Merkez Bankası'ndan bombaya karşı Greenspan formülü

Merkez Bankası, altında Süreyya Serdengeçti'nin imzası olmamakla birlikte FED BaÅŸkanı Alan Greenspan'in 1987 yılında yaptığı gibi çok kısa bir açıklamayla, ‘‘Gereken likiditeyi vereceÄŸiz’’ diyerek piyasalardaki krizi durdurdu.Dün Ä°stanbul'da patlayan bombalar sonrasında Merkez Bankası bir açıklama yaparak piyasaların ihtiyaç duyduÄŸu likiditeyi saÄŸlayacağını duyurdu. 1987 yılında ABD Merkez Bankası BaÅŸkanı Alan Greenspan'in tek cümlelik açıklamasına benzeyen kısa TC Merkez Bankası açıklaması, piyasalardaki aşırılıkları ‘net ÅŸekilde’ engelledi. Merkez Bankası'nın güçlü döviz rezervi ve dalgalı kur rejimi dövizdeki hareketliliÄŸin de kısa sürmesini saÄŸladı. Merkez Bankası'nın açıklaması, Greenspan'in çok övülen ancak aynı zamanda tartışılan açıklamasının aksine, döviz ve faiz piyasalarını net ÅŸekilde olumlu etkiledi. Ancak Ä°MKB'nin, ‘güvenlik endiÅŸesi nedeniyle’ kapatılması engellenemedi.MERKEZ'Ä°N AÇIKLAMASIMerkez Bankası, dün patlamalardan sonra dört maddeden oluÅŸan kısa bir açıklama yaptı ve ÅŸu noktaları piyasalara duyurdu:‘Piyasalarda TL likidite ihtiyacının oluÅŸması durumunda, Bankalararası Para Piyasasında bankalara gecelik vadede yüzde 28 faiz oranı ile limitsiz gerekli likidite saÄŸlanacak.Ayrıca, Ä°MKB Repo Pazarı yüzde 28 faizle gecelik fonlanacak.Merkez Bankası nezdindeki tüm piyasalar ve Elektronik Fon Transfer (EFT) ve Elektronik Menkul Kıymet Transfer (EMKT) sistemleri iÅŸlemler tamamlanıncaya kadar açık tutulacak.Döviz piyasalarında spekülatif hareket gözlenmesi halinde doÄŸrudan müdahale edilerek, döviz kurlarında aşırı dalgalanmaya izin verilmeyecek.’’Merkez Bankası'nın kısa açıklamasındaki ‘‘limitsiz olarak gerekli likidite saÄŸlanacaktır’’ demesi, Alan Greenspan'i anımsattı.1987 yılında Alan Greenspan ABD Merkez Bankası (FED) BaÅŸkanı olduktan kısa süre sonra 16 Ekim 1987 Cuma günü baÅŸlayan ve 19 Ekim 1987 Pazartesi günü patlayan ciddi bir krizle karşılaÅŸtı.ABD'nin en büyük kredi kurumu konumundaki American Savings and Loan Association (Amerikan Tasarruf ve Borçlanma BirliÄŸi-ASL) mali açıdan çökmüş durumdaydı. FED bu konudaki bilgiyi 16 Ekim akÅŸamında edindi. Greenspan ve ekibi hafta sonunda gerekli giriÅŸimleri yaptılar ancak, kurumun iflasını engelleyecek adım atılamadı. FED, en üstdüzeyi ile American Savings and Loan Association'ı satmaya çalışmış ancak baÅŸarılı olamamıştı.ASL iflas pozisyonunda ve ABD piyasaları yaklaşık dört aydır aşırı ÅŸiÅŸmiÅŸ durumdayken baÅŸlayan 19 Ekim 1987 iÅŸlemleri bir krizi tetikledi.Alan Greenspan, pazartesi sabahı Dallas'ta Amerikan Bankacılar BirliÄŸi'nin (American Bankers Association-ABA) toplantısına gitmek üzere Washington'dan yola çıktı ve Dallas'a vardığında, Wall Street'te piyasalar yüzde 23'e varan oranlarda düşmüştü.Sonraki yıllarda Greenspan'in dostlarına, Dallas'ta 1929 krizini hatırladığını ve o zaman piyasaların ilk gün yüzde 11.7 düştüğünü, kendisinin iki kat daha sert bir durum olduÄŸunu düşündüğünü söylediÄŸi yazıldı. Greenspan, ertesi gün sabah saat 08.41'de Greenspan adına bir açıklama yapıldı.Bu açıklamada, ‘‘Federal Reserve, bugün ülkenin merkez bankası olarak üstlendiÄŸi sorumluluklar temelinde, ekonomik ve finansalsistemi destekleyecek bir likidite kaynağı olarak hizmet vermeye hazırdır’’ denildi.Â