Merkezi bütçe 40.8 milyar lira fazla verdi

Türkiye'nin merkezi yönetim bütçe gelirleri ağustosta 146 milyar 539 milyon lira, giderleri 105 milyar 703 milyon lira oldu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, ağustos ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, ağustosta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35 artarak 146 milyar 539 milyon liraya, bütçe giderleri yüzde 31,6 artışla 105 milyar 703 milyon liraya ulaştı.

Ocak-ağustos döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 34,1 yükselerek 872 milyar 635 milyon liraya, bütçe giderleri yüzde 19,5 artarak 910 milyar 142 milyon liraya çıktı.

Böylece merkezi yönetim bütçesi ağustosta 40 milyar 837 milyon lira fazla, ocak-ağustos döneminde ise 37 milyar 507 milyon lira açık verdi.

Buna göre, merkezi yönetim bütçe giderleri Ağustos 2020'de 80 milyar 345 milyon lira iken geçen ay yüzde 31,6 artışla 105 milyar 703 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2021 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira ödeneğin yüzde 7,9'u kullanılmış oldu.
Geçen yılın ağustos ayında 40 milyar 122 milyon lira faiz dışı açık oluşurken, bu yılın aynı ayında söz konusu rakam 54 milyar 494 milyon lira olarak gerçekleşti.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 34,5 artarak 92 milyar 46 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 7,9 olarak hesaplandı.

Ağustosta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,6 artarak 27 milyar 787 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 326 milyar 633 milyon lira ödeneğin yüzde 8,5'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, ağustosta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,2 artışla 4 milyar 626 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 54 milyar 527 milyon lira ödeneğin yüzde 8,5'i kullanılmış oldu.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 89 milyar 67 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7'si harcandı. Ağustosta yüzde 39,5 artışla 7 milyar 755 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.

Cari transferler ağustosta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,6 artarak 40 milyar 355 milyon lira olarak belirlendi. Bütçede öngörülen 536 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 7,5'i kullanıldı.

Ağustosta 7 milyar 374 milyon lira sermaye gideri, 600 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 3 milyar 549 milyon lira oldu.
Faiz giderleri söz konusu ayda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 14,8 artarak 13 milyar 657 milyon lirayı buldu.

BÜTÇE GELİRLERİ

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ağustos ayında 108 milyar 566 milyon lira iken Ağustos 2021'de yüzde 35 artarak 146 milyar 539 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ağustos ayı gerçekleşme oranı 2020'de yüzde 11,3'tü, geçen ay yüzde 13,3 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı geçen ay 2020'nin ağustos ayına göre yüzde 33,2 artarak 131 milyar 121 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise Ağustos 2020'de yüzde 12,5, geçen ay yüzde 14,2 olarak tespit edildi.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, ağustosta yüzde 49,3 artışla 12 milyar 264 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 2 milyar 566 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 588 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla ağustosta geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 44, kurumlar vergisi yüzde 64,2, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 26,7, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 66,9, damga vergisi yüzde 25,8, harçlar yüzde 14,9 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 33,2 artarken, özel tüketim vergisi yüzde 20,9, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 4,2 azaldı.

OCAK-AĞUSTOS DÖNEMİ GERÇEKLEŞMELERİ

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Ağustos 2020 döneminde 761 milyar 432 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 19,5 artışla 910 milyar 142 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2021'de merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira ödeneğin yüzde 67,6'sı kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri ocak-ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 16,7 artarak 781 milyar 978 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 67 olarak hesaplandı.

Personel giderleri, söz konusu dönemde yüzde 17,6 artarak 228 milyar 940 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 326 milyar 633 milyon lira ödeneğin yüzde 70,1'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,7 artışla 37 milyar 597 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 54 milyar 527 milyon lira ödeneğin yüzde 69'u kullanılmış oldu.

Ocak-ağustos döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 89 milyar 67 milyon lira ödeneğin yüzde 61,8'i harcandı. Bu dönemde yüzde 16 yükselişle 55 milyar 40 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 15 artarak 377 milyar 915 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 536 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 70,5'i kullanıldı.

Bu dönemde 54 milyar 687 milyon lira sermaye gideri, 6 milyar 334 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 21 milyar 466 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 39,9 yükselerek 128 milyar 165 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

BÜTÇE GELİRLERİ

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-ağustos döneminde 650 milyar 506 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 34,1 artışla 872 milyar 635 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ocak-ağustos dönemi gerçekleşme oranı 2020'de yüzde 68, bu yılın aynı döneminde yüzde 79,2 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde 2020'nin ocak-ağustos dönemine göre yüzde 39,7 artarak 712 milyar 808 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 77,2 olarak kayıtlara geçti.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de yüzde 11,9 artarak 136 milyar 355 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 16 milyar 804 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 6 milyar 668 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla ocak-ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi yüzde 35,3, kurumlar vergisi yüzde 49,9, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 93,7, özel tüketim vergisi yüzde 8, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 19,6, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 67,6, damga vergisi yüzde 34,5, harçlar yüzde 19,8 ve diğer vergi gelirleri yüzde 33,7 artış gösterdi.