ortak hesapları olanlar için güvence sınırı kiÅŸi başına 50 milyar lira olarak uygulanacak. Böylece kiÅŸi sayısına göre güvence sınırı 100-150-200 milyar liraya çıkabilecek. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, tasarruf mevduatı hesap sayısının yaklaşık yüzde 99’unu, sektördeki tasarruf mevduatı toplamının da yüzde 64’ünü kapsayan bu düzenlemeye göre, yeni dönemde tasarruf sahipleri açısından önem taşıyan bazı konular şöyle:HESAPLAR TOPLANACAK: 50 milyar liralık garanti bir bankanın bütün ÅŸubeleri nezdinde bir kiÅŸi adına açılan mevduat hesaplarının toplamı olarak dikkate alınacak. Aynı bankanın farklı ÅŸubelerinde bile açılmış olsa tasarruf mevduatlarının anapara ve faiz toplamının sadece 50 milyar liralık kısım mevduat sigortası kapsamında deÄŸerlendirilecek. ÖrneÄŸin (A) kiÅŸisinin (X) Bankası (Y) ÅŸubesinde 120 milyar lirası ve (Z) ÅŸubesinde 40 milyar liralık mevduatı varsa, toplam mevduat tutarı olan 160 milyar liranın yalnızca 50 milyar liralık kısmı güvenceden yararlanacak.AYRI BANKAYA AYRI GÃœVENCE: Ancak farklı bankalarda açılan hesaplar için 50 milyar liralık sınır ayrı ayrı hesaplanacak. ÖrneÄŸin: Bir (A) kiÅŸisinin (X) bankasında 50 milyar lirası, (Y) bankasında ise 120 milyar liralık tasarruf mevduatı varsa, pazartesi gününden itibaren (X) bankasındaki mevduatının tamamı ve (Y) bankasındaki mevduatının da 50 milyar liralık kısmı güvence kapsamında olacak.HER ORTAÄžA AYRI UYGULAMA:Müşterek (ortak) tasarruf mevduatı hesaplarında güvence tutarı, hesaba ortak olanların her biri için ayrı ayrı geçerli olacak. ÖrneÄŸin: (A) ve (B) kiÅŸisinin (X) bankasındaki müşterek hesaplarında 220 milyar lirası bulunuyor ve her biri müşterek hesap üzerinde eÅŸit paya sahip. Bu durumda, (A) ve (B) kiÅŸilerinin müşterek hesaptaki payları olan 110 milyar liralık tutarların her birinin yalnızca 50 milyar liralık kısımları güvence altında. DiÄŸer taraftan, müşterek hesap sahibi gerçek kiÅŸilerin, aynı bankada baÅŸka hesapları da bulunuyorsa güvence, ortak hesaptaki tutar ile diÄŸer hesaplarındaki tutarların toplamının 50 milyar liralık kısmına uygulanacak.KÜÇÜKLERÄ°N HESABI DA KAPSAMDA:Veli ya da vasi tarafından reÅŸit olmayan (18 yaşından küçük) veya vesayet altındaki kiÅŸiler adına açılmış tasarruf mevduatı hesapları da güvenceden yararlanacak. Veli ya da vasinin aynı bankada kendisine ait baÅŸka bir tasarruf mevduatı hesabı olsa dahi güvence ayrı ayrı uygulanacak. ÖrneÄŸin; 18 yaşının altındaki (A) için 100 milyar liralık hesap açılmış olsun. Aynı ÅŸubede (A) kiÅŸisinin velisi olan (B)’nin de 23 milyar liralık ayrı bir hesabı bulunsun. Bu durumda (A) kiÅŸisinin 100 milyarlık mevduatının 50 milyar liralık kısmı ile veli olan (B) kiÅŸisinin mevduat tutarının tamamı (güvence sınırının altında kalacağı için) güvenceden yararlanacak.Åžekerbank: Güvence diye sorunumuz yokÅžEKERBANK Genel Müdürü Hasan Basri Göktan, ‘Türk bankacılık sisteminin mevduat güvencesi diye bir sorunu yok’ dedi. Göktan, ‘Zaten çok eskiden de bankacılık sektörü, garanti ile çalışmıyordu. Bankacılık bir güven sistemidir. Sistemdeki bankalar da yeterince güvenlidir, sorun yok’ diye konuÅŸtu. ‘Mevduat belirli bankalara yönelir mi’ sorusuna Göktan, ‘Hayır, hiç bir ÅŸey olmaz. Sistem son derece güçlü, güvenli ve denetleniyor. Bir problem yok, olmayacaktır da’ yanıtını verdi. ÇaÄŸlar: Kamu bankalarına mevduat kayması olmazZÄ°RAAT Bankası Genel Müdürü Can Akın ÇaÄŸlar, mevduata sınırsız güvencenin kalkmasıyla kamu bankalarına mevduat kayması beklemediklerini söyledi. ÇaÄŸlar, ‘Mevduatta ortalama vade 42 gün. Yılbaşından 30 Mayıs’a kadar bankacılık sektöründeki TL mevduatında artış yüzde 12.1, Ziraat Bankası’ndaki artış yüzde 6.4 oldu. EÄŸer böyle bir endiÅŸe olsaydı, vade sonunda bu kayma olabilirdi. Ama olmadı, olmasını da beklemiyoruz’ dedi. Serbest bölge kapsamda off shore ÅŸube dışardaYURTDIÅžINDA yerleÅŸik kiÅŸilerin mevduat hesapları ile Türkiye’deki bankaların serbest bölge ÅŸubelerindeki tasarruf mevduatı hesapları güvence kapsamında olmakla birlikte, daha önceki dönemlerde Fon’a geçen bankalar nedeniyle karışıklığa neden olan konular da düzenlemede net bir ÅŸekilde yer alıyor. Buna göre;Yatırım fonu, repo, devlet tahvili, hazine bonosu gibi yatırım araçları güvence kapsamında deÄŸil.Türkiye’deki bankaların yurtdışı (off-shore) ÅŸubelerindeki tasarruf mevduatı hesapları güvence kapsamı dışında.Türkiye’de yalnızca kıyı bankacılığı faaliyeti göstermek üzere kurulan bankalarda bulunan mevduat da sigortaya tabi deÄŸil.Bu arada düzenlemenin gerçek kiÅŸiye göre yapılmış olması, ÅŸahıs firmalarının hesaplarının da güvence altında olacağı anlamına gelmiyor. Çünkü güvence sadece tasarruf mevduatını kapsıyor. Åžahısların ticari iÅŸletmeleri için açılan hesaplar da ticari nitelikli olduÄŸu için mevduat güvencesinden yararlanamıyor.Yetkili bankacı yakınına garanti yokBÄ°R bankanın sermayesinin yüzde on ve daha fazlasına sahip ortakları ile yönetim kurulu baÅŸkan ve üyelerine, genel müdür ve yardımcılarına, kredi açmaya yetkili memurlarına, denetçilerine ve bunların ana, baba, eÅŸ ve çocuklarına ait o bankadaki tasarruf mevduatı sigortası kapsamının dışında. Ancak bunun dışında tasarruflarını aynı bankada tutan aile bireyleri açısından herhangi bir sorun yok. Aynı soyadı taşıyan, aralarında kan bağı bulunan aile fertlerinin hesapları, garanti kapsamında ayrı ayrı deÄŸerlendirilecek.Ödemeler TL olacakYAPILAN düzenlemeye göre, döviz tevdiat hesaplarının Türk Lirası karşılıkları, Fon’a devredilen bankanın bankacılık iÅŸlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldırıldığı tarihte geçerli olan Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınacak. Â